خنده میتواند بهمانند یک پیوند اجتماعی عمل کند که انسانها را کنار هم قرار میدهد. نتایج بعضی از تحقیقات نیز میگویند که خنده میتواند سلامتی ما را تقویت کند.
شفا آنلاین:خنده
یکی از نیازهای اساسی انسانها است و بهندرت به آن توجه میکنیم، مگر
آنکه خنده کاملا باعث رضایت ما شود یا ما را بهشدت ناراحت کند. اما خنده
این قدرت را دارد که به ما انرژی دهد، زندگی ما را از یکنواختی درآورد و
سبکسری را به زندگی ما بیفزاید.
به گزارش
شفا آنلاین:
خنده میتواند بهمانند یک پیوند اجتماعی
<Social link>عمل کند که انسانها را کنار هم قرار میدهد. نتایج بعضی از تحقیقات نیز
میگویند که خنده میتواند سلامتی ما را تقویت کند. دکتر روبرت پرووین،
عصبشناس رفتاری در دانشگاه مری لند بالتیمور میگوید که خنده ما را از
دیگر مخلوقات جهان متمایز میسازد. دکتر پرووین در کتاب «خنده: یک بررسی
علمی» میگوید: «دفعه بعدی که به جنگل رفتید به سروصداهای مخلوقات ساکن
جنگل گوش دهید: وقتیکه میخندید مخلوقات جنگل صداهایی را میشوند که برای
آنها عجیبوغریب است و تنها مختص گونههای ما است.»
آقای
پرووین یک دهه از عمر خود را صرف مطالعه روی خنده کرده است. به عقیده دکتر
پرووین مطالعه خنده بهترین راه برای درک رفتار انسانی است. او میگوید:
«خنده یک مکانیسمی است که همه افراد آن را دارا هستند; خنده بخشی از واژگان
انسانی جهانی است. در جهان امروز هزاران زبان و هزاران لهجه وجود دارند،
اما همه افراد تقریبا به یک شیوه مشابه خنده را بیان میدارند.» همه
انسانها توانایی خندیدن را دارند. کودکانی که ناشنوا یا نابینا به دنیا
میآیند نیز توانایی خندیدن را دارند. کودکان نیز میتوانند پیش از شروع
صحبت کردن خنده را تجربه کنند. حتی میمونها نیز خنده را تجربه میکنند که
به شکل «نفسنفس زدن» است.
دکتر
پرووین بر این اعتقاد است که خنده اولین کلمه ناخواسته انسانها است. او
میگوید: «وقتیکه میخندیم صداها و هیجانهایی را از خود ساطع میکنیم که
از اعماق هستی بیولوژیکی ما بیرون میآیند، اما آه و ناله از ناخودآگاه
حیوانی ما بیرون میآید.»
آیا
در مقایسه با دیگران بیشتر میخندید؟ اگر اینگونه است، دکتر پرووین عامل
ژنتیک را دلیل خنده بیشتر شما میداند. برای نمونه، این مثال را در نظر
بگیرید که دو کودک دوقلوی خندان از بدو تولد جداشدهاند و پس از 40 سال
دوباره کنار یکدیگر قرارگرفتهاند. دکتر پرووین میگوید: «این دو کودک تا
پیش از ملاقات یکدیگر فکر میکردند که هیچکسی در جهان وجود ندارد که بیشتر
از آنها بخندد. برای تربیت این دو کودک والدینی در نظر گرفته شدند که
سفتوسخت بودند، اما این دو کودک باوجود چنین والدینی همچنان خندان بودند.
درنتیجه شاید بتوان اینگونه نتیجه گرفت که این دو کودک جنبههایی از الگو و
صدای خندیدن خود، آمادگی برای خنده و حتی حس شوخطبعی را از والدین اصلی
خود به ارث بردهاند.»
دکتر
پرووین میگوید که چون خنده عمدتا خودجوش و بدون سانسور است، میتوان از
آن بهعنوان یک ابزار قدرتمند برای بررسی روابط اجتماعی یاد کرد. از مدتها
قبل قلقلک را عامل خنده میدانستند و حتی اجداد ما نیز از تاثیر قلقلک در
ایجاد خنده آگاه بودند. در حقیقت قلقلک دادن شباهت بسیار زیادی به همان
بازی پر داد و قال میمونها دارد. او خاطرنشان میکند: «تفاوت میان خنده
میمونها و انسانها در این است که شکل خنده میمونها بهصورت نفسنفس زدن و
شکل خنده انسانها بهصورت ها ها ها است.»
در
میان بزرگسالها، قلقلک بخش مهمی از عشقبازی یا معاشقه است. دکتر پرووین
توضیح میدهد: «وقتیکه صحبت از قلقلک به میان میآید افراد تصویر شخصی را
به ذهن خود میآورند که او را محکم گرفتهاند و در حال قلقلک دادنش هستند،
اما این را باید گفت که قلقلک بخشی از داد و قال عشقبازی میان یک زن و
شوهر نیز است. درنتیجه در حین عشقبازی نیز شکل ملایمتری از قلقلک رخ
میدهد.»
دکتر
پرووین الگوهای خنده زنانه و مردانه را موردبررسی قرار داده است. در یکی
از تحقیقهای خود او افرادی را مورد بررسی قرار داد که در مراکز خرید،
پیادهروها و دانشگاه حضور داشتند. درمجموع او خنده 1200 نفر را مورد بررسی
قرار داد. یافتههای او نشان داد که گویندگان یا سخنرانان در مقایسه با
مخاطبان یا مستمعان خود 46 درصد بیشتر میخندند. حتی در مقایسه میان
سخنرانان خانم و سخنرانان آقا این نتیجه به دست آمد که سخنرانان خانم بیشتر
از مستمعان خود میخندند. سخنرانان زن 126 درصد بیشتر از مستمعان خود
میخندیدند. بهطورکلی، نتایج این تحقیق نشان داد که سخنرانان خانم در طول
سخنرانی خندان هستند و این خندان بودن آنها وابسته به نوع مستمعان نیست،
اما سخنرانان آقا افراد غرغروتری هستند و وقتیکه مستمع آنها یک مرد باشد
بیشتر میخندند. علاوه بر این، حداقلترین میزان خنده زمانی رخ میداد که
مردها در حال صحبت با زنها هستند. جنبه اجتماعی خندیدن درخور توجه است.
وقتیکه یک فرد دوروبر دیگران است در مقایسه با زمانی که تنها است 30 بار
بیشتر میخندد. علاوه بر این، وقتیکه یک فرد در موقعیتهای اجتماعی قرار
دارد در مقایسه با زمانی که تکوتنها است 6 بار بیشتر میخندد و 4 بار
بیشتر صحبت میکند. بهمانند گفتگوهای کوتاه خنده نیز نقش مشابهی را در
پیوند اجتماعی و استحکام دوستیها ایفا میکند. شما میتوانید دوستها و
اعضای گروههای خود را بر اساس افرادی تعریف کنید که با آنها میخندید.
اما چه چیزی باعث قهقهه ما میشود؟ دکتر پرووین میگوید: «در تحقیق خودمان
نتوانستیم مادر لطیفهها یا حتی لطیفه شبیه به مادر لطیفهها را کشف کنیم.
در حقیقت اکثر لطیفهها ناشی از یک لطیفه، یک داستان مشابه یا یک شوخطبعی
خاص نیستند.»
او
میگوید که اکثر خندهها در مورد روابط شوخیآمیز میان افراد است. دکتر
پرووین به وبسایت WebMD میگوید: «خنده تنها در مورد لطیفهها نیست، بلکه
اگر به زندگی روزمره خود توجه کنید نیز میخندید.»
بسیاری
بر این ادعا هستند که خنده مزایای سلامتی دارد و بیانگر تمام هیجانهای
مثبتی است که تاثیر مثبتی روی سیستم ایمنی دارند. باوجوداین، دکتر پرووین
میگوید که اکثر تحقیقهای مربوط به تاثیر سلامتی خنده محدود هستند. این
عقیده که خنده تاثیر درمانی دارد ابتدا در مقاله آقای نورمن کازینز
موردتوجه عموم قرار گرفت. این مقاله در سال 1976 و در ژورنال The New
England Journa- of Medicine به چاپ رسید و سپس آقای کازینز در کتابی به
توضیح مفصل این مقاله پرداخت. در این مقاله آقای کازینز در مورد بیماری
دردناک و مرگآور خود (اسپوندیلیت آنکیلوزان) و خوددرمانی خود توسط ویتامین
C، فیلم کمدی برادران مارکس و قسمتهایی از دوربین مخفی Candid Camera
توضیح داد. دکتر پرووین قبول دارد که خنده بهمانند هر فعالیت مثبتی
میتواند روی سلامت کلی تاثیر بگذارد. اما در حقیقت خنده یک فعالیت بسیار
خشن است. دکتر پرووین میگوید: «خنده ضربان قلب را افزایش میدهد، اما آیا
داد زدن یا خواندن موجب چنین تغییراتی میشوند؟ شاید یک چیز منحصربهفردی
در مورد خنده وجود دارد، اما تاکنون تحقیقی در این زمینه انجامنشده است.»
دکتر
مارگارت استوبر، استاد روانپزشکی و علوم رفتاری در دانشگاه UCLA میگوید
که درزمینه مزایای سلامتی خنده گامهای کوچکی برداشتهشده است. علاوه بر
این، دکتر مارگارت استوبر یکی از مجریان پروژه Rx Laughter مرکز سرطان
جانسون دانشگاه UCLA است. تمرکز این پروژه غیرانتفاعی روی درمان بیماری از
طریق شوخطبعی و حمایت از تحقیقهای علمی بیشتر در مورد خنده است. دکتر
استوبر دریافته است که وقتی کودکان ویدئوهای خندهدار نگاه میکنند- و
درحالیکه دستهای آنها در آب یخ است- میتوانند درد را بهتر تحمل کنند.
در مورد این تاثیر ویدئوهای خندهدار باید گفت که کودکانی که بیشتر
میخندند تجربه درد را چیز ناخوشایندی نمیپندارند. علاوه بر این، کودکانی
که بیشتر میخندند سطوح کمتری از کورتیزول، هورمون استرس، دارند. علاوه بر
این، دکتر استوبر میگوید که کمک به افراد در تغیر دید آنها به زندگی باعث
کاهش اضطراب و استرس مزمن آنها میشود و به زندگی آنها خنده اضافه
میکند. دکتر استوبر خاطرنشان میکند که والدین باید به کودک خود یاد دهند
که جنبه خندهدار و سرگرمکننده زندگی را ببینند و یکی از روشهای یاد دادن
چنین چیزی این است که خود والدین به جنبه خندهدار و سرگرمکننده زندگی
نگاه کنند تا کودکان با نگاه به والدین خود چنین چیزی را یاد بگیرند. علاوه
بر این، بعضی از روشهای درمانی نیز میتوانند دید شما به زندگی را تغیر
دهند.
دکتر
استوبر به وبسایت WebMD میگوید: «ما دریافتهایم که میتوان مردم را
آموزش داد تا به جنبه خندهدار چیزها نگاه کنند. به نظر من یک فرد باید یاد
بگیرد که موقعیتها را بهعنوان یکچیز تهدیدکننده و شرمآور نپندارد.»
دکتر استوبر میگوید که بر اساس نتایج یکی از تحقیقها افرادی که قادر به
خندیدن هستند ---سوای از اینکه در موقعیتهای خاصی احساس شرم و خشم به
آنها دست میدهد---غالبا حملههای قلبی کمتر و فشارخون بهتری دارند. دکتر
استوبر به وبسایت WebMD میگوید: «وقتیکه اتفاقی رخ می دهد—برای مثال
وقتیکه پیشخدمت خورشت را روی آستین مشتریها می ریزد-مشتری هایی که به
این اتفاق میخندند و از وقوع این اتفاق ناخواسته ناراحت نمیشوند، وقوع
حملههای قلبی ثانویه در آنها کمتر است.» دکتر استوبر میگوید که در حال
حاضر تحقیقهای بسیار خوبی در مورد اثرات خنده در حال انجام است. آقای
استفان ویسچرث یک روانپزشک است که درزمینه خنده در حال تحقیق است و اخیرا
در شهر نیویورک یک کلوپ خنده دایر کرده است. در این کلوپ خنده مردم دورهم
جمع میشوند و میخندند تا از طریق خنده مسری از شر استرس و اضطراب خلاص
شوند. از میان افرادی که در این کلوپ عضو هستند میتوان به افراد مبتلابه
بیماری سرطان و افراد مبتلابه بیماری عصبی و دیگر افراد دچار فشار روحی
اشاره کرد.
یکی
از ویژگیهای خنده مسری بودن آن است. دکتر ویسچرت به وبسایت WebMD
میگوید: «خندیدن باعث میشود که مردم بخندند. من دریافتهام که ما
انسانها خندههای زیادی در قفسه سینه خود داریم که یخزده هستند و صرفا
باید یخ آنها را آب کنیم. من به افراد اجازه میدهم که با صدای بلند
بخندند و مسخرهبازی دربیاورند تا از استرس رهایی یابند. همین امر باعث
میشود که افراد خودشان یاد بگیرند که نباید زندگی را خیلی سخت بگیرند.
اکثر مردم احساس میکنند که همواره زیر رگبار گلوله هستند و به جنبه
خندهدار زندگی خود نگاه نمیکنند.»
خانم
کیم مکینتیر که صاحب یک کلوپ خنده در شهر اورلاندو ایالت فلوریدا است
میگوید که حتی خندههای اجباری نیز باعث میشوند که مردم زیر خنده بزنند.
تلاشهای خانم مکینتیر در این جهت است که کودک درون افراد را تحریک کند تا
بیدار شود. خانم مکینتیر به وبسایت WebMD میگوید: «90 درصد اوقات وقتیکه
خنده اجباری را شروع میکنیم افراد شروع به خندیدن میکنند. و خیلی زود
خنده واقعی بر لبهای آنها میآید.» سپید
WebMD