کلسترول «خوب» هم می‌تواند «بد» شود

به گزارش شفا آنلاین،اما به تازگی نتایج یک مطالعه ژنتیک شواهدی را نشان داده که این واقعیت، به همین سادگی‌ها هم نیست و داشتن سطح بالایی از کلسترول HDL، ممکن است فرد را در برابر بیماری قلبی محافظت نکند.

       این مطالعه که در مجله Science منتشر شده، ژنوم 852 بیمار را که سطح بالایی از کلسترول HDL در خون خود داشتند، با 1156 فرد که سطح پائینی را از کلسترول HDL در خون خود نشان می‌دادند، به عنوان گروه کنترل، مقایسه کردند.

       هدف و رویکرد محققان، کشف موتاسیون‌هایی در پروتئینی به نام SR-BI است که به کلسترول HDL باند شده و حرکت آن را از خون به سوی کبد تحریک می‌کند. افرادی که حامل این موتاسیون‌ها هستند، همان‌طور که انتظار می‌رفت، سطح بالایی از کلسترول HDL در خون خود داشتند، اما به‌طور پارادوکس، خطر بیشتری هم برای بروز بیماری کرونری قلب داشتند.

       محقق ارشد این مطالعه می‌گوید: «زمانی که مدرسه پزشکی را در سال 1992 شروع کردم، به ما آموزش داده می‌شد که هر چیزی که سطح کلسترول HDL را بالا می‌برد، باید برای شما خوب باشد. اما حالا می‌توانیم با اطمینان با این موضوع مخالفت کنیم.»

علت در مقابل اثر
       تصور می‌شود کلسترول LDL در دیواره عروق خونی تجمع پیدا کرده و درنهایت، جریان خون را مسدود کرده و منجر به بروز حملات قلبی و استروک شود. نتایج گروه بزرگی از مطالعات ژنتیکی و مولکولار و موفقیت گروهی از داروها که کلسترول LDL را کاهش می‌دهند، از این ایده پشتیبانی می‌کنند.

       نقش کلسترول HDL در این میان کمتر مشخص است. هرچند سطوح بالاتر کلسترول HDL با سلامت بهتر قلب همخوانی و ارتباط دارد، تلاش‌ها برای نشان دادن آنکه کلسترول HDL تاثیر پیشگیرانه در انسان‌ها دارد، چندان به نتیجه نرسیده است. کمپانی‌های داروسازی میلیون‌ها دلار را صرف تحقیق و توسعه داروهایی کرده‌اند که سطح کلسترول HDL را بالا می‌برند.

       ترکیب امیدوارکننده جدیدی که anacetrapib نام دارد و به‌وسیله Merck of Kenilworth تولید و توسعه یافته، در مراحل انتهایی کارآزمایی‌های بالینی خود قرار دارد. اما این دارو کلسترول LDL را نیز کاهش می‌دهد، به همین دلیل تفسیر این موضوع که اثرات مفید آن بر سلامت قلب، آیا واقعا مربوط به کاهش سطح کلسترول HDL است، با مشکل مواجه می‌شود.

       محققان نشان داده‌اند که موش‌های فاقد پروتئین SR-BI، سطح بالاتری از کلسترول HDL در خون خود نشان می‌دهند. اما علی‌رغم آنکه کلسترول HDL به عنوان کلسترول خوب شهرت یافته، موش‌ها میزان بیشتری پلاک ساخته شده در شریان‌های خود داشتند که همان آترواسکلروز نامیده می‌شود.

       اهمیت این یافته‌ها در آن بود که آیا این موضوع در انسان‌ها نیز صدق می‌کند یا خیر؛ زیرا تفاوت‌هایی کلیدی میان فیزیولوژی انسان و موش وجود دارد. به‌طور مثال، موش‌ها تمایل دارند کلسترول LDL کمتری از انسان‌ها داشته باشند.

       بدین منظور، محققان 19 فرد را پیدا کردند که حداقل حامل یک کپی از موتاسیون در پروتئین SR-BI بودند. 16 نفر از این تعداد سطوح بالاتری از کلسترول HDL هم نشان می‌دادند. یک زن نخستین فردی بود که دو کپی از این موتاسیون‌ها را با خود حمل می‌کرد.

       هرچند بسیاری از متخصصان از این مطالعه، به عنوان دستاوردی شگفت‌انگیز یاد می‌کنند، نویسنده مسئول آن متذکر می‌شود که SR-BI می‌تواند عملکردهای دیگری هم داشته باشد که هنوز شناسایی نشده‌اند. از سوی دیگر، بسیاری از مطالعات حیوانی نقش محافظتی در برابر بیماری قلبی برای کلسترول HDL قائل شده‌اند.

       نتایج این مطالعه، سوال دیگری را هم مطرح می‌کند: چرا سطوح کمتر کلسترول HDL در خون با کاهش بیماری قلبی مرتبط است بعضی استدلال می‌کنند که دیگر عملکردهای کلسترول HDL که با غلظت آن در خون نشان داده نمی‌شود، هم می‌توانند مهم باشند. بعضی می‌گویند شاید افرادی که سطح بالایی از کلسترول HDL دارند، ممکن است در پاک کردن تری‌گلیسیریدها از خون هم بهتر باشند.

       با توجه به همه موارد فوق، می‌توان گفت شواهدی در دست است که زمان آن فرارسیده تا صحبت‌های خود را با بیماران در مورد کلسترول HDL تغییر دهیم و دیگر از واژه کلسترول خوب استفاده نکنیم.سپید
Scientific American