شفا آنلاین:کلسترول، نوعی چربی موجود در خون است که با اتصال به پروتئینهای پلاسما انتقال می یابد و در نشر هورمونها، نمکهای صفراوی و ترمیم غشای سلولی شرکت دارد. کلسترول خالصی که در غذاهای چرب نظیر تخم مرغ و صدف وجود دارد، تنها بخشیاز کلسترول موجود در خون<Cholesterol in the blood> است. چربیهای موجود در مواد غذایی به دو نوع اشباع و اشباع نشده تقسیم میشوند. چربیهای اشباع شده، چربی خون را مستقیما و بدون واسطه افزایش میدهند، در حالی که چربیهای اشباع نشده چنین اثری ندارند.
به گزارش شفا آنلاین:این موضوع مهم و حیاتی است که میزان کلسترول خون بالای 400 میلیگرم و بیشتر از آن خطرناک بوده و باید شدیدا کنترل شود.
علامت های ظاهری افزایش چربی خون در بدن شامل سفت شدن بعضی بافت های بدن مثل زیر بغل و قسمت هایی است که محل تلاقی عضلاتند؛ با سفت شدن بازوها، قسمت پایین دست و اطراف آن نیز سفت میشوند و با کشیدن به سمت گوش به راحتی قابل تشخیصند؛ از علایم دیگر افزایش چربی خون این است که پلک ها به رنگ صورتی متمایل به زرد دیده میشود که آن را «گزانتوما» می نامند.
از نشانه های دیگر اینکه بر اثر راه رفتن در ناحیه ساق پا درد احساس میشود و این امر مربوط به افزایش چربی خون است.
منابع چربی اشباع شده عبارتند از: گوشت قرمز، فرآوردههای گوشتی نظیر سوسیس و کالباس، قلوه، جگر، شیرینیها و لبنیات.منابع چربی غیر اشباع عبارتند از: روغن سویا، روغن ذرت، روغن آفتابگردان، زیتون، گوشت غاز، اردک و ماهی، همچنین این چربی ها که در غذاهایی نظیر ماهی آزاد، شاه ماهی و ساردین نیز موجود است، خطر انسداد عروق و تصلب شرایین را کاهش داده و اثر انعقادی دارد و همچنین به رقیق شدن خون نیز کمک میکند.
بنابراین توصیه میشود حداقل دو بار در هفته از ماهی به صورت کبابی، آب پز با گوجه فرنگی پخته در فر استفاده شود.تخم مرغ حاوی کلسترول است، اما مقادیر زیادی پروتئین و ویتامین دارد.
فیبرهای غذایی در کاهش کلسترول خون نقش دارند. به طور کلی دو نوع فیبر غیر قابل حل و فیبر محلول، در غذاها وجود دارد.
فیبرهای غیر قابل حل برای حفظ حرکات طبیعی رودهها مفید بوده و در غلات، نان سبوس دار، رشتههای کرفس، ریواس و انواع میوهها یافت میشود.فیبرهای محلول در کاهش کلسترول خون مؤثرند و در غلات بهخصوص جو دوسر و موز به مقدار زیاد وجود دارد.
با رژیم کاهش وزن ظرف مدت 6 تا 8 هفته کلسترول بد یا LDL کاهش می یابد. رژیم غذایی و ورزش به صورت منظم ، قطع سیگار و کاهش استرسهای محیطی نیز میتواند در تقلیل کلسترول بد خون موثر باشند.
مطالعات جدید نشان میدهد کلسترول بد خون را میتوان با استفاده از ایزوفلاونوئیدهای موجود در تخم سویا و تخم کتان کاهش داد. این ماده شیمیایی میتواند مردان را از ابتلا به سرطان پروستات نیز محافظت کند. افزایش کلسترول بد به سن، وزن، فشار خون نیز ارتباط دارد.
تاثیر تعداد وعدههای غذایی روی کلسترول خون بالا (چربی خون بالا)
وعدههای غذایی بیشتر و با حجم کم باعث کاهش کلسترول بد در خون میشود. این مطالعات نشان میدهد، کسانی که روزانه بین 5 تا 6 وعده غذایی مصرف میکنند، نسبت به کسانی که 1 تا 2 وعده غذایی مصرف میکنند از سطح کلسترول کلی و LDL پایینتری برخـوردارند.
فعالیت های بدنی طولانی مدت، نسبت به فعالیت های ورزشی سخت و کوتاه مدت اثر بیشتری در کاهش سطح کلسترول خون دارد.
کاهش وزن در این بیماران به کاهش چربی بالای خون کمک میکند. ذکر این نکته حائز اهمیت است کسانی کـه کلسترول خون بالایی دارند، هورمونهای غده فوق کلیوی و بخش قشری، مرکزی و هورمونهای جنسی آنها هم دچار اختلال شدیدی میشود؛ زیرا میزان کورتیکوئید خون آنها بالا رفته و سبب پف کردن فـرد میشود.استفاده کمتر از غذاهای پخته و خام خواری بیشتر، باعث کاهش کلسترول خـون میشود.
کم کردن مصرف چربیهای اشباع و افزایش استفاده از روغن مایع مثل روغن ماهی و دانه گردو.
مصرف فیتواسترول ها و استرول گیاهی مانند روغن سویا، نان سویا و سویا؛
(فیتواستروژن از سویا که عامل مهمی در کاهش کلسترول خون است، استخراج می
شود.)
غیر از سویای تیره، حبوبات و غلات هم حاوی فیتواسترول هستند؛ مثل روغن گندم، روغن جو، روغن ذرت و میوههایی نظیر: توت، فندق، خرمالو و انجیر.
همچنین مصرف برخی از گیاهان نیز کلسترول خون را کاهش میدهد؛ مانند اسفناج، شنبلیله، انبه، آناناس، شوید، گوجه فرنگی، ترب، گردو، پیاز، هویج، لیموشیرین، آویشن، شبدر و کاسنی.