«در زمینه واردات دارو و تجهیزات پزشکی انحصار وجود دارد.»؛ «این تصور که در وزارت بهداشت پزشک یا داروسازی حضور دارد و انحصار بهوجود میآورد، خندهدار است.» اینها بخشی از صحبتهای رئیس شورای رقابت و رئیس سازمان غذا و دارو در یک برنامه زنده تلویزیونی است.
شفا آنلاین:«در زمینه واردات دارو و تجهیزات پزشکی<Import of medicines and medical equipment> انحصار وجود دارد.»؛ «این تصور که
در وزارت بهداشت پزشک یا داروسازی حضور دارد و انحصار بهوجود میآورد،
خندهدار است.» اینها بخشی از صحبتهای رئیس شورای رقابت و رئیس سازمان
غذا و دارو در یک برنامه زنده تلویزیونی است. به گزارش
شفا آنلاین:رضا شیوا با اشاره به اینکه براساس شکایاتی که به شورای رقابت
ارائه شده آزادی فعالیت اقتصادی در حوزه واردات دارو و تجهیزات پزشکی وجود
ندارد، عنوان کرد: «بهعنوان مثال در زمینه واردات لنز چشمی یا استنت قلب
انحصار وجود دارد.» وی با اشاره به اینکه برای رونق کسبوکار در کشور طبق
قانون تشکیلات سازماندهنده نباید به خاطر اشباع بازار جلوی صدور مجوز به
متقاضیان جدید را بگیرند، گفت: «درمورد تاسیس داروخانهها باید دو مانع جدی
یعنی فاصله جغرافیایی و میزان جمعیتی حذف شوند. البته موانع فعلی باعث شده
تا برخی تا 25 سال در انتظار دریافت مجوز تاسیس داروخانه منتظر بمانند.»
شیوا افزود: «در یکی از شهرها نیز متقاضی تاسیس داروخانه به ما گفته که چون
مدیرکل آن شهر خود صاحب داروخانه بوده و در حقیقت ذینفع است، با تاسیس
داروخانه جدید مخالفت کرده است.»
حوزه سلامت از انحصار مستثنی است
رسول
دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو نیز در این برنامه با رد اظهارت رئیس
شورای رقابت درخصوص وجود انحصار درزمینه واردات دارو و تجهیزات پزشکی، گفت:
«قانون به صورت شفاف منع کرده که دولت برای فعالیتهای اقتصادی، به دلیل
اشباع بازار انحصار ایجاد کند ولی ذیل قانون اصل ۴۴، حوزه سلامت را مستثنی
ساخته است. از اینرو سطحبندی خدمات و محدودیتهای مربوطه در این راستا
قابل ارزیابی است. البته در عرصههای تولید، واردات و توزیع دارو هیچگونه
محدودیتی به جز رعایت ضوابط و کسب صلاحیت مطرح نیست.»
وی
درخصوص این بحث که بازار دارویی در اختیار برخی شرکتهای بزرگ است، اظهار
کرد: «درحال حاضر هر شرکتی منوط به رعایت ضوابط میتواند برای واردات دارو
فعالیت کند و طبیعی است که شرکتهای بزرگتر قدرت بیشتر برای توسعه بازار
دارند و ما نمیتوانیم بازار را بهطور مساوی بین عدهای تقسیم کنیم.»
دیناروند درباره شرکتهای تولید و توزیعکننده دارو نیز گفت: «هماکنون
درزمینه تولید دارو بیشاز ۱۰۰ شرکت فعالیت میکنند و در توزیع دارو نیز
شرکتهای متعددی وجود دارد و هیچ محدودیتی در این زمینه وجود ندارد. البته
حدود ۱۰ سال پیش، شش شرکت اصلی توزیع دارو داشتیم که هماکنون ۵۰ شرکت
توزیع دارو داریم؛ ضمن اینکه بیش از ۸۰ درصد بازار در اختیار همان ۱۰ شرکت
توزیع کننده اول است.» معاون وزیر بهداشت ادامه داد: «در عرضه دارو نیز هیچ
محدودیتی از این نظر که افراد خاصی میتوانند داروخانه تاسیس کنند وجود
ندارد؛ البته رتبهبندی و سطحبندی خاصی در این زمینه وجود دارد و هر دارو
یا تجهیزات پزشکی که در لیست سازمان غذا و دارو باشد، شرکتها میتوانند
برای واردات آن رقابت کنند.»
ورود غیرقانونی شورای رقابت به موضوع مجوز تاسیس داروخانه
دیناروند
درباره ورود شورای رقابت به مسئله دادن مجوز تاسیس داروخانهها نیز گفت:
«معتقدیم ورود شورای رقابت به این عرصه قانونی نیست. حوزه سلامت از این
قانون به صراحت خارج شده است. حوزه سلامت شامل کل ارکان آن میشود و در
حوزه سلامت، نظام عرضه و تقاضا به مفهومی که در بنگاههای اقتصادی وجود
دارد، معنی ندارد. ما نمیتوانیم هر تعداد بیمارستان یا مرکز ام آر آی
تاسیس کنیم؛ زیرا هزینههای القایی وجود دارد و برای جلوگیری از آن باید
سطحبندی خدمات انجام شود.»
وی
افزود: «اینکه آیا باید تاسیس داروخانه را رها کرد یا خیر، بحث فلسفی دارد
و باید از نظر علمی و سیاستگذاری در رابطه با آن صحبت شود؛ البته اینکه
شورای رقابت میتواند وارد این بحث شود به صراحت میگویم که خیر.
آییننامهای وجود دارد که به موجب آن داروخانه تاسیس میشود. قانون تاسیس
وزارت بهداشت صراحتا به این وزارتخانه اختیار داده که ضوابط مربوط به مراکز
پزشکی را تعیین کند.»
کاهش واردات دارو و آسیب به منافع برخی
دیناروند
درباره کاهش واردات دارو و استفاده از سیاست واردات موازی نیز گفت: «اینکه
واردات دارو در سالهای بحران دارویی مثل ۹۰ و ۹۱ و ۹۲ بیشتر از سالهای
۹۳ تاکنون بوده، واقعیتی است که نشان میدهد هم قیمتها کاهش یافته و هم
سیاست واردات موازی در این کاهش موثر بوده است.» وی درباره آمار واردات
دارو اظهار کرد: «آمار واردات دارو با فروش در بازار متفاوت است. واردات از
گمرک خارج و ثبت میشود و آمار آن را سازمان غذا و دارو و همچنین گمرک
دارند. آمار ما نشان میدهد که در سالهای ۹۳ و ۹۴ جمعا ۲ میلیارد دلار
واردات انجام شده است که نسبت به واردات در سالهای ۹۱ و ۹۲ حدود ۵۰۰
میلیون دلار کاهش واردات وجود داشته که این میزان به منافع عدهای آسیب
وارد کرده است. این عده پول خرج میکنند و البته جوسازی انجام میدهند.»
ممنوعیت واردات داروهای تکنسخهای
دیناروند
درباره ممنوعیت واردات داروهای تک نسخهای نیز گفت: «سال گذشته در قانون
برنامه ششم در مجلس بحث ممنوعیت واردات داروهای تک نسخهای مطرح شد. این
داروها در فهرست رسمی داروهای ایران نیستند و به جهت اضطرار و تجویز پزشک
وارد میشدند.» وی افزود: «به محض طرح ممنوعیت واردات این داروها، واردات
این موارد را ممنوع کردیم و به هلالاحمر اعلام کردیم که آنها این داروها
را وارد کنند. البته در سال ۹۶ با ابلاغ قانون برنامه ششم، واردات داروهای
تک نسخهای بهطور کامل ممنوع شد.»
ماجرای اعطای انحصار تولید یک دارو به همسر رئیس
دیناروند
در پاسخ به ادعای اعطای انحصار تولید یک دارو به شرکت همسر خود گفت: «ثبت
اختراع و دوره انحصار در همه دنیا وجود دارد. میگویند شرکت همسر من انحصار
تولید یک دارو را گرفته است. اولا این شرکت متعلق به همسر من نیست و یک
شرکت دانشبنیان است که بعد از سالها تحقیق فقط یک محصول نانوتکنولوژی را
مرکز رشد تولید کرده است. در این شرکت یک محصول دانش بنیان تولید شده که
هنوز فروشی در بازار ایران نداشته است. همسر من هم جزو سهام داران کوچک این
شرکت است که توسط اعضای هیئت علمی و دانشجویان نخبه تاسیس شده است.» وی
افزود: «همسر اینجانب از دانشمندان یک درصد برتر بینالمللی هستند و استاد
تمام داروسازی دانشگاه هستند که به همراه همکاران و دانشجویان نخبه خودشان
قبل از مسئولیت من درچارچوب سیاستهای کلی نظام اقدام به تاسیس شرکت
دانشبنیان در عرصه تولید داروهای نوین کردهاند و هیچگاه سهامدار عمده و
یا هیئت مدیره نبودهاند.»
تصورات خندهدار
رئیس
سازمان غذا و دارو گفت: «این تصور که در وزارت بهداشت پزشک یا داروسازی
حضور دارد و انحصار بهوجود میآورد، خندهدار است. انحصار یعنی اینکه
اعلام کنیم اگر شرکتی واردات دارو دارد، هیچ شرکتی نمیتواند رقابت کند؛
درحالی که اینطور نیست. سال گذشته ۲۵۰ شرکت جدید وارد عرصه واردات دارو
شدند.» دیناروند گفت: «متاسفانه اتفاقی که افتاده این است که وزارت بهداشت
به داروسازان مجوز میدهد، اما سرمایهگذاری نیز وجود دارد. ممکن است این
سرمایهگذار، روی چندین داروخانه سرمایهگذاری کرده باشد، اما وزارت بهداشت
آن کسی که مجوز گرفته است را میشناسد.»
وی
با بیان اینکه خدمات سلامت باید در کشور توزیع شود، اظهار کرد: باید در
همه جاهایی که خدمات پزشکی وجود دارد، داروخانه هم باشد. اگر ضوابط کامل
حذف شود، داروخانهها فقط در نقاط خاصی تجمع میکنند و در نتیجه مردم به
زحمت میافتند. نظر شخصی من این است که باید تسهیلات بیشتری در ضوابط
گذاشته و سختگیریهای تاسیس داروخانه کمتر شود.» رییس سازمان غذا و دارو
در پایان درباره داروخانههای شبانه روزی نیز گفت: «این داروخانهها باید
یک مسئول فنی اضافه کنند و ما نیز بتوانیم نظارت کنیم؛ البته اگر تعداد
داروخانههای شبانهروزی افزایش پیدا کند باید نظارتها نیز افزایش پیدا
کند.»سپید