هر کودک، هنگام اضطراب علائم خاصی را از خود نشان میدهد؛ اما علائم عمومی از این قرارند: تغییر در میزان فعالیت، عرقکردن، سستشدن پاها، درد معده، سردرد یا نشانههای رفتاری مانند گریهکردن، جویدن ناخن، کندن مو یا کوبیدن سر به جایی. فارغ از موقعیتی که این وضعیت را برای کودکتان ایجاد کرده است، شما میتوانید از راهبردهایی برای جلوگیری از بروز اضطراب یا برای کاهش آن استفاده کنید.
شفا آنلاین>اجتماعی>اضطراب در کودکان میتواند در هر سنی رخ دهد. عموما کودکان علائم اضطراب را زمانی نشان میدهند که در موقعیتهای جدید قرار میگیرند. حتی زمانی که شما بهعنوان والدین، سعی میکنید کودک خود را برای رویارویی با موقعیتهای جدید آماده کنید، آنان معمولا میزانی از
اضطراب را که ممکن است شدید هم باشد، تجربه میکنند. هر کودک، هنگام اضطراب علائم خاصی را از خود نشان میدهد؛ اما علائم عمومی از این قرارند: تغییر در میزان فعالیت، عرقکردن، سستشدن پاها، درد معده، سردرد یا نشانههای رفتاری مانند گریهکردن، جویدن ناخن، کندن مو یا کوبیدن سر به جایی. فارغ از موقعیتی که این وضعیت را برای کودکتان ایجاد کرده است، شما میتوانید از راهبردهایی برای جلوگیری از بروز اضطراب یا برای کاهش آن استفاده کنید.
اولین قدم در این راه، کمک به کودکان برای توجه به تغییرات بدنی و رفتاریشان است؛ رفتارهایی را که در کودک مشاهده میکنید، به آرامی به او بگویید و خودش را متوجه رفتارهایش کنید. وقتی کودک را متوجه کارش میکنید، به او یاد میدهید که توجه کند در هنگام استرس، بدن چه واکنشهایی از خود نشان میدهد.
در مرحله بعد، به کودک کمک کنید که درک کند احساس اضطراب امری طبیعی است و کسی که اضطراب دارد معمولا تغییراتی در رفتار یا خلقوخویش ایجاد میشود. به کودک توضیح دهید که موقعیتهای ناراحتکننده میتوانند موجب ایجاد استرس و اضطراب شوند. توضیح دهید که همه افراد و از جمله خود شما، در مواقعی احساس اضطراب پیدا میکنید و این احساس در افراد مختلف، متفاوت است. بعد از این کار، میتوانید کمک کنید تا آرام شود. اولین اقدام صحبت با کودک درباره آن موقعیتی است که او را مضطرب میکند. مثلا بیشتر کودکان از اتاق پزشک به دلیل آمپول یا استفاده از وسایل دیگر میترسند و دچار اضطراب میشوند. صحبت شما با کودک درباره اتاق پزشک و اتفاقات آن نهتنها مشکل کودک را مشخص میکند، بلکه اطلاعات دقیقی را برای کودک فراهم میکند تا بتواند بداند چه اتفاقاتی در مطب قرار است برای او بیفتد.
بهعنوان آخرین راهکار شاید لازم باشد موقتا از
محیط استرسزا خارج شوید و زمان دیگری به آنجا برگردید. اگر کودکتان فریاد میزند یا بسیار اوقاتتلخی میکند بهتر است او را به جایی ببرید که احساس امنیت دارد. هرگز کودکتان را مجبور نکنید کار مشابهی را برای اینکه ترسش بریزد، انجام دهد. کودکی را که از ارتفاع میترسد نباید مجبور کنید در لبه یک دیوار بلند راه برود؛ یا به کودکی که از چیزی میترسد، نباید تصویر آن را نشان دهید. احتمالا کودکانی که به تجربه اینطور چیزهای مشابه مجبور میشوند، ترس و خشم در وجودشان ریشه میدواند. به جای این کارها، کودکتان را تشویق کنید که در طول زمان، برای غلبه بر ترسهایش گامهای کوچکی بردارد. اگر اضطراب کودکتان به گونهای است که مانع شرکت آنان در فعالیتهای ضروری و مناسب میشود یا زندگی اجتماعی سالم او را مختل کرده است، حتما با متخصصان روانشناس کودک مشاوره کنید. فراموش نکنید که شما بهعنوان والدین، بزرگترین عامل تأثیرگذار بر کودک برای غلبه بر اضطراب او هستید.شرق
فریبرز محمدیفارسانی پژوهشگر موسسه مطالعات کودکی مدرس