نفخ شکم از نشانه‌های سوء هاضمه است و معمولاً بر اثر خوردن برخی غذاها که بادزا و نفخ‌آورند پدید می‌آید. در ادامه بیشتر به این مورد می پردازیم
شفا آنلاین>سلامت>نفخ شکم تجمع گاز در دستگاه گوارش است که با آماسیدن و بادکردن شکم، احساس‌پری و فشار در شکم پس از غذاخوردن و آروغ زدن مشخص می شود.
به گزارش شفا آنلاین، نفخ شکم از نشانه‌های سوء هاضمه است و معمولاً بر اثر خوردن برخی غذاها که بادزا و نفخ‌آورند پدید می‌آید. در ادامه بیشتر به این مورد می پردازیم.
به گزارش شفا آنلاین، نفخ شکم از نشانه‌های سوء هاضمه است و معمولاً بر اثر خوردن برخی غذاها که بادزا و نفخ‌آورند پدید می‌آید. در ادامه بیشتر به این مورد می پردازیم.
نفخ شکم چیست؟
به احساس ورم و پری شکم و افزایش میزان گاز در مجاری گوارش اطلاق می گردد. نفخ شکم یا نفخ معده و روده عبور گاز روده (باد شکم) از طریق مقعد است. عبور گاز از مقعد نرمال است و هر انسان در یک روز حداقل ۱۴ بار این کار را به صورت اگاهانه یا غیرآگاهانه انجام می‌دهد. گاهی اوقات باد شکم بیشتر از حد انتظار خارج می شود و این یک مساله باعث خجالت فرد می شود. خروج بیش از حد باد شکم حتی در توانایی فرد در کار کردن و برقراری ارتباط مناسب با سایر افراد اختلال ایجاد می کند.
علت نفخ(Bloating) شکم معمولا وجود گاز زیاد نیست، بلکه به خاطر کندی انقباضات عضلانی و حرکات دودی مجاری گوارش می باشد. مصرف غذاهای چرب تخلیه معده را به تاخیر انداخته و ایجاد نفخ می کنند. همچنین نفخ می تواند به علت نشانگان روده تحریک پذیر باشد.
علت دیگر نفخ می تواند تند تند غذا خوردن باشد. همچنین نفخ شکم می تواند نشانه برخی بیماریها مانند آپاندیسیت و یا سنگ کیسه صفرا باشد. یبوست نیز ایجاد نفخ می کند. نفخ بیشتر در زنان بروز می کند. علت آن هم تغییر در سطح هورمونهای بدن و افزایش احتباس آب و نمک در بافتهای بدن، پیش از قاعدگی می باشد.
اغلب موارد نفخ معده و روده مربوط به علائمی می شود که می‌توان آن‌ها را کنترل کرد. دلیل این امر این است که گاز روده معمولا از دو منبع حاصل می شود یکی هوای بلعیده شده دیگری کار باکتری های روده روی غذای هضم نشده.
نفخ شکم در بارداری
نفخ شکم یکی از رایج ترین مشکلات دوران بارداری(Pregnancy) است که تقریبا هر زن حامله آن را تجربه می کند. در این شرایط گاز مازاد در معده جمع شده و باعث ناراحتی شما می شود. نفخ داشتن مکرر معمولا در اوایل بارداری زیاد دیده می شود که با نزدیک شدن به انتهای بارداری شما کمتر علائم آن را می بینید. معمولا همراه آن حالت تهوع دیده می شود که باعث می شود شما احساس کنید که پرخوری کرده اید.
نفخ شکم در دوران بارداری ممکن است به دلایلی مختلفی اتفاق بیافتد که در اینجا باهم برسی می کنیم:
۱- پروژسترون
هورمون پروژسترون هورمون ضروری در دوران بارداری است. در حالیکه این هورمون، باعث ایجاد آروغ، نفخ و باد شکم در دوران بارداری می شود. این هورمون باعث شل شدن بافت عضلانی بدن و دستگاه گوارش می شود. در طی این پروسه، گوارش تغییر کرده و مواد مغذی غذاها به سمت جریان خون هدایت می شوند تا به نوزاد برسند. این عمل باعث کند شدن هضم و جذب شده که بدنبال آن نفخ و باد شکم ایجاد می شود که باعث آزردگی دستگاه گوارشی می شود.
۲- متورم شدن رحم
در طول هفته چهارم بارداری، سلول تخم در دیواره رحم عمل لانه گزینی را انجام می دهند تا زمان تکامل جفت، کار تغذیه رویان با دیواره رحم، عروق خونی و اندومتریوز است. دیواره رحم ضخیم شده و از رویان محافظت می کند.جریان خون در ناحیه شکم افزایش یافته و باعث افزایش ضربان قلب شده که اینها باعث بزرگ شدن و متورم شدن رحم می شود که فضای بیشتری را در لگن اشغال می کند و باعث احساس فشار و نفخ در قسمت پایین شکم می شود.
۳- یبوست
غذاها بطور معمول بعد از بلع وارد معده شده و بعد کم کم بسمت روده حرکت کرده و مدت طولانی در آنجا می ماند. این عمل برای جنین خوب است زیرا او مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت می کند. جنین تمام آب مواد غذایی را دریافت می کند و مدفوع خشک می شود. حرکت مدفوع خشک بسمت رکتوم زمان طولانی تری را می برد. در این مدت گاز بیشتری تولید کرده و باعث ایجاد نفخ می شود.
۴- گاز
سطح هورمون ها در دوران بارداری نقش مهمی را در تکامل و رشد جنین ایفا می کنند. پروژسترون وریلکسین دو هورمونی هستند که باعث کشیده شدن لگن و ایجاد کانال زایمان می شود. همچنین این هورمون ها باعث کاهش حرکت مواد غذایی و یبوست(Constipation) می شوند. بطور طبیعی باکتری غذاها در روده شکسته شده و تولید گاز میکنند. در نتیجه زن حامله دچار سوزش سر دل و نفخ در دوران بارداری می شود.
۵- وزن گیری
وقتی شما گرسنه هستید بیشتر غذا می خورید. دریافت بیشتر غذا و مکمل های تقویتی باعث افزایش وزن شما می شود. شما بیشتر استراحت می کنید و فعالیتان کمتر می شود. در نتیجه احساس عدم هضم و نفخ در دوران بارداری دارید.
درمان نفخ شکم
نفخ شکم یکی از شکایات شایع گوارشی در افراد می‌باشد، بطوری که گفته می شود در حدود ۲۰٪ از افراد در سنین ۹۳–۶۵ سالگی از اتساع شکم به دنبال نفخ رنج می‌برند. اقدامات درمانی متنوعی همچون تجویز داروهای شیمیایی و تغییرات رژیم غذایی (کاهش مصرف حبوبات، تخم مرغ و افزایش مصرف میوه و سبزیجات) در جهت بهبود افراد مبتلا به نفخ صورت می‌گیرد.
گاهی نیز از دارو مانند قرص دایمتیکون استفاده می شود. از سوی دیگر استفاده از داروهای گیاهی در درمان عارضه نفخ مورد توجه قرار دارد مانند خانواده نعناع، کارمینت و کارمیناتیف. کسانی که غذا را تند می‌خورند و نمی‌جوند اغلب دچار نفخ شکم می‌شوند و حالت سنگینی و خمیری را بعد از صرف غذا در خود احساس میکنند.
علاوه بر تندخوری و نجویدن غذا، پرخوردن، بدخوردن و زیاد نوشیدن هم این عارضه را ایجاد می کند. نوشیدن دمکرده سنبل ختایی ممکن است به درمان شکم و روده‌ها کمک کند، باید بیست گرم تخم یا برگ سنبل ختایی را در یک لیتر آب جوش دم کنید و یک فنجان از آن را پس از هر وعده غذا بنوشید.
قرص نفخ شکم
یکی از قرص هایی که برای نفخ شکم مورد استفاده قرار می گیرد دایمتیکون نام دارد. دایمتیکون در شرایط آزمایشگاهی کشش سطحی حبابهای گاز را کاهش می دهد . ولی اثر آن در بدن به خوبی مشخص نشده است.
درصورتی که سابقه هر گونه واکنش غیر عادی یا آلرژیک به دایمتیکون یا سایمتیکون دارید باپزشک خود درمیان بگذارید. همچنین حساسیت به هر ماده دیگر همانند غذاها، رنگها و مواد محافظ را با پزشک و یا داروساز مطرح سازید.
مقدار مصرف در بزرگسالان به صورت زیر است:
مقدار ۴۰ میلی گرم ( ۱ میلی لیتر از سوسپانسیون)، حداکثر تا ۵۰ میلی گرم در روز یا ۲-۱ قرص چهاربار در یک روز ، بعد از غذا و هنگان خواب و یا بر حسب نیاز بیمار مصرف شود.
همچنین برای کودکان نیز به صورت زیر مصرف می شود.
نوزادان و کودکان کمتر از ۲ سال: ۲۰ میلی گرم، ۴ بار در روز و کودکان بین ۲-۱۲ سال : ۴۰ میلی گرم، ۴ بار در روز
قرص جویدنی ضد نفخ
سایمتیکون که با نام دایمتیکون فعال هم شناخته می شود، ماده ای غیر سمی و نامحلول است که با ایجاد یک لایه نازک روی حباب های موجود در دستگاه گوارش و کاهش کشش سطحی، باعث از بین رفتن این حباب ها می شود. لذا این دارو باعث کاهش نفخ و گاز در معده و روده می گردد.
این دارو تقریبا بدون عارضه است و تداخل خاصی با داروهای دیگر ندارد. این دارو را در صورت لزوم بعد از غذا و در هنگام خواب میل نمائید. فراموش نکنید که قرص جویدنی باید به هنگام مصرف به خوبی جویده شود.
وقتی شما گرسنه هستید بیشتر غذا می خورید. دریافت بیشتر غذا و مکمل های تقویتی باعث افزایش وزن شما می شود. شما بیشتر استراحت می کنید و فعالیتان کمتر می شود. در نتیجه احساس عدم هضم و نفخ در دوران بارداری دارید.
درمان نفخ شکم
نفخ شکم یکی از شکایات شایع گوارشی در افراد می‌باشد، بطوری که گفته می شود در حدود ۲۰٪ از افراد در سنین ۹۳–۶۵ سالگی از اتساع شکم به دنبال نفخ رنج می‌برند. اقدامات درمانی متنوعی همچون تجویز داروهای شیمیایی و تغییرات رژیم غذایی (کاهش مصرف حبوبات، تخم مرغ و افزایش مصرف میوه و سبزیجات) در جهت بهبود افراد مبتلا به نفخ صورت می‌گیرد.
گاهی نیز از دارو مانند قرص دایمتیکون استفاده می شود. از سوی دیگر استفاده از داروهای گیاهی در درمان عارضه نفخ مورد توجه قرار دارد مانند خانواده نعناع، کارمینت و کارمیناتیف. کسانی که غذا را تند می‌خورند و نمی‌جوند اغلب دچار نفخ شکم می‌شوند و حالت سنگینی و خمیری را بعد از صرف غذا در خود احساس میکنند.
علاوه بر تندخوری و نجویدن غذا، پرخوردن، بدخوردن و زیاد نوشیدن هم این عارضه را ایجاد می کند. نوشیدن دمکرده سنبل ختایی ممکن است به درمان شکم و روده‌ها کمک کند، باید بیست گرم تخم یا برگ سنبل ختایی را در یک لیتر آب جوش دم کنید و یک فنجان از آن را پس از هر وعده غذا بنوشید.
قرص نفخ شکم
یکی از قرص هایی که برای نفخ شکم مورد استفاده قرار می گیرد دایمتیکون نام دارد. دایمتیکون در شرایط آزمایشگاهی کشش سطحی حبابهای گاز را کاهش می دهد . ولی اثر آن در بدن به خوبی مشخص نشده است.
درصورتی که سابقه هر گونه واکنش غیر عادی یا آلرژیک به دایمتیکون یا سایمتیکون دارید باپزشک خود درمیان بگذارید. همچنین حساسیت به هر ماده دیگر همانند غذاها، رنگها و مواد محافظ را با پزشک و یا داروساز مطرح سازید.
مقدار مصرف در بزرگسالان به صورت زیر است:
مقدار ۴۰ میلی گرم ( ۱ میلی لیتر از سوسپانسیون)، حداکثر تا ۵۰ میلی گرم در روز یا ۲-۱ قرص چهاربار در یک روز ، بعد از غذا و هنگان خواب و یا بر حسب نیاز بیمار مصرف شود.
همچنین برای کودکان نیز به صورت زیر مصرف می شود.
نوزادان و کودکان کمتر از ۲ سال: ۲۰ میلی گرم، ۴ بار در روز و کودکان بین ۲-۱۲ سال : ۴۰ میلی گرم، ۴ بار در روز
قرص جویدنی ضد نفخ
سایمتیکون که با نام دایمتیکون فعال هم شناخته می شود، ماده ای غیر سمی و نامحلول است که با ایجاد یک لایه نازک روی حباب های موجود در دستگاه گوارش و کاهش کشش سطحی، باعث از بین رفتن این حباب ها می شود. لذا این دارو باعث کاهش نفخ و گاز در معده و روده می گردد.
این دارو تقریبا بدون عارضه است و تداخل خاصی با داروهای دیگر ندارد. این دارو را در صورت لزوم بعد از غذا و در هنگام خواب میل نمائید. فراموش نکنید که قرص جویدنی باید به هنگام مصرف به خوبی جویده شود.
نظرشما
آخرین اخبار