امروزه یکی از جدی‌ترین مشکلات فارغ‌التحصیلان جوان داروسازی مسئله‌ی اشتغال است. واقعیت این است که این موضوع، چند سالی است علاوه بر ایجاد نگرانی در بدنه دانشجویی کشور، تبدیل به یکی از دغدغه‌های اساسی انجمن داروسازان ایران نیز شده و در کنار هشدارهای متوالی از سوی انجمن، امسال به‌عنوان یکی از سرفصل‌های اصلی همایش روز ملی داروساز مورد اهتمام بیشتر قرار گرفت، اما یکی از مهم‌ترین نکته‌هایی که هنگام طرح موضوع اشتغال‌زایی داروسازان جوان باید مدنظر قرار گیرد این است که گره‌گشایی از این موضوع صرفاً با وعده‌ووعید به ثمر نخواهد نشست، بلکه باید به دور از شعارزدگی و غوغا سالاری، به دنبال ظرفیت سازی برای اشتغال پایدار فارغ‌التحصیلان جوان باشیم.
یکی از
خطاهایی که در این میان ممکن است متوجه جامعه داروسازی شود، این است که
سیاست‌گذاران حوزه سلامت، بخواهند بخش عمده‌ای از این اشتغال‌زایی را در
قسمت داروخانه‌داری پوشش دهند. در واقع با توجه به اینکه بازار دارویی کشور
در این چند سال تقریباً محدود بوده و افزایش چندانی نداشته است، دل بستن
به ظرفیت تاسیس داروخانه، برای رفع مشکل اشتغال داروسازان جوان، تنها یک
شعار مبهم و غیرعملیاتی باقی خواهد ماند. مگر اینکه گردش مالی داروخانه‌های
سراسر کشور جهش خاصی پیدا کند. در راستای چنین رخدادی، با توجه به اینکه
نزدیک به 50درصد گردش مالی بازار دارویی کشور در اختیار داروخانه‌های دولتی
است، پیش شرط اولیه برای اینکه تاسیس داروخانه‌های جدید بتواند راهکاری
برای اشتغال‌زایی داروسازان جوان محسوب شود، این است که دولت دست از
تصدی‌گری برداشته و با مهار عطش زائدالوصف خود، میزان قابل توجهی از گردش
مالی دارویی را از بخش داروخانه‌های دولتی به بخش خصوصی واگذار کند.
از
سوی دیگر با توجه به اینکه در بسیاری از نظام‌های توسعه یافته درمان، نقش
داروساز در بیمارستان‌ها، بسیار جدی تلقی می‌شود، بخشی از برنامه
اشتغال‌زایی داروسازان باید متمرکز بر ظرفیت سازی برای حضور ایشان در
بیمارستان‌ها باشد. متاسفانه باید اعتراف کنیم شاید کشور ما جزء کشورهایی
است که نتوانسته از خدمات داروسازان بیمارستانی به میزان استاندارد
بهره‌مند باشد، چراکه بر اساس میانگین استاندارد، باید برای هر 50 تا 60
تخت بستری، حداقل یک داروساز در بیمارستان حضور داشته باشد، اما این
میانگین در کشور ما کلا فراموش شده و دارو در بیمارستان‌ها، بدون نظارت
داروساز رها شده است و پزشک بدون مشورت با داروساز برای بیماران بستری،
دارو تجویز می‌کند. این در شرایطی است که مصرف بی‌رویه برخی داروها در
بیمارستان‌ها، هرساله بسیاری از اعتبارات نظام سلامت و بودجه‌های طرح تحول
سلامت را می‌بلعد.
بی‌شک
حضور پررنگ‌تر داروسازان در بیمارستان‌ها می‌تواند مصرف دارو را به ریل
منطقی خود بازگردانده و اجازه ندهد که اقتصاد بیمارستان‌ها به دلیل تجویز
غیرمنطقی و مصرف بی‌رویه دارو، به نقطه ورشکستگی برسد. ضمن اینکه کنترل
دارویی بیماران خاص، آموزش بیماران برای نحوه مصرف دارو در زمان بستری و در
زمان ترخیص، پیشگیری از تداخلات دارویی و یا تداخلات دارویی و غذایی در
بین بیماران، کنترل فرآیند نگهداری دارو، نظارت بر کارایی تجهیزات پزشکی
بیمارستان‌ها و توجه جدی به بحث «هزینه-اثربخشی» داروها برای صرفه‌جویی
علمی در هزینه‌های بیمارستان، فقط گوشه‌ای از فواید پرشمار حضور داروساز در
بیمارستان است.سپید
سید مهدی سجادی
دبیر اجرایی همایش روز ملی داروساز
