مطالعات علمی نشان میدهد که به دنبال مصرف دخانیات گرفتاریهای متعددی از جمله بیماریهای قلبی- عروقی، تنفسی، گوارشی، چشمی و نیز سرطانها، پیری زودرس، پوکیاستخوان، خاطرات بارداری، فساد دندانها و... بروز میکند
شفاآنلاین>سلامت> مصرف دخانیات یکی از بیهودهترین رفتارهای جامعه بشری است. در حالی که همگان به غلط بودن این رفتار و مضرات سلامتی آن اذعان دارند، ولی متاسفانه بهدلیل تبلیغات گسترده سودجویان و سهلانگاری دولتمردان و قانونگذاران، روندی فزاینده را در جهان طی میکند. به گزارش شفاآنلاین، مطالعات علمی نشان میدهد که به دنبال مصرف دخانیات گرفتاریهای متعددی از جمله بیماریهای قلبی- عروقی، تنفسی، گوارشی، چشمی و نیز سرطانها، پیری زودرس، پوکیاستخوان، خاطرات بارداری، فساد دندانها و... بروز میکند که میلیاردها دلار هزینه را به منابع سلامت دنیا تحمیل میکند. براساس گفتههای سازمان بهداشت جهانی هر 8 ثانیه یک نفر در دنیا به علت استعمال دخانیات فوت میکند. هر چه سن شروع سیگار کشیدن پایینتر، تعداد سیگاری مصرفی بیشتر و استنشاق عمیقتر باشد، درصد مرگومیر(death) بالاتر میرود. در حال حاضر در ایران با مصرف بیش از 55 میلیارد نخ سیگار هر سال، مرگومیری بالغ بر 55 تا 60 هزار نفر اتفاق افتاده، هزینهای بالغ بر 2 تا 30 هزار میلیارد تومان صرف خدمات سلامت شده، و بیش از 10 هزار میلیارد تومان از جیب مردم برای خرید سیگار هزینه میشود. دریافت مالیات و عوارض، مهمترین مولفه پیشگیری از مصرف مواد دخانی در دنیاست. براساس مستندات سازمان بهداشت جهانی و بانک جهانی، افزایش قیمت مواد دخانی از طریق مالیات بر مبنای نرخ خردهفروشی، موثرترین گام برای کاهش مصرف دخانیات و افزایش درآمد دولتها میشود.
براساس ماده 8 قانون جامع کنترل دخانیات مصوب سال 85، سالانه باید 10درصد به قیمت محصولات دخانی از طریق افزایش مالیات، اضافه میشده، حال اینکه در کشور ما متوسط قیمت سیگار کمتر از نیمدلار (کمتر از یکسوم قیمت جهانی) است.
براساس بند ب ماه 69 قانون الحاق مصوب سال 1393 مجلس به دولت اجازه داده شده برای ارتقای سلامت جامعه و کاهش مصرف دخانیات، نسبت به وضع و دریافت عوارض از خردهفروشی سیگار اقدام کند.
متاسفانه در سال 1396 برخلاف اصول اقتصاد مقاومتی و ماده 75 قانون اساسی، علیرغم تاکید بر محاسبه مالیات بر مبنای نرخ خردهفروشی و اجزا بند ب ماده 96 این مبنا به درب کارخانه و صف در قانون برنامه ششم توسعه تغییر پیدا کرد و بند ب ماده 69 در بودجه سال 1396 اجرایی نشد. بنابراین در حال حاضر مالیات ماخوذه به کمتر از 10 درصد قیمت خردهفروشی کاهش یافته است و رقمی معادل 4 هزار میلیارد تومان از دسترس خزانه خارج شده و عایدات آن به جیب تولیدکنندگان، وارد کنندگان، دلالان و واسطهها رفته است.
در پیشبینی بودجه سال 1397 هم سهم درآمد مالیات بر مصرف سیگار 1486 میلیارد تومان برآورد شده که در تداوم سال قبل مبلغی ناچیز بوده و لازم است اصلاح صورت گیرد.
اکنون با توجه به شرایط کشور و رسیدن به حداقل قابلقبول مالیات مواد دخانی، ضمن تامین سود واردکنندگان و تولیدکنندگان، پیشنهاد میشود در اجرای بند ت ماده 73 قانون برنامه ششم، و بند ب ماده 69 قانون الحاق، به هر نخ سیگار تولید داخل 350 ریال و به هر نخ سیگار وارداتی 500 ریال عوارض منظور گردد تا سرجمع مالیات مورد نظر از محصولات دخانی به حدود 30 درصد قیمت خردهفروشی برسد که البته این رقم فاصله زیادی با رقم 70 درصد پیشنهادی سازمان بهداشت (Health)جهانی دارد.سیدمحمدتقى حسینى طباطبایى- دبیر کمیته کارشناسى انجمن اسلامى جامعه پزشکى ایران- سپید