امروز روز جهانی آگاهی‌رسانی درباره ویروس HPV است که عامل مهم ابتلا به سرطان دهانه رحم است
شفاآنلاین>سلامت> چهارم مارس 2018 روز جهانی آگاهی‌رسانی درباره ویروس HPV س (HPV Awarness Day) است. ویروسی که عامل مهمی در ایجاد سرطان دهانه رحم است. آنچه در ادامه می‌آید، صحبت های اعظم‌السادات موسوی رئیس انجمن علمی متخصصان زنان و مامایی کشور است.
به گزارش شفاآنلاین، وی معتقد است وزارت بهداشت لازم است برنامه غربالگری مبتلایان به سرطان دهانه رحم که از چند سال پیش متوقف شده است را مجددا آغاز کند تا از افزایش شیوع ویروس HPV در میان خانم‌های کشور جلوگیری شود.
لطفا درباره ویروس موسوم به HPV و ارتباط این ویروس با سرطان (Cancer)دهانه رحم توضیح دهید.
امروز روز جهانی آگاهی‌رسانی درباره ویروس HPV است که عامل مهم ابتلا به سرطان دهانه رحم است. ویروس HPV یا Huma- Papilloma Virus در سال 2008 به عنوان عامل ایجاد سرطان دهانه رحم توسط پروفسور هاوزن که یک استاد ویروس‌شناس آلمانی است، کشف شد و برای اولین بار ثابت شد که این ویروس می‌تواند عامل سرطان در انسان باشد. به همین دلیل پروفسور هاوزن در آن سال جایزه نوبل پزشکی را دریافت کرد. از آن به بعد گایدلاین‌ها و قوانین کشورهای مختلف، شناسایی این ویروس را از طریق غربالگری در دستور کار قرار دادند.
HPV به عنوان یک ویروس مهمان بر روی مخاطات و پوست بدن انسان می‌نشیند و به سلول وارد می‌شود. این ویروس در پوست و در دستگاه تناسلی خانم‌ها یا آقایان و همچنین محل‌هایی از بدن که بافت مخاطی وجود دارد، ایجاد زگیل می‌کند. انواعی از این ویروس که حدود 6 سوش مختلف هستند و تحت عنوان «پرخطر» شناخته می‌شوند، می‌توانند در داخل این سلول‌ها رشد کنند. درواقع ویروس HPV، دو نوع است. نوع اول آن، no risk یا بی‌خطر است که در پوست انسان ایجاد زیگیل می‌کند و خطری به جز مسائل زیبایی و خارش و علائم پوستی ندارد.
اما نوع دوم این ویروس، high risk یا پرخطر است. مهمترین مشکلی که این ویروس برای انسان ایجاد می‌کند این است که در دهانه رحم خانم‌ها و محلی با عنوان ترانسفورمیشن‌زون می‌نشیند. ترانسفورمیشن‌زون، بافتی است در انسان بالغ که از یک نوع سلول استوانه‌ای به سلول‌های مکعبی تبدیل می‌شود. یعنی ما می‌دانیم که همه سلول‌های بدن انسان، یک نوع ثابت هستند و تنها منطقه‌ای در بدن انسان که در آن سلول‌ها قابل تبدیل شدن به هم هستند و از یک نوع سلول استوانه‌ای به یک نوع سلول مکعبی تبدیل می‌شوند، ترانسفورمیشن‌زون دهانه رحم خانم‌ها است. این تبدیل بافتی را ما تحت عنوان متالازی می‌شناسیم. چون این بافت متاپلازی به طور فیزیولوژیک وجود دارد، ویروس از این موقعیت استفاده کرده و وقتی سلول‌ها درحال تبدیل هستند، وارد هسته سلول می‌شود و درواقع فرمان یا کنترل سلول را به دست می‌گیرد و ایجاد رشد و تکثیر بی‌رویه سلولی می‌کند که این اتفاق، همان «سرطان دهانه رحم» است. از وقتی که شخصی به این ویروس آلوده می‌شود تا وقتی که مبتلا به سرطان می‌شود، زمان نسبتا طولانی می‌گذرد. البته به سیستم ایمنی فرد هم بستگی دارد ولی معمولا بین 5 تا 15 سال متغیر است.
انتقال ویروس HVP به بدن انسان از چه طریقی است؟
این ویروس عمدتا از طریق ارتباطات جنسی از فرد آلوده به فرد سالم منتقل می‌شود. البته عوامل دیگری هم ازجمله اپیلاسیون پوست یا حوله آلوده به عنوان عامل انتقال ویروس HVP گزارش شده‌اند ولی عمده‌ترین عامل انتقال، همان روابط جنسی است. این ویروس وقتی وارد بدن می‌شود، قابل شناسایی و کشف است و چون مهمترین عامل سرطان سرویکس، همین ویروس است، بنابراین بسیار مهم است که زود تشخیص داده شود و شخص آلوده شده بوسیله ویروس، درمان شده و به سرطان دهانه رحم مبتلا نشود.
برای مبارزه با این ویروس چه باید کرد؟
دو راه وجود دارد. راه اول، پیشگیری اولیه از طریق واکسیناسیون (vaccination)و راه دوم، پیشگیری ثانویه ولی زودهنگام است. یعنی به محض آنکه شخصی با این ویروس آلوده شد، اقدامات درمانی آغاز شود و جلوی پیشرفت بیماری به سرعت گرفته شود.
واکسیناسیون از سال 2006 توسط سازمان جهانی بهداشت معرفی و به عنوان یکی از واکسن‌های روتین برای دختران 11 تا 14 ساله و پسران 16 ساله به همه کشورها توصیه شد.
چه اهمیتی داشته است که یک روز در تقویم جهانی با عنوان روز مبارزه با ویروس HPV نامگذاری شود؟
این ویروس، سرطانی را ایجاد می‌کند که در کشورهای درحال توسعه که غربالگری سرطان‌ها در آنها به صورت روتین درنیامده است، دومین عامل مرگ و میر زنان به علت سرطان را تشکیل می‌دهد. سالانه حدود 500 هزار مرگ زنان در دنیا به علت این سرطان گزارش می‌شود و نکته بسیار مهم این است که این تنها سرطانی است که کاملا قابل پیشگیری است و چون از طریق واکسیناسیون قابل پیشگیری است، اهمیت زیادی دارد که خانواده‌ها آن را بشناسند و کشورها، تصمیم‌گیرندگان و سیاست‌گذاران بهداشتی جوامع بر روی واکسیناسیون کشوری و ملی کار کنند تا اینکه همه افراد جامعه واکسیناسیون را انجام دهند چرا که حتما هزینه‌های پیشگیری از هزینه‌های درمان بسیار کمتر خواهد بود و سلامت جامعه هم تضمین می‌شود.
درحال حاضر کشور ما ازنظر شیوع این ویروس، چه وضعیتی دارد؟
براساس مطالعاتی که در کشور انجام شده ازجمله مطالعه انجمن متخصصان زنان مامایی ایران، مطالعه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و چند کار مطالعاتی دیگر، شیوع این ویروس (نوع پرخطر) بین خانم‌های 25 تا 60 ساله کشور ما 11 تا 14 درصد است که این میزان برابر با شیوع ویروس در کشورهای صنعتی است.
وزارت بهداشت چه اقداماتی برای مقابله با این ویروس انجام داده است؟
تاکنون وزارت بهداشت هیچگونه دستورالعملی مبنی بر غربالگری سرطان دهانه رحم برای یافتن این ویروس صادر نکرده و این وزارتخانه هنوز بر اساس سیتولوژی که روش قدیمی‌تری برای یافتن HPV است، عمل می‌کند. درحدود سال‌‌های 2010 یا 2011 بود که غربالگری سرطان دهانه رحم از سیستم بهداشتی جامعه حذف شد چون ادعا شد که آمار سرطان دهانه رحم در ایران پایین است. ولی در همان سال ما اعلام کردیم که به علت تغییر رفتارهای جنسی و تغییر وضعیت جامعه از یک جامعه بسته با باورهای سنتی و مذهبی به سمت جامعه‌ای که پایبندی کمتری نسبت به باورهای سنتی دارد، آمار این ویروس رو به افزایش است و آلودگی بیشتر از این است که تصور می‌شود. تاکنون هم وزارت بهداشت دستوری مبنی بر غربالگری برای یافتند این ویروس را صادر نکرده است.
نکته دیگر این است که سازمان جهانی بهداشت در سال 2014 به همه کشورهای درحال توسعه که منابع اقتصادی پایین‌تری برای بهداشت دارند توصیه کرد که اگر خواستید یک خانم در تمام دوران زندگی‌اش فقط یک آزمایش بدهد، این آزمایش، تست HPV باشد که این توصیه، اهمیت مبارزه با این ویروس را نشان می‌دهد. سازمان جهانی بهداشت خطاب به کشورهایی که به هردلیل توانایی انجام تست HPV ندارند، می‌گوید حداقل غربالگری کلی را حذف نکنید، جمعیت هدف را غربالگری کنید و سعی کنید کاوریج این جمعیت (یعنی زنان 25 تا 65 ساله) را با اسید استیک معاینه کنید. وزارت بهداشت حتی به این مورد هم عمل نکرد؛ فقط به این دلیل که برداشت‌شان این بود که آمار سرطان دهانه رحم در ایران پایین است.
و به نظر شما این برداشت درست نیست؟
ما در مرحله گذار از جامعه‌ای کاملا باورمند به سنت‌ها به سمت جامعه‌ای باز که به مراتب باور کمتری نسبت به سنت‌ها دارد، هستیم و این ویروس هم جزو ویروس‌هایی است که می‌تواند سلامت خانم‌ها را در همین دوره گذار به شدت تهدید کند.
به عنوان جمع‌بندی نظر شما این است که چه کارهایی باید در دستور کار جامعه و مسئولین به خصوص وزارت بهداشت قرار گیرد؟
ما از وزارت بهداشت دو مسئله را برای سلامت خانم‌ها می‌‌خواهیم: یکی اینکه براساس منابع ملی، یکی از روش‌های غربالگری را انتخاب کرده و آن را اجرا کنند. و دوم اینکه برای پیشگیری اولیه، از روش واکسیناسیون بهره ببرند. وزارت بهداشت می‌تواند با کمک رسانه، آموزش و پرورش و مدارس، آگاهی‌های لازم را درباره رفتارهای پرخطر و بیماری‌هایی نظیر سرطان دهانه رحم و ... در اختیار دانش‌آموزان قرار دهد و همچنین خانواده‌ها را برای پیشگیری از این بیماری با استفاده از واکسیناسیون ترغیب و تشویق کند.سپید
به گزارش شفاآنلاین، وی معتقد است وزارت بهداشت لازم است برنامه غربالگری مبتلایان به سرطان دهانه رحم که از چند سال پیش متوقف شده است را مجددا آغاز کند تا از افزایش شیوع ویروس HPV در میان خانم‌های کشور جلوگیری شود.
لطفا درباره ویروس موسوم به HPV و ارتباط این ویروس با سرطان (Cancer)دهانه رحم توضیح دهید.
امروز روز جهانی آگاهی‌رسانی درباره ویروس HPV است که عامل مهم ابتلا به سرطان دهانه رحم است. ویروس HPV یا Huma- Papilloma Virus در سال 2008 به عنوان عامل ایجاد سرطان دهانه رحم توسط پروفسور هاوزن که یک استاد ویروس‌شناس آلمانی است، کشف شد و برای اولین بار ثابت شد که این ویروس می‌تواند عامل سرطان در انسان باشد. به همین دلیل پروفسور هاوزن در آن سال جایزه نوبل پزشکی را دریافت کرد. از آن به بعد گایدلاین‌ها و قوانین کشورهای مختلف، شناسایی این ویروس را از طریق غربالگری در دستور کار قرار دادند.
HPV به عنوان یک ویروس مهمان بر روی مخاطات و پوست بدن انسان می‌نشیند و به سلول وارد می‌شود. این ویروس در پوست و در دستگاه تناسلی خانم‌ها یا آقایان و همچنین محل‌هایی از بدن که بافت مخاطی وجود دارد، ایجاد زگیل می‌کند. انواعی از این ویروس که حدود 6 سوش مختلف هستند و تحت عنوان «پرخطر» شناخته می‌شوند، می‌توانند در داخل این سلول‌ها رشد کنند. درواقع ویروس HPV، دو نوع است. نوع اول آن، no risk یا بی‌خطر است که در پوست انسان ایجاد زیگیل می‌کند و خطری به جز مسائل زیبایی و خارش و علائم پوستی ندارد.
اما نوع دوم این ویروس، high risk یا پرخطر است. مهمترین مشکلی که این ویروس برای انسان ایجاد می‌کند این است که در دهانه رحم خانم‌ها و محلی با عنوان ترانسفورمیشن‌زون می‌نشیند. ترانسفورمیشن‌زون، بافتی است در انسان بالغ که از یک نوع سلول استوانه‌ای به سلول‌های مکعبی تبدیل می‌شود. یعنی ما می‌دانیم که همه سلول‌های بدن انسان، یک نوع ثابت هستند و تنها منطقه‌ای در بدن انسان که در آن سلول‌ها قابل تبدیل شدن به هم هستند و از یک نوع سلول استوانه‌ای به یک نوع سلول مکعبی تبدیل می‌شوند، ترانسفورمیشن‌زون دهانه رحم خانم‌ها است. این تبدیل بافتی را ما تحت عنوان متالازی می‌شناسیم. چون این بافت متاپلازی به طور فیزیولوژیک وجود دارد، ویروس از این موقعیت استفاده کرده و وقتی سلول‌ها درحال تبدیل هستند، وارد هسته سلول می‌شود و درواقع فرمان یا کنترل سلول را به دست می‌گیرد و ایجاد رشد و تکثیر بی‌رویه سلولی می‌کند که این اتفاق، همان «سرطان دهانه رحم» است. از وقتی که شخصی به این ویروس آلوده می‌شود تا وقتی که مبتلا به سرطان می‌شود، زمان نسبتا طولانی می‌گذرد. البته به سیستم ایمنی فرد هم بستگی دارد ولی معمولا بین 5 تا 15 سال متغیر است.
انتقال ویروس HVP به بدن انسان از چه طریقی است؟
این ویروس عمدتا از طریق ارتباطات جنسی از فرد آلوده به فرد سالم منتقل می‌شود. البته عوامل دیگری هم ازجمله اپیلاسیون پوست یا حوله آلوده به عنوان عامل انتقال ویروس HVP گزارش شده‌اند ولی عمده‌ترین عامل انتقال، همان روابط جنسی است. این ویروس وقتی وارد بدن می‌شود، قابل شناسایی و کشف است و چون مهمترین عامل سرطان سرویکس، همین ویروس است، بنابراین بسیار مهم است که زود تشخیص داده شود و شخص آلوده شده بوسیله ویروس، درمان شده و به سرطان دهانه رحم مبتلا نشود.
برای مبارزه با این ویروس چه باید کرد؟
دو راه وجود دارد. راه اول، پیشگیری اولیه از طریق واکسیناسیون (vaccination)و راه دوم، پیشگیری ثانویه ولی زودهنگام است. یعنی به محض آنکه شخصی با این ویروس آلوده شد، اقدامات درمانی آغاز شود و جلوی پیشرفت بیماری به سرعت گرفته شود.
واکسیناسیون از سال 2006 توسط سازمان جهانی بهداشت معرفی و به عنوان یکی از واکسن‌های روتین برای دختران 11 تا 14 ساله و پسران 16 ساله به همه کشورها توصیه شد.
چه اهمیتی داشته است که یک روز در تقویم جهانی با عنوان روز مبارزه با ویروس HPV نامگذاری شود؟
این ویروس، سرطانی را ایجاد می‌کند که در کشورهای درحال توسعه که غربالگری سرطان‌ها در آنها به صورت روتین درنیامده است، دومین عامل مرگ و میر زنان به علت سرطان را تشکیل می‌دهد. سالانه حدود 500 هزار مرگ زنان در دنیا به علت این سرطان گزارش می‌شود و نکته بسیار مهم این است که این تنها سرطانی است که کاملا قابل پیشگیری است و چون از طریق واکسیناسیون قابل پیشگیری است، اهمیت زیادی دارد که خانواده‌ها آن را بشناسند و کشورها، تصمیم‌گیرندگان و سیاست‌گذاران بهداشتی جوامع بر روی واکسیناسیون کشوری و ملی کار کنند تا اینکه همه افراد جامعه واکسیناسیون را انجام دهند چرا که حتما هزینه‌های پیشگیری از هزینه‌های درمان بسیار کمتر خواهد بود و سلامت جامعه هم تضمین می‌شود.
درحال حاضر کشور ما ازنظر شیوع این ویروس، چه وضعیتی دارد؟
براساس مطالعاتی که در کشور انجام شده ازجمله مطالعه انجمن متخصصان زنان مامایی ایران، مطالعه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و چند کار مطالعاتی دیگر، شیوع این ویروس (نوع پرخطر) بین خانم‌های 25 تا 60 ساله کشور ما 11 تا 14 درصد است که این میزان برابر با شیوع ویروس در کشورهای صنعتی است.
وزارت بهداشت چه اقداماتی برای مقابله با این ویروس انجام داده است؟
تاکنون وزارت بهداشت هیچگونه دستورالعملی مبنی بر غربالگری سرطان دهانه رحم برای یافتن این ویروس صادر نکرده و این وزارتخانه هنوز بر اساس سیتولوژی که روش قدیمی‌تری برای یافتن HPV است، عمل می‌کند. درحدود سال‌‌های 2010 یا 2011 بود که غربالگری سرطان دهانه رحم از سیستم بهداشتی جامعه حذف شد چون ادعا شد که آمار سرطان دهانه رحم در ایران پایین است. ولی در همان سال ما اعلام کردیم که به علت تغییر رفتارهای جنسی و تغییر وضعیت جامعه از یک جامعه بسته با باورهای سنتی و مذهبی به سمت جامعه‌ای که پایبندی کمتری نسبت به باورهای سنتی دارد، آمار این ویروس رو به افزایش است و آلودگی بیشتر از این است که تصور می‌شود. تاکنون هم وزارت بهداشت دستوری مبنی بر غربالگری برای یافتند این ویروس را صادر نکرده است.
نکته دیگر این است که سازمان جهانی بهداشت در سال 2014 به همه کشورهای درحال توسعه که منابع اقتصادی پایین‌تری برای بهداشت دارند توصیه کرد که اگر خواستید یک خانم در تمام دوران زندگی‌اش فقط یک آزمایش بدهد، این آزمایش، تست HPV باشد که این توصیه، اهمیت مبارزه با این ویروس را نشان می‌دهد. سازمان جهانی بهداشت خطاب به کشورهایی که به هردلیل توانایی انجام تست HPV ندارند، می‌گوید حداقل غربالگری کلی را حذف نکنید، جمعیت هدف را غربالگری کنید و سعی کنید کاوریج این جمعیت (یعنی زنان 25 تا 65 ساله) را با اسید استیک معاینه کنید. وزارت بهداشت حتی به این مورد هم عمل نکرد؛ فقط به این دلیل که برداشت‌شان این بود که آمار سرطان دهانه رحم در ایران پایین است.
و به نظر شما این برداشت درست نیست؟
ما در مرحله گذار از جامعه‌ای کاملا باورمند به سنت‌ها به سمت جامعه‌ای باز که به مراتب باور کمتری نسبت به سنت‌ها دارد، هستیم و این ویروس هم جزو ویروس‌هایی است که می‌تواند سلامت خانم‌ها را در همین دوره گذار به شدت تهدید کند.
به عنوان جمع‌بندی نظر شما این است که چه کارهایی باید در دستور کار جامعه و مسئولین به خصوص وزارت بهداشت قرار گیرد؟
ما از وزارت بهداشت دو مسئله را برای سلامت خانم‌ها می‌‌خواهیم: یکی اینکه براساس منابع ملی، یکی از روش‌های غربالگری را انتخاب کرده و آن را اجرا کنند. و دوم اینکه برای پیشگیری اولیه، از روش واکسیناسیون بهره ببرند. وزارت بهداشت می‌تواند با کمک رسانه، آموزش و پرورش و مدارس، آگاهی‌های لازم را درباره رفتارهای پرخطر و بیماری‌هایی نظیر سرطان دهانه رحم و ... در اختیار دانش‌آموزان قرار دهد و همچنین خانواده‌ها را برای پیشگیری از این بیماری با استفاده از واکسیناسیون ترغیب و تشویق کند.سپید
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار