سقط یکی از مشکلات بهداشت باروری و هر حاملگی است که بطور مستقیم بر توسعه پایدار یک کشور و جامعه تاثیر گذار خواهد بود. بسیاری از عوامل محیطی و فردی با یک رابطه پیچیده و نامشخص علت و معلولی بر آن موثر می باشد. سقط به ختم بارداری و محصولات حاملگی قبل از هفته 20 حاملگی اطلاق می گردد.
شفا آنلاین>سلامت>آلودگي هاي مختلف ازجمله آلودگي هاي صوتي، نوري، امواج و... را مي توان سوغات تكنولوژي وزندگي صنعتي دانست كه هر كدام از آنها به تنهايي اثرات مخربي بر زندگي تك تك ساكنان شهرهای بزرگ و صنعتی دارند. تا چندي پيش، عوامل خود ايمني بدن، ژنتيكي، باكتريايي و اختلالات آناتومي به ترتيب بيشترين عوامل بروز سقط جنين در زنان باردار محسوب ميشدند، اما امروزه نقش عوامل محيطي همچون آلودگي هوا با توجه به صنعتي شدن جوامع نيز در بروز سقطهاي جنيني<Fetal abortions> رو به افزايش است؛ به نحوي كه بعد از عوامل خود ايمني بدن و عوامل ژنتيكي در رده سوم قرار ميگيرد. در این بحث کوتاه تلاش بر آن است که اشاره ای به فاکتورهای خطر ناخته شده محیطی اعم از شیمیایی و فیزیکی که ننقش مهمی را در اتیولوژی و پیامد سقط ایفا میکند داشته باشیم.
به گزارش
شفا آنلاین:سقط یکی از مشکلات بهداشت باروری و هر حاملگی است که بطور مستقیم بر توسعه پایدار یک کشور و جامعه تاثیر گذار خواهد بود. بسیاری از عوامل محیطی و فردی با یک رابطه پیچیده و نامشخص علت و معلولی بر آن موثر می باشد. سقط به ختم بارداری و محصولات حاملگی قبل از هفته 20 حاملگی اطلاق می گردد. در مواردی که سقط سه بار یا بیشتر برای یک فرد رخ دهد به آن سقط مکرر می گویند. شیوع سقط 30% از کل موارد حاملگی را شامل می شود و فقط 15% آنها از نظر بالینی قابل تشخیص است که 3% آنها را سقط مکرر تشکیل میدهد. تقریباً 60% از موارد سقط به علت ژنتیک، عفونت، هورمونی و فاکتورهای ایمونولوژیک است . نقش فاکتورهای محیطی هنوز بخوبی شناخته نشده است. در واقع حاملگی یک تعادل بین فاکتورهای هورمونی و ایمونولوژیک است که تحت تاثیر عوامل محیطی قرار می گیرد. بسیاری از سموم که بطور مداوم در محیط هستند در بافتهای چربی تجمع پیدا کرده و این تعادل را به هم می زنند. در كنار تمام اين معضلات، ورود روزانه ميليون ها تن گاز ناشي از سوخت هاي فسيلي و یا استفاده از مواد غذایی آلوده به سموم آفت کش كه باعث تخريب محيط زيست مي شود، اثرات سوء جدي و گسترده اي بر سلامت افراد مختلف جامعه بدنبال خواهد داشت.
شواهد علمی نشان می دهد که حساسیت جنین و نوزاد نسبت به مواد شیمیایی زیست محیطی و یا شغلی بطور مستقیم و غیرمستقیم بسیار بیشتر از بزرگسالان است. مواجهه مادر و پدر در برابر برخی از این مواد شیمیایی موجب اختلال در ساختار و عملکرد گامتها می گردد و در نتیجه تاثیر سوئی را بر بارداری بجا خواهد گذاشت.
تاثیر سموم بر اختلالات ژنتیک مردان:
اسپرم مردان در طی 74 روز رشد ونمو نموده و قادر به باروری خواهد بود. یکی از این مشکلات ژنتیکی ناشی از عدم جدا شدن
کروموزومها از یکدیگر است. وجود سموم در بذن مردان با تاثیر بر DNA باعث شکستگی کروموزمها شود.
فاکتورهای خارجی :
یکی از عوامل شیمیایی که به طور شایع دیده می شود، گازهای بیهوشی:اکسیدنیتریک و دیگر گازهای بیهوشی از علل سقط است. متاآنالیز نشان داده است که احتمال سقط در افرادی که قبل و حین بارداری در اتاق عمل کار می کنند 48/1 برابر است .
همچنین امواج الکترومغناطیس که امروزه با آن بطور مستمر مواجه هستیم نقش مهمی را ایفا می کند . گرچه مطالعات مختلف ارتباط بین تاثیر کارسینوژنیک امواج الکتروماگنتیک را ثابت نموده است ولی نمی تواند دلیل قاطعی برای ارتباط ان را با بارروی ثابت نمود. مواجهه با این امواج از طریق وسایل الکترونیک، پتوهای برقی، و ترمینال نمایش ویدئو می باشد. میدان الکتریسیته زمانی وجود دارد که خطوط انرژی دارای انرژی باشد ولی میدان مغناطیسی حتی اگر میزان جریان کمی هم در جریان باشد موثر خواهدبود . بهرحال هنوز نتایج محکم و مستندی در این مورد انجام نشده و تجارب بالینی حکایت از رابطه بین وجود امواج الگتروماگنتیک و سقط را نشان میدهد.
استرس شغلی یکی از دیگر عوامل بسیار مهم می باشد که امروزه به عنوان عامل جانبی بسیاری از زنان درگیر آن می باشند. ارتباط مسقیم بین استرس شغلی و سقط جنین از اهمیت برجسته ای برخوردار است. ورزش تا حدود زیادی میزان سقط را کاهش میدهد. زیرا انجام ورزش منظم تا حدود زیادی از اضطراب واسترس بیمار می کاهد.
مستندات نشان می دهد که تماس با برخی از مواد مثل دی کلرودی فنیل تری کلرواتان (DDT) ، فلزاتی مثل سرب ، جیوه و آلاینده های صنعتی مثل دیوکسین و شوینده های ارگانیک ، رادیاسیون و فاکتورهای مرتبط با نحوه و عادات زندگی مقل کشیدن تنباکو( فعال و غیرفعال) مصرف بیش از حد الکل به علت تراتوژن بودن با افزایش سقط همراه می گردد.
توصیه های بهداشتی:
- آموزش زنان در دوران باروری برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض عوامل خطر شناخته شده و یا مشکوک و همچنین کارفرمایان آنها جهت اتخاذ اقدامات لازم برای کاهش سطح سم در محل کار ضرورت دارد.
توصیه می شود قبل از بارداری با مراجعه به پزشک متخصص زنان و انجام مشاورات قبل از بارداری، شرایط لازم را برای رشد و نمو جنین و یک بارداری سالم و موفق فراهم اورید.رازینوس
دکترربابه طاهری پناه
جراح و متخصص زنان و فوق تخصص ناباروری