کاهش 15 درصدی قیمت دارو های وارداتی

 واکنش‌های کاربران فضای مجازی به موضوع تأثیر خروج امریکا از برجام بر بازار دارویی کشور در حالی است که طی چند روز اخیر وزیر بهداشت، رئیس سازمان غذا و دارو و اعضای کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی در اظهارات جداگانه‌ای از بی‌تأثیر بودن خروج امریکا از برجام بر بازار دارو و تجهیزات پزشکی ایران سخن گفته‌اند. آنها با اطمینان بخشی نسبت به فراهم بودن زمینه تولید و واردات و ممنوعیت افزایش قیمت ارز تخصیص یافته به دارو، برای کاهش شدت نگرانی‌ها تلاش کردند طوری که سخنگوی وزارت بهداشت هم در نشست خبری هفتگی خود با اصحاب رسانه، نگرانی جامعه عمومی درباره کمبود دارو را رد کرد و با اشاره به دستور وزیر بهداشت برای تشدید بازرسی‌ها در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی تأکید کرد هر کسی که بخواهد از شرایط سخت احتمالی، سوء‌استفاده کند و از آب گل‌آلود ماهی بگیرد، قطعاً با او  برخورد قانونی خواهد شد. از سوی دیگر سخنگوی سازمان غذا و دارو نیز تأکید دارد نه تنها شرایط عادی کنونی تغییر نمی‌کند و بازار دارو از این اتفاق شوکه نمی‌شود بلکه قرار است قیمت داروهای خارجی وارداتی با ساز و کاری که از چند ماه پیش اتخاذ شده، کاهش یابد.
دکتر کیانوش جهانپور در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه سازمان غذا و دارو چه ابزاری برای کاهش قیمت داروهای وارداتی خارجی دارد؟ گفت: شرکت‌های وارد‌کننده سال گذشته طی بخشنامه‌ای از سوی سازمان غذا و دارو مکلف شدند، هنگام ارائه «پروفرما» (پیش فاکتور) برای ثبت سفارش جدید، قیمت‌های‌شان را 15 درصد نسبت به سال گذشته کاهش دهند. در واقع از سال جدید خرید دارو از شرکت‌های وارد‌کننده مستلزم کاهش 15 درصدی قیمت دارو در پروفرما‌های ارزی جدید نسبت به آخرین پروفرما‌های قبلی است.
دکتر جهانپور با اشاره به کاهش قیمت داروهای وارداتی تا میزان 15درصد اظهار کرد: اگر وارد‌کننده یا شرکت تأمین‌کننده دارو به هر دلیلی نتواند دارو را تأمین کند و کاهش قیمت دهد این داروها فراخوان عمومی داده می‌شوند. اواخر سال گذشته نیز این فراخوان به شرکت‌های وارد‌کننده اعلام شد که دارو را با این شیوه وارد کنند.
سخنگوی سازمان غذا و دارو از کاهش قیمت نسبی داروهای برند و برند ژنریک خبر داد و گفت: به موازات این کار قیمت‌گذاری داروهای تولید داخل دستخوش تغییراتی خواهد شد. مکانیسم قیمت‌گذاری که بر مبنای هزینه بوده به کسری از قیمت آن دارو در بازار کشورهای مشابه تبدیل می‌شود. برای مثال قیمت داروهای ژنریک داخلی یک پنجم قیمت برند در کشورهای مشابه ما از نظر اقتصاد دارو تبدیل می‌شود.
او این را هم گفت که اگرچه مکانیسم قیمت‌گذاری داروهای وارداتی خارجی تغییر می‌کند اما قیمت داروی تولید داخل تغییر زیادی نمی‌کند با این حال قیمت‌گذاری کماکان در کمیسیون قیمت‌گذاری سازمان غذا و دارو برقرار است اگر تولید‌کننده درخواست تغییر قیمت دهد کمیسیون با در نظر گرفتن حفظ چرخه اقتصادی تولید‌کننده و ایجاد منابع مهم تغییر قیمت دارو را لحاظ می‌کند. به‌گفته دکتر جهانپور، ارز یکی از عوامل مهم تأثیر‌گذار در قیمت‌گذاری است اما مادامی که کمیسیون قیمت‌گذاری سازمان غذا و دارو قیمت جدیدی را برای دارو وضع نکند دارو همچنان با قیمت قبلی در دسترس است و همه شرکت‌های پخش و تولید موظف به اجرای قانون و ارائه دارو با قیمت اصلی‌اند. او در ادامه از تغییر قیمت داروهای تولید داخل به میزان 9 درصد خبر داد و افزود: اگر نهاده‌های تولید افزایش قیمت داشته باشند امسال ممکن است تصمیم جدید درباره قیمت داروها اتفاق بیفتد اما در برخی اقلام خارجی شاهد کاهش قیمت خواهیم بود.
دکتر جهانپور درباره نگرانی پیرامون افزایش نرخ ارز بعد از تصمیم امریکا برای خروج از برجام و تأثیر آن در روند صعودی قیمت دارو به «ایران» گفت: 96 درصد حجم یا تعداد بازار دارویی کشور تولید داخل بوده و عملاً اتکا به بازار بین‌المللی 4 درصد نیاز دارویی کشور است. به عبارتی 48 درصد کل بازار دارو از صفر تا صد آن یعنی بسته بندی، تهیه فرمولاسیون و مواد اولیه و مؤثره ایرانی است.
 او با اشاره به اینکه 4 درصد داروهای وارداتی که نیاز به تکنولوژی بالایی دارند جزو داروهای «های تک» یا جدیدند، افزود: این‌ها داروهایی‌اند که میزان مصرف و تعداد بیماران مصرف‌کننده‌شان در دنیا کم است بنابراین تولید‌کننده انگیزه‌ای برای تولید این داروها ندارد. این 4 درصد داروی وارداتی «های تک» به لحاظ ارزش ریالی 30 درصد بازار دارویی ایران را شامل می‌شود.
نکته دوم که از منظر سخنگوی سازمان غذا و دارو بازار دارویی ایران را از ایالات متحده بی‌نیاز می‌کند، نبود مراودات دارویی مستقیم ایران با امریکا است. او به این نکته هم تأکید کرد که در تحریم‌های بین‌المللی حداقل برای حفظ ظاهر و طبق قواعد حقوق بین‌المللی دارو را مشمول تحریم نمی‌کنند اما این اتفاق فقط در ظاهر ایجاد می‌شود بنابراین باید کاری کنیم که در عمل نیز تحریم دارو اتفاق نیفتد.
دکتر جهانپور در ادامه از طراحی دو برنامه سطح B و C در صورت احتمال تحریم 4 درصد داروهای وارداتی خبر داد و عنوان کرد: باید هر گونه احتمال تحریم داروهای «های تک» را پیش‌بینی کنیم البته این صرفاً نوعی پیش‌بینی بد است که مبادا از شرایط پیش آمده غافلگیر شویم. ممکن است امریکا و شرکای آن در تراکنش مالی اختلالاتی ایجاد کنند که تأمین دارو غیر مستقیم آسیب ببیند اما با دیپلماسی نهادهای بین‌المللی و ان جی او‌ها دو برنامه B و C را در نظر گرفته‌ایم در صورتی که امریکا و شرکای ما در تراکنش مالی اختلال ایجاد کنند با اجرای برنامه B و C این مشکلات را از میان برمی‌داریم.
او در پاسخ به اینکه برنامه B و C تأمین دارو، چگونه بحران پیش‌بینی شده دارو را در کشور مدیریت می‌کند؟ توضیح داد: اهداف این دو برنامه کاملاً محرمانه است اما مضمونش این است که ما بر اساس ظرفیت موجود بین‌المللی و دیپلماسی دارو، مسیرهای متعددی را برای تأمین دارو و تراکنش مالی در نظر گرفته‌ایم تا اگر احیاناً در ادامه دشمنی امریکا اتفاق غیرمترقبه‌ای افتاد از مسیرهای موازی بتوانیم استفاده کنیم و کشور در تأمین دارو با مشکل مواجه نشود.
سخنگوی سازمان غذا و دارو در ادامه افزود: دیپلماسی که ما در پیش گرفته‌ایم به گونه‌ای است که اگر هر لحظه تراکنش مالی دچار مشکل شود با استفاده از ظرفیت تأمین‌کنندگان جدید می‌توانیم دارو و مواد اولیه با کیفیت و ایمن‌تر را تأمین کنیم.
دکتر جهانپور در پاسخ به اینکه 4 درصد داروهای وارداتی نیازهای کدام بیماران را تأمین می‌کند، گفت: داروهای بیماران‌ ام اس و سرطان اغلب تولید داخل‌اند و داروهای بیماران خاص و صعب‌العلاج جزو این 4 درصد است اما در تأمین این داروها هم نگرانی عمده‌ای وجود ندارد، مسیرهای موازی در قالب برنامه B و Cدر نظر گرفته شده است. به‌گفته این مقام مسئول در سازمان غذا و دارو، داروهای وارداتی عمدتاً از آلمان و سوئیس وارد می‌شوند و مواد اولیه داروها نیز از هند و چین وارد می‌شود. چین بزرگ‌ترین کشور تولید‌کننده مواد اولیه دارو است. او در پایان تأکید کرد جای هیچ نگرانی در رابطه با تأمین دارو نداریم و مواد اولیه داروها بر اساس برنامه ارزی دولت ثبت سفارش شده‌اند.ایران