ارتباط با فرزندان بعد از طلاق

شفا آنلاین>اجتماعی>خانواده به عنوان سيستم اجتماعي شامل گروهي از افراد است كه از طريق ازدواج ،توليد مثل  و پرورش فرزندان باهم زندگي ميكنند.

خانواده سازماني است كه بستر ساز رشد و رفاه جسمي وًرواني و اجتماعي كودك و عامل رسيدن وي به تعادل فيزيكي رواني و اجتماعي است.

بي شك از هم پاشيدگي سيستم خانواده <The disruption of the family system>و جدايي والدين از هم ميتواند اين رشد و رفاه جسمي و رواني كودك را بر هم زند و خدشه دار كند اما نحوه صحيح ارتباط برقرار كردن با فرزندان بعد از جدايي در محيط هاي مختلف مدرسه ،خانه،محله و خانواده ميتواند اين صدمه را كمتر كند.
طلاق و جدايي در خانواده به دو شكل صورت ميگيرد:
طلاق عاطفي
طلاق واقعي
طلاق عاطفي به اين صورت است كه زن و مرد از نظر عاطفي در خانه هيچ ارتباطي باهم ندارند هيچ ارتباط زناشويي ،كلامي،و عاطفي در بين انها ديده نميشود.ولي باهم در يك خانه با بچه ها زندگي ميكنند به اصطلاح باهم همخانه هستند.
گاهي ممكنه براي اختلافهايشان و مشكلاتي كه دارند ياهم بحث و دعوا كنند ،مشاجره داشته باشند. به عبارت ديگر زن و مرد فقط در مواقع دعوا باهم  صحبت ميكنند.
اين نوع رابطه خيلي مخربتر از رابطه اي است كه كلا قطع شده و زن و شوهر ديگر هيچ ارتباطي ندارند.به دليل اينكه فرزندان مدام در محيط پرتنش و سرد و بي روح قرار ميگيرند و رشد و پرورش يافته كه اثرات هيلي جبران ناپذير و مخربي دارداز جمله افسردگي و پرخاشگري.

اما طلاق واقعي به قطع كامل ارتباط زن و شوهر مي انجامد و تنش ها و محيط ناامن عاطفي خانه از بين رفته.
در اين جدايي بهتر است هر يك از والدين و اطرافيان رفتار مناسب و مسئولانه اي در قبال فرزندان داشته باشند كه فرزندان كمتر دچار اسيب شوند.
بعد از طلاق يكي از والدين حضانت كودك را برعهده ميگيرد اما چنين چيزي به معناي حذف ياكمرنگ شدن نقش والد ديگري نيست
والدي كه مسوليت حضانت فرزند را به عهده گرفته بايد از سلامت جسماني رواني برخوردار باشد و مهارت هاي فرزند پروري و والديني اشنا باشد
زندگي با يك والد باعث بروز مشكلات رواني در كودك يا نوجوان نخواهد شد مگر اينكه والدين بخواهند با بي اعتبار كردن همديگر نقش همديگر را در فرايند فردند پروري ضعيف كنند و رفتار نامناسب در مقابل فرزندان داشته باشند و از فرزندان به عنوان اهرمي براي مقابله باهم استفاده كنند.
:o:عوامل موثر درروند ارتباط موثر فرزند -والدين بعد از طلاق:
١.جانبداري بي دليل از فرزند در برابر والد ديگر يا حمايت بيجا از فرزند در بيرون خانواده ان هم زماني كه فرزند مار اشتباهي انجام داده
٢.نرمش و انعطاف پذيري بي دليل صرفا بخاطر اينكه فرزند طلاق است
٣.مشاجره والدين در حضور فرزندان و استفاده از كودكان به عنوان ابزاري براي كسب اطلاعات براي والد ديگر
٤.ايجاد ترس در كودكان باانجام رفتارهاي پرخاشگرانه يك والد نسبت به والد يا خواهر و برادر هاي خود در حضور كودك
:o:انتقال پيام توسط كودكان
•در صورتي كه فرزندان پيامي از همسر سابق اورد به دفاع مقاومت و چالش برنخيزيد.در اين صورت مطمئن باشيد كه بين شما و كودك جنگ خطر ناك رخ خواهد داد.
بهتر است به ارامي به فرزندشان بگوييد"من و پدرت سر خيلي چيزها اختلاف داريمو اين باعث شده كه نتونيم باهم زندگي كنيم ولي اين فقط مربوط به ماست و نميخواييم شما در اين مورد دخالت كنيد.
• با كودك صادق باشيد و نقش بازي نكنيد.اگر پنهان كاري كنيد فرزندان هم پنهان كاري خواهند كرد.
مثال:به پدرت نگو ماشين خريدم...
:o:ارتباط با هر دو والد
•فرزندان به هر دو والد نياز دارند.هر چقدر هم والدين مشكل داشته باشند و از هم متنفر باشند كودك حق دارد هر دو والدين رو ببيند و باانها وقت بگذرانند اگر فرزند حس كند كه علي رغم طلاق همچنان پدر و مادر خود را دارد كمتر افسرده خواهد شد.
فرزندان فقط در موارد خاص زماني كه يكي از والدين خلاف كار ،بزهكار،بيماررواني،برخاشگر ،و معتاد باشد ميتواند رابطه را محدود يا قطع كرد.
بهتر است ملاقات هاي كودك يا والدي كه مسئول حضانت او نيست منظم باشد ملاقاتها بايد هفتگي و از صبح تا عصر باشد.
اين كار  باعث ميشود سلامت روان افزايش اعتماد بنفس و بهبود عملكرد تحصيلي كودك را همراه دارد.
والدين بايد بدانند تقويت رابطه فرزندان با والد همجنس به تقويت هويت جنسي و شخصي انها كمك ميكند كمتر مضطرب و افسرده ميشود و قانون شكني و پرخاشگر ي در انها كمتر ديده ميشود.
همچنين فرزندان حق دارند با ديگر اعضاي خانواده و اقوام پدري و مادري وقت بگذراند.
صميميت والدين و فرزندان بعد طلاق مسيري براي پيشگيري از مشكلات روانشناختي و كاهش اثار منفي طلاق و پيشرفت تحصيلي خواهد شد.
البته اين صميميت بايد تاحدي باشد كه ضمن محبت و نوازش و بازي با فرزندان فاصله و حد و مرز حفظ شود.
:o:سازگاري رواني با فرزندان طلاق
•به كودك فرصت عزلداري و بروز  هيجانات منفي اش را بدهيد.
•با كودك درباره طلاق و جدايي حرف بزنيد و نظرش رو در اينباره بخواهيد  اجازه دهيد احساسات واقعي خود را به پدر و مادرش داشته باشد.
• درك وضعيت كودك بعد طلاق .رفتارهايي مثل بي اشتهايي  بد خوابي   شب ادراري  و گريه كردن و بهانه اوردن و پرخاشگري و افت تحصيلي  بهتر است از طرف والدين پذيرفته و حمايت شود.
•وقت گذاشتن براي كودك فراهم كردن محيط مناسب براي ابراز كلامي و غير كلامي احساسات كودك مثل بازي نقاشي فعاليتهاي ورزشي
•فن تعميم: براي بچه ها توضيح دهيد كودكان زيادي وجود دارند كه در خانواده هاي تك والدي بسر ميبرند.اجازه دهيد فرزندان خود انتخاب كنند با چه كسي زندگي كنند.
•با كودك همدلي كنيد.
•فن عادي سازي:براي كودكان توضيح دهيد كه با طلاق و جدايي والدين خيلي چيزها در خانواده عوض ميشود.
•حتما قبل از جدايي كودكان را مطلع كنيد از دلايل جدايي به او بگوييد و بهش اطمينان بدعيد تحت هر شرايط اورا دوست خواهند داشت.
•از انها نخواهيد بين شما داوري كنند جانبداري فرزندان از هر يك از والدين باعث تنش رواني افسردگي و پرخاشگري خواهد شد.
انهت بيشتر از همه ترجيح ميدهند كه جانب هيچ كس را نگيرند.
و در اخر
اگر در صورت بروز مشكلان رفتاري افسردگي بي خوابي و افت تحصيلي حتما با روانشناس كودك در تماس باشيد.


مهشيد اسماعيلي
كارشناس ارشد روانشناسي شخصيت و كارشناس و مشاور اعتياد و خانواده
مشاور كودك و مادر
سابقه ١٠سال كارِ درماني و شناختي