افسردگی زنان و مردان بعد از زایمان/علل وراهکارهای درمانی

شفا آنلاین-افسردگی بعد اززایمان یکی ازمهم ترین دغدغه های بسیاری اززوج هاست.این درحالی است که تعداد قابل توجهی اززنان و مردان پس ازتولد فرزندشان دچارانواع افسردگی می شوند.

تغییرات هورمونی بعد از زایمان مهمترین عامل افسردگی است. استروژن و پروژسترون مهمترین هورمون زنانه هستند.50 تا 80 درصد از زنان بعد اززایمان دچار دل گرفتگی و غمگینی میشوند.این افراد بدون دلیل دلشان گرفته و شاد نیستند و بیقرار و مضطرب هستند.شبها خوابشان نمیبرد. بی دلیل احساس دلتنگی و ناتوانی در انجام وظایف شخصی و روزمره خودشان هستند.

اشتهای کم ،خستگی زود هنگام و تحلیل انرژی از جمله علایم این افراد هستند.و غمگینی گاهی تا حدی هست که ساعتهایی از روز را با گریه سپری میکنند.

چه عواملی باعث افسردگی بعد زایمان میشوند؟
تغییرات هورمونی بعد زایمان مهمترین عامل ایجاد این بیماری است. استروژن و پروژسترون مهمترین هورمون زنانه هستند.در دوره های ماهانه خانمها و دوران بارداری انان تعییراتی ایجاد میکند و باعث پدیده ی بارداری میشوند.به هم خوردن نظم میزان ترشح این هورمون ها بعد زایمان و قطع ناگهانی ترشح هورمون استروژن از عوامل ایجاد کننده است.

همچنین استرس های زمان بارداری و عدم حمایت روانی اطرافیان اززنان باردار نگرانی در مورد حاملگی و زایمان ،نگرانی در مورد ایفای نقش مادری، استرس زایمان، تغییرات هورمونی ناشی از زایمان ، خونریزی، کم خونی، ضعف جسمانی از جمله عواملی هستند که غمگینی بعد زایمان را به وجود میاورد.

غمگینی بعد از زایمان چه زمانی اتفاق می افتد؟
این مشکل بعد از روز سوم پس از زایمان شروع میشود و تا روز پنجم به اوج خود میرسد.و بعد از ان به تدریج کاهش میابد و تا روز دهم رفع میشود.و بیمار بهبود پیدا میکند.
اگر بعد روز دهم علایم ماندگار شد و شدت پیدا کرد باید برای درمان دارویی نزد روانپزشک اقدام کرد.

•معمولا روانپزشک درمان دارویی را به مدت 3 تا 6 ماه توصیه میکند و با شروع دارو درمانی بهتر است شیردهی قطع شود اما اگر مادر اصرار به شیردهی دارد بهتر است شیر دادن به نوزاد قبل مصرف دارو باشد یا بعد از دوشیدن شیر دارو مصرف شود و شیر دوشیده شده در وعده های بعدی استفاده شود.به یاد داشته باشید این دارو ها برای نوزاد پر خطر نیستند فقط در بعضی موارد ممکن است دچار پر اشتهایی یا پر خوابی شود.

پیشگیری و درمان حمایتی:
پیشگیری: حمایت روحی و روانی از خانم حامله در دوران بارداری به خصوص از طرف همسر و خانواده همسر و کاهش مسولیتهای سنگین شغلی و خانوادگی میتواند میزان این علایم را کاهش دهد.
درمان: این بیماری خوش خیم است و خود به خود تا روز دهم بعد زایمان با حمایت خانواده و همسر و فرصت دادن به مادر معاف او از و ظایف و مسولیتهای نوزاد و خانه رفع خواهد شد.اما اگر علایم علی رغم این حمایتها بعد از 10 روز ادامه یافت درمان جدی با حضور روانپزشک باید شروع شود.

افسردگی پدران بعد از زایمان همسرشان:

تحقیقات نشان میدهد از هر 10 پدر یکی به دنبال زایمان همسرش دچار افسردگی میشود.
پدران معمولا هفته های اول بعد زایمان همسرشان شروع و حتی تا یکسال هم ادامه میابد.
علایم: کم حوصلگی، تحریک پذیری، عصبانیت،بهانه گیری این پدران ممکن است ساعات بیشتریدر محل کار خود بمانند و در منزل بیشتر وقت خود را به صورت دراز کشیدن بدون هدف یا دیدن تلویزیون و سرگرم شدن در فضای مجازی سپری کنند. معمولا خود فرد این علایم افسردگی را انکار میکنند.
• عوامل بروز افسردگی پدران:
*سنگینی بار مسولیت پذیری در اداره خانواده و تامین فرزند
*احساس فشار اقتصادی
*احساس ایجاد شدن فاصله ی *عاطفی با همسرش به دلیل تولد و تمایل بیشتر زن به نوزاد
*احساس کم علاقگی و کم توجهی از طرف همسر
*تغییرات در عادات زندگی مثل خواب و استراحت
*کاهش ارتباط جنسی با همسر

درمان:
•مشاوره با روانپزشک یا روانشناس
•صحبت راجع به احساسات و نگرانی ها
•یاد گرفتن روشها ی کنار امدن با وضعیت جدید و اشنایی بیشتر با نحوه ی ایفا کردن نقش پذیری

افسردگی پدر حتما باید پیگیری و درمان شود چون تاثیرات منفی برخود و همسر دارد و باعث میشود او کمتر به فرزندش نزدیک شود و فرزند از بازی با پدر و شنیدن کلمات و داستانهای او محروم بماند و در نتیجه به رشد هوشی و عاطفی لازم نرسد.

مهشید اسماعیلی
کارشناس ارشد روانشناسی شخصیت
درمانگر اعتیاد و خانواده
مشاور کودک

درمانگر اختلالات خلقی و رفتاری