درد و دلهای بازماندگان حادثه قطار تبریز- مشهد بعد از یک سال

شفا آنلاین>اجتماعی>47 نفر در حادثه برخورد و آتش سوزی <fire>قطار مشهد- تبریز کشته شدند و حالا که بیشتر از یک سال از آن می گذرد، مقصران اين حادثه هنوز معرفی نشده اند. قرار از دل های پر درد و صبور حادثه دیدگان رفته است و با این حال نشسته اند تا هر چه زودتر حق و حقوق‌شان معلوم شود.

 ساعت هشت صبح روز پنجم آذر سال گذشته، قطار تبریز- مشهد در ایستگاه هفت خوان (جایی نزدیک به دامغان) با قطار سمنان- مشهد برخورد کرد و 47 نفر از مسافران در آن آتش گرفتند و سوختند. تعداد زیادی از مسافران نیز در این حادثه زخمی شدند.

 از آنجا که مسیر هفت خوان تا دامغان طولانی و صعب العبور بود، سه ساعت طول کشید تا نیروهای اورژانس و آتش نشانی به محل حادثه برسند و مصدومان را نجات بدهند. همین باعث شد تا در این فاصله ،آتش پیشروی کند و تعداد بیشتری از مسافران جان بدهند.

 زنان و مردانی که در میان صندلی های قطار بی آنکه قدرتی برای حرکت داشته باشند با چشم های‌شان جان دادن عزیزان‌شان را تماشا می کردند. تعداد زیادی از مسافران آن قطار، جوانان آذری بودند که در یک قرار دسته جمعی می‌خواستند روز اربعین به زیارت حرم امام رضا بروند که همگی سوختند؛ بی‌آنکه حتی خاکستری از آن‌ها به جا بماند. بازماندگان کشته شده ها به پزشکی قانونی تهران آمدند تا بقایای جسدهای سوخته شده شان را برای خاکسپاری با خود به تبریز ببرند. بعضی تکه های سوخته کوچک را بردند و به خاک سپردند و بعضی هم دست خالی به تبریز برگشتند و بر مزار خالی برای عزیزان‌شان اشک ریختند. حالا تعریف کردن اتفاق های روزهای گذشته از زبان‌شان سخت و طاقت‌فرساست و کمتر از حادثه ای جدید نیست اما آنچه ماجرا را برای بازماندگان تحمل ناپذیرتر می کند، بی اعتنایی مسئولانی است که تا یک هفته بعد از حادثه در صحبت های‌شان، از پیگیری فوری حادثه صحبت می‌کردند و حالا نه تنها وعده های‌شان عملی نشده که حتی مقصر ماجرا را هم معرفی نکرده اند؛ دادگاه هم تشکیل نشده است. مرگ عزیزان و بی تدبیری مسئولان، از روز حادثه تا به امروز جگرشان را خون کرده و حالا که بیشتر از یک سال از اين حادثه می گذرد، از درد دل‌هاي‌شان می گویند.

گفتند به شما د و قبر رایگان می دهیم

علی عبدپروردگار، آن روز صبح همراه با همسر و پسر نوجوانش، مسافران این قطار بودند. خانواده سه نفره ای که آن شب برای یک سفر زیارتی عازم شدند و یک نفر از آن‌ها به خانه بازگشت. حالا می خواهد هر طور شده، حقش را بگیرد و روزی را ببیند که مقصران حادثه مجازات می شوند. او برای گرفتن وکیل هزینه زیادی داده و بعد از یک سال در حالی که مدت کمی به سالروز حادثه باقی مانده بود، خونبهای همسرش را گرفته است. او در گفت‌وگو با «قانون» می‌گوید:« ما همان روزهای بعد از حادثه شکایت‌مان را از راه‌آهن به دادگستری اعلام کردیم اما هیچ جوابی به ما ندادند. این بی توجهی های مسئولان بیشتر از هر چیزی من را آزار می دهد. اینکه هیچ کسی مقصر این ماجرا معلوم نمی شد و خون همسر و پسرم پایمال می شد. هر بار خسته و کوفته راه تهران-تبریز را می رفتم و برمی گشتم اما بی نتیجه بود. آخر سر آن‌ها گفتند ما دیگر نباید ماجرا را پیگیری کنیم تا وقتی که خودشان با ما تماس بگیرند» .علی آقا درجایی میان بغض و درماندگی می گوید:« شهردار آن موقع تبریز در هنگام خاکسپاری اعلام کرد که به هر یک از حادثه‌دیدگان دو قبر داده شود، 20 روز بعد از ماجرا به ملاقات آقای احد فلاحی، مدیر آرامستان شهرداری تبریز رفتیم و ماجرا را تعریف کردیم اما در پاسخ گفت از هر کسی که این صحبت را کرده، قبرها را تحویل بگیرید». عبد‌پروردگار، همچنان پای تلفن از پیگیری برای گرفتن حق فرزند و همسرش می‌گوید و ادامه می دهد:« از تمام مسئولان گلایه دارم. طوری با ما رفتار می‌کنند که انگار هیچ اتفاقی نیفتاده است».

190 تومان از دیه 210 میلیونی را به ما دادند

عبد پروردگار، به دنبال روشن‌شدن مقصر ماجراست. می خواهد در دادگاه با کسانی که باعث چنین اتفاقی شدند روبه رو شود و داغ دلش را سبک کند اما حالا که یکسال از حادثه می گذرد، در آستانه سالروز حادثه آتش سوزی قطار راه آهن تبریز-مشهد با او تماس گرفته اند تا برای گرفتن دیه همسرش به راه آهن مراجعه کند. او می گوید:« هیچ دادگاهی برگزار نشده اما گفته اند باید کاغذ رضایت‌نامه را امضا کنیم تا دیه را به ما بدهند. قرار است برای دیه پسرم که 210 میلیون تومان است، 190میلیون تومان بدهند، چون ۲۰ میلیون تومان آن را بیمه پارسیان برمی دارد و دراين زمينه دادگاهی تشکیل نشده است. خونبهای همسرم را داده اند و خونبهای پسرم را نه»قاسم اسکندری؛ برادر محمد اسکندری برادر مهماندار کشته شده در حادثه قطار تبریز- مشهد نیز می گوید:« از همان ماهی که برادرم کشته شد حقوقش را به همسر و دخترش می دادند. البته همسرش با درخواست پدر و مادرش درخواست طلاق کرده. دیه محمد را هم گرفته است. البته از 210 میلیون 190 میلیون آن را داده اند و گفته اند 20میلیون بقیه برای هزینه دادگاهی است که برگزار نشده است». او ادامه می دهد: « باید پرونده این حادثه را در سمنان تشکیل می دادند اما سمنان مسئولیت آن را به عهده نگرفت و به صورت نیابتی به تبریز فرستادند. شعبه 2 دادگستری تبریز آن را پیگیری کرد. به ما گفتند برای این پرونده، وکیل بگیریم اما معلوم نشد چه اتفاقی افتاد که وکیل هم از پیگیری این ماجرا خسته شد و انصراف داد».

نقص فنی دستگاه اطلاع رسانی رفت و آمد قطارها یا خطای انسانی؟

محسن پورسیدآقایی، مدیر عامل وقت شرکت راه‌آهن كه اين روزها در ساختمان خيابان ايرانشهر، تصدي ترافيك تهران در قامت معاون شهردار را بر عهده دارد، آن زمان درباره علت حادثه توضیحاتی را مطرح کرد و گفت:« قطار مشهد- تبریز به دلیل سرمای هوا و یخ زدگی سیستم ترمز در مسیر متوقف شده بود که نقص فنی به سیستم سی‌تی سی شاهرود به عنوان مرکز کنترل، اطلاع داده می شود. در همین زمان به قطار مشهد- سمنان که در این مسیر حرکت می کرد، دستور توقف داده شد». او مقصر این ماجرا را نقص فنی سیستم اطلاع رسانی عبور و مرور قطارها اعلام کرد و ادامه داد:«متاسفانه در این زمان به دلیل تغییر شیفت مسئول کنترل، فرد جایگزین از سابقه و دلیل قرمز شدن چراغ بی اطلاع بوده و وقتی ريیس قطار مشهد- سمنان دوباره کسب تکلیف می کند، به وی گفته می شود که مسیر باز است و مشکلی نیست شاید چراغ به دلیل برودت هوا قرمز مانده است؛پس به وی تلگراف می شود که حرکت کند». به گفته مدیرعامل راه آهن، دراین لحظه قطار مشهد- تبریز در پشت یک قوس متوقف شده بود که قطار مشهد- سمنان وقتی با قطار پیش رو مواجه می شود، به‌شدت با کوپه های انتهایی قطار مشهد-تبریز برخورد می کند و سانحه رخ می دهد. البته ريیس سابق کمیسیون سوانح راه‌اهن نیز 9 روز پس از حادثه بیان کرد: « هر چند خطای انسانی به عنوان اصلی‌ترین عامل در حادثه برخورد دو قطار با یکدیگر شناسایی شده، اما نمی‌توان اشکالاتی را که درسیستم کنترل پیش از این حادثه وجود داشته نیز نادیده گرفت». ماجرا تا آنجا پیش رفت که صحبت‌هایی نیز برای استیضاح آخوندی، وزیر راه و شهرسازی نیز مطرح شد که نتوانست رای کافی را در مجلس بیاورد.

مقصران به زودی معرفی می شوند

مدتی پیش نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی بعد از یک سال از روشن شدن تکلیف این پرونده با فارس صحبت کرده و گفت است:« تمام مدارک و مستندات مربوط به حادثه قطار و قربانیان این اتفاق به همراه سهل انگاری‌های صورت‌گرفته به دادستان کل کشور تحویل داده شده و اقدامات و مراحل پرونده طی شده است. طبق آخرین اطلاعات در چند روز آینده نتیجه نهایی اعلام شده و مقصران اصلی و مرتبطان در این ماجرا مشخص می‌شوند». محمداسماعیل سعیدی گفته است:«پرونده این حادثه را به دادستانی کل کشور تحویل داده، همچنین یک نسخه از پرونده نیز به بازرسی کل کشور فرستاده شده است». او با بیان اینکه تمام خواسته بنده از پیگیری موضوع این بود که با جدیت هر چه تمام پرونده مورد بررسی قرار گیرد، ادامه داد:«پرونده برای پیگیری جدی و سریع از سمنان به تهران منتقل شده و این موضوع از لحاظ دسترسی برای ما خوب شده است». نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی به حق و حقوق مصیبت‌دیدگان این حادثه اشاره کرد و گفت: « این افراد حادثه‌دیده جانی و مالی، حق و حقوقی دارند که در مدت یک‌‌سال پرداخت نشده است». سعیدی با تاکید به اینکه داشتن بیمه حق مسلم حادثه‌دیدگان بوده و شاید در شأن آن‌ها نبوده که پیگیر بیمه باشند، افزود:« وقتی وزیر راه و شهرسازی در زمان حادثه حرف از بیمه‌زده و می‌گوید جای نگرانی نیست و چالش‌های بزرگی را ایجاد کرد، پس چرا بعد از یک سال هنوز بیمه و حق و حقوق حادثه‌دیدگان پرداخت نشده و در عوض برخی شرط و شروط‌ها نیز به گوش می‌رسد که قابل قبول نیست».

 او با تاکید به اینکه موضوع دریافت حق بیمه در مقابل شرط رضایت به هیچ‌وجه مصلحت و درست نیست، بیان کرد:« رضایت‌دهی به این موضوع یک حق عمومی بوده و فردی که رضایت داده، نه‌تنها رضایت به تشکیلاتی می‌دهد که با سهل‌انگاری آن‌ها خانواده‌ای داغدار شده بلکه رضایت به ادامه این قصور و تکرار آن‌ها نیز می‌دهد». سعیدی با اشاره به اینکه خانواده‌های داغدار می‌گویند چرا باید رضایت بدهیم، آیا می‌خواهند با رضایت ما نواقص حل نشده باقی مانده و همه ساله شاهد چنین اتفاقاتی باشیم، ادامه داد:«‌تفکرات و برخورد خانواده‌های داغدار حادثه قطار، ملی بوده و آن‌ها نه تنها به خودشان فکر نمی‌کنند بلکه همه مردم، جان و مال آن‌ها را در نظر گرفته و رضایت نمی‌دهند».وی تصریح کرد: «باید در موضوع رضایت با تامل برخورد کرد زیرا رضایت خانواده‌ها منجر می‌شود که برخی افراد گمان کنند جایز به انجام هر خطایی بوده و با یک رضایت می‌توانند به راحتی از زیر بار قصور شانه خالی کنند ».قانون