شفاآنلاین>جامعه پزشکی>در کشورهای پیشرفته دنیا، به جامعه پرستاران به دلیل وجود حساسیت‌های ویژه در این شغل توجه ویژه می‌شود. افراد در این شغل مسئولیت حفظ جان بیماران را برعهده دارند. همچنین پرستاران، بزرگ‌ترین گروه نظام سلامت محسوب می‌شوند. این گروه به دلیل تلاش‌های شبانه‌روزی، بیشترین خدمات بهداشتی و درمان را به بیماران ارائه می‌دهند، اما در دولت‌های گذشته آن‌طور که باید و شاید به این قشر توجه نشده است.
به گزارش شفاآنلاین،پرستاران خواستار امکانات مناسب هستند تا بتوانند مردم را از خدمات درمانی به شکل مطلوب بهره‌مند کنند. امروزه با وجود اقدامات انجام‌شده از سوی جامعه پرستاران کشور باز هم مردم از حداقل خدمات پرستاری برخوردار نیستند. این در حالی است که ارائه خدمات بهداشتی و درمانی یکی از وظایف حاکمیت است.
کمبود کادر پرستاری در مراکز درمانی
باید موانع خدمت پرستاران برداشته شود. یکی از موانع فعالیت پرستاران کمبود کادر پرستاری در مراکز درمانی کشور است. امروزه تعداد مورد نیاز پرستاران در جامعه با فرمول‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای مثال، در یک فرمول تعداد پرستار براساس جمعیت یک کشور یا منطقه مورد نظر محاسبه می‌شود. در کشور ما به ازای هر هزار نفر سه کادر پرستار وجود دارد. در فرمول دیگر نیز تعداد تخت‌های بیمارستانی و تعداد پزشکان در خدمات‌رسانی مورد بررسی قرار می‌گیرد. براساس بررسی‌های انجام‌شده، هم‌اکنون در کشور کمبود 100هزار نفر کادر پرستار مشاهده می‌شود. مردم با برطرف‌سازی این کمبود می‌توانند از حداقل خدمات در مراقبت‌های مراکز درمانی کشور برخوردار شوند. هم‌اکنون وزارت بهداشت و درمان به دلیل کمبود کادر پرستاری طرح‌های متعددی تحت عنوان «طرح تربیت پرستاران بیمارستان» و «طرح کمک‌پرستار» پیشنهاد کرده است. این در حالی است که این طرح‌ها در اصل ضد پرستاری و آسیب‌زا برای مردم هستند. هم‌اکنون در کشور هزاران نفر متخصص آماده‌به‌اشتغال در زمینه پرستاری وجود دارد.
دولت با جذب پرستار موافقت کند
در کشور 185 دانشکده پرستاری وجود دارد. سالانه حدود 13 تا 15هزار نفر دانشجوی پرستاری فارغ‌التحصیل می‌شوند، اما اغلب این افراد جذب سیستم پرستاری نمی‌شوند، چون به دلیل شبکاری و وجود استرس این شغل برای متقاضیان جذابیت ندارد. در این شرایط پرستاران در دیگر مشاغل فعالیت می‌کنند. بنابراین برای جبران کمبود در جمعیت پرستار کشور نباید همچون وزارت بهداشت و درمان به تربیت پرستار توجه کرد. این در حالی است که تاکنون این وزارتخانه هم در جذب و هم در نگه‌داشت پرستار با مشکلات متعددی مواجه بوده است. اخیرا از سوی نظام پرستاری یک طرح در قالب جذب 100هزار نفر کادر پرستاری مورد نیاز کشور به دولت پیشنهاد شده است؛ در این طرح می‌توان سالانه 15 تا 20هزار نفر پرستار را جذب کرد. هرچند دولت مجوز استخدام پرستار به سازمان پرستاری کشور نداده و این امر یکی از مسائل مورد توجه در وزارت بهداشت و درمان است. این در حالی است که براساس برنامه ششم توسعه و چابک‌سازی دولت، مجوز استخدام پرستاران به شکل رسمی وجود ندارد. یکی از انتظارات جامعه پرستاران کشور از دولت دوازدهم، موافقت با جذب 15هزار پرستار در قالب استخدام رسمی است. این در حالی است که یکی از موانع خدمات پرستاران کمبود کادر پرستاری و ارتقای جذابیت‌های این حرفه همچون استخدام رسمی است.
بی‌عدالتی در نظام سلامت
در نظام سلامت کشور بی‌عدالتی موج می‌زند. برای مثال، در هیچ‌یک از کشورهای دنیا اختلاف در پرداخت پزشکان و پرستاران بیش از سه برابر نیست، اما در کشور ما تفاوت درآمد پزشک و پرستار در برخی موارد 100برابر است. این امر حس بی‌انگیزگی و ناامیدی را در بین پرستاران کشور ترویج می‌دهد. امید است در دولت دوازدهم شیوه پرداخت‌ها در نظام سلامت کشور اصلاح شود. همچنین بی‌عدالتی در رفتار با پرستاران نیز مشاهده می‌شود. برای مثال، پرستار برای درخواست یک روز مرخصی باید به چندین مرجع پاسخگو باشد. این در حالی است که اگر اساتید و هیات علمی دانشگاه‌ها 2ماه هم به مراکز درمانی مراجع نکنند، هیچ اتفاقی نمی‌افتد و مورد اعتراض مراجع مربوطه قرار نمی‌گیرد. بنابراین بی‌عدالتی در جایگاه‌ها نیز از دیگر نارسایی‌ها در این شغل است.
تصمیم‌گیری بدون توجه به نیاز پرستاران
امروزه در دنیا برای تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی، از مشارکت مسئولان و افراد فعال در آن زمینه استفاده می‌شود، اما در کشور ما در مورد مسائل پرستاران بدون توجه به نظرات این قشر پشت درهای بسته تصمیم‌گیری می‌شود، در حالی‌که این‌گونه رفتارها با شیوه‌های مدیریت روز دنیا منافات دارد. سازمان پرستاری کشور 200هزار عضو دارد. در این شرایط تصمیم‌گیران باید به نیاز این قشر توجه کنند. در اغلب کشورهای دنیا صلاحیت حرفه‌ای پرستاران توسط نظام پرستاری اعمال می‌شود. این در حالی است که در کشور ما صلاحیت حرفه‌ای پرستاران از سوی وزارت بهداشت و درمان تعریف می‌شود. این امر نشان‌دهنده وجود بی‌عدالتی‌های متعدد به جامعه پرستاری کشور است. مشارکت در تصمیم‌گیری‌ها، تصمیم‌سازی‌ها، سیاستگذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها، در زمینه پرستاری باید با مشورت این قشر اعمال شود.
اصلاح قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری
سپردن امور پرستاران به مسئولان این قشر می‌تواند مشکلات آنها را به حداقل برساند. با وجود تلاش‌های جامعه پرستاری کشور و دستور اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری و همراهی دولت، تاکنون قانون تعرفه‌گذاری خدمات نظام پرستاری از سوی وزارت بهداشت و درمان اعمال نشده است. این در حالی است که این قانون لازم‌الاجرا از سوی دولت است. باید قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری (Nursing Services)جزو مطالبات اصلی پرستاران در دولت دوازدهم باشد.
افراد حرف‌گوش‌کن مدیر می‌شوند
برای ارتقای جایگاه مدیریت پرستاران در مراکز درمانی باید تصمیم‌گیری‌ها به شکل مناسب اعمال شود. برای مثال، هم‌اکنون انتخاب مدیران در بخش پرستاری در بیمارستان‌ها انجام می‌شود. در این شرایط 14هزار مدیر در سمت‌های سرپرستار، سوپروایزر و... در کشور فعال هستند. باید برای انتخاب مدیران از بین پرستاران شرایط ویژه تعریف شود. در اصل سپردن امور پرستاری کشور به مدیرانی با «روحیه تسلیم» برای مردم آسیب‌زاست. در بین برخی مدیران فقط معیار «حرف‌گوش‌کن بودن» تنها ملاک آنها برای انتخاب مدیران داخلی و میانی است. این ملاک مناسب نیست، بلکه باید از مدیران توانمند، افراد بانفوذ و صاحبان برنامه برای اداره این مسئولیت خطیر استفاده کرد. امید است در دولت دوازدهم ارتباط سازمان نظام پرستاری و وزارت بهداشت و درمان با تعامل همراه باشد. این در حالی است که در 2سال اخیر وزارت بهداشت و درمان هیچ‌گونه همکاری با سازمان پرستاری کشور به عنوان نماینده پرستاران کشور نداشته است. همچنین در این دولت خواستار برقراری تعامل در راستای حمایت دولت از سازمان‌های مردم‌نهاد و برون‌سپاری مراکز درمانی هستیم.آرمان
محمد شریفی مقدم / قائم‌مقام سازمان نظام پرستاری
