ترامپ رئیسجمهوری آمریکا تصمیمش تا از توافق پاریس پیرامون تغییرات آبوهوایی خارج شود.
شفا آنلاین:تغییرات
جوی <Climate Change>و به تبع آن همهگیری بیماریهای مرگبار؛ دو خطر تهدیدکننده حیات
بشرند که ظاهرا «ترامپ» کاملا به آنها بیتفاوت است. بودجه دولت ترامپ این
فرض را ثابت میکند.به گزارش
شفا آنلاین: ترامپ رئیسجمهوری آمریکا تصمیمش تا از توافق پاریس
پیرامون تغییرات آبوهوایی خارج شود. تاکنون درباره عواقب گرم شدن تدریجی
کره زمین به پیامدهایی از جمله تغییرات شدید آبوهوایی، مهاجرت گسترده
انسان و حیوان، به زیر آب فرو رفتن زمین و نابودی اقیانوسها اشاره شده
است. اما یکی از مهمترین آثار مرگبار تغییرات آبوهوای کره زمین که کمتر
هم مورد توجه واقع شده است، شیوع بیماریهای همهگیر (اپیدمیک) خطرناک و
خطر بروز یک اپیدمی جهانی است. هوای کره زمین بهتدریج در حال گرم شدن است و
همزمان ما شاهد تغییراتی در حیات نوع بشر هستیم. این تغییرات آبوهوایی
یکی از علل ظهور بیماریهای خطرناک و انتشار فوقالعاده سریع آن در کره
زمین است. البته هنوز بهصراحت نمیتوان نتیجه گرفت که تغییرات آبوهوایی
کره زمین ریشه اصلی ظهور بیماریهای همهگیر مهلک است، اما علم میتواند
این فرض را اثبات کند. اگر در برنامهریزی برای پیشگیری از بیماریهای
همهگیر، عامل تغییرات جوی دخیل شمرده نشود و برای هر دو معضل یک
برنامهریزی واحد انجام نشود، در آن صورت باید منتظر عواقب مرگبار تغییرات
جوی باشیم.
یکی
از عوامل انتقال بیماریهای همهگیر، حشرات هستند. گرمای هوا سبب رشد و
نمو حشرات از جمله پشه و ساس است که ناقلان اصلی بسیاری از بیماریهای
اپیدمیک بشمار میروند. دمای کره زمین تقریبا یک درجه گرمتر شده است و به
تناسب آن هم جمعیت پشههای ناقل بیماری در سطح کره زمین افزایش بیرویهای
داشته است. بیماری «زیکا» (Zika) که تابستان گذشته در آمریکای لاتین شیوع
پیدا کرد، تابستان امسال میتواند به سراغ کشور آمریکا بیاید. پشه «آئدس»
(Aedes) ناقل بیماری «زیکا» است. این پشه نوعی مناطق گرمسیری است. اما
دومین تاثیرپذیری تغییرات جوی و شیوع بیماریهای خطرناک از هم، تاثیرپذیری
انسان و حیوان از هم و رقابت این دو برای استفاده از زیستگاهها و منابع
طبیعی است. مصداق عینی این فرض، ماجرای شیوع بیماری «ابولا» (Ebola) در سال
2014 است که در آن سال به یک تهدید جهانی تبدیل شد. تغییرات جوی
زیستگاههای کره زمین را نابود میکند و سبب انقراض نسل جانوران میشود. از
جمله جانورانی که در معرض خطر انقراض قرار میگیرند خفاشهای غرب آفریقا
هستند که ناگزیر میشوند برای تهیه غذا به زیستگاه انسان نزدیکتر شوند.
عکس قضیه هم صادق است. در صورت تغییرات آبوهوایی انسان به دستدرازی کردن
به زیستگاههای جانوران ناگزیر میشود.
البته
در باره شیوع بیماری واگیردار ایبولا، که یک بیماری مشترک میان انسان و
حیوان است، در گینه نمیتوان با اطمینان اعلام کرد که تغییرات جوی عامل آن
بوده است. اما به هر حال تغییرات جوی در آینده مطمئنا ریشه اصلی این
اثرپذیری انسان و حیوان از هم و شیوع بیماریهای خطرناک در سطح کره زمین
خواهد بود. ایبولا ثابت کرد که مهاجرت مردمان بومی و جانوران فقط در یک
زادبوم اتفاق نمیافتد و میتواند یک خطر جهانی باشد. تغییرات آبوهوای کره
زمین میتواند به سهم خود مهاجرتهایی گسترده در سطح جهان به بار آورد.
این مهاجرتهای برنامهریزی نشده به سهم خود عامل بیثباتی منطقه و
بحرانهای منطقهای خواهد بود. تغییرات جوی سبب مهاجرت روستاییان به شهرها
خواهد شد.
مصداق
این فرض، پدیدهای بود که سالها قبل در کشور سوریه اتفاق افتاد.
خشکسالی
سالهای 2010-2006 سوریه باعث شد تا 80 درصد دام و طیور کشور از بین بروند و
بیش از 1.5 میلیون روستایی سوری هم شهر و دیارشان را ترک و به شهرها کوچ
کنند. همین مهاجرت شهرهای سوریه را با معضلات جدی مواجه ساخت. جامعه
اطلاعاتی آمریکا هم در این زمینه تحقیقاتی انجام داده و به این نتیجهگیری
رسیده است که «ظرف 20 سال آینده گرم شدن کره زمین باعث خواهد شد تا تمام
الگوهای جابجایی انسان در سطح کره زمین بهکلی تغییر کند و موجی از
انسانهای فاقد تابعیت در سطح جهان ظهور کند که این به سهم خود بحرانی است
بیسابقه و البته تکاندهنده». هرچه مهاجرت ناشی از تغییرات آبوهوایی
بیشتر میشود، به همان میزان بیماریهای جدیدی شکل میگیرد و منتقل میشود و
به مرز خطرناک میرسد.
این
خطرات قابلپیشگیری است. در یک سیستم هشدار سریع میتوان با استفاده از
مفروضات (دیتا) مدلهایی از بیماریهای آینده را منطبق با واقعیات موجود
ساخت.
در
سالهای اخیر وزارت امور خارجه آمریکا با همکاری با کشورهای در حال توسعه
به یک سری معلومات پیشرفته در این زمینه رسیده است و با آن بر روی روشهای
پیشگیری از خطرات زیانبار تغییرات جوی شامل شیوع بیماریها کار کرده است.
سازمان بهداشت جهانی هم با همکاری «موسسه تحقیقات بینالمللی آبوهوا و
جامعه» در این زمینه کارهایی انجام داده است. اقدامات دولت آمریکا در این
زمینه نیازمند منابع و یک هماهنگی جهانی است. اما متاسفانه دولت ترامپ
بهکلی منکر همه این واقعیات مسلم است.
ترامپ
در بودجه دولت خود که بهتازگی منتشر شد، جلوی تامین اعتبار جهت انجام
تحقیقات علمی برای مبارزه با بیماریها و جلوگیری از گرم شدن کره زمین را
گرفته است.
ترامپ
اعتبار لازم برای تحقیقات پزشکی را قطع کرده است. دولت فدرال با این بودجه
نمیتواند با ایالتهای مختلف برای تدوین استراتژیهایی جهت بالا بردن
ضریب ایمنی مردم کار کند. دولت ظرفیت لازم برای جمعآوری و تحلیل مفروضات
در زمینه تغییرات جوی را ندارد. وزارت امور خارجه هم دیگر نمیتواند
کشورهای جهان را مجاب سازد که خود را برای مقابله با تهدیدهای
اجتنابناپذیر تغییرات جوی آماده کنند پیش از آنکه این تهدیدها از مرزهای
آنها عبور کرده و به مرزهای آمریکا برسد. به نظر میرسد دولت ترامپ به همه
این تهدید علیه حیات نوع بشر، بیتفاوت است. از دولتی که استراتژیاش این
است که ساخت دیوار مرزی مهمتر از پیشگیری از اثرات تغییرات جوی است، چه
انتظاری میتوان داشت؟ دولت ترامپ برای ساخت دیوار مرزی با مکزیک بودجه
تخصیص داده است، درصورتیکه هفت میلیارد دلار بودجه «مرکز کنترل و پیشگیری
از بیماریها» و «موسسه ملی بهداشت» را قطع کرده است. هم تغییرات جوی و هم
بیماریهای همهگیر هر دو فینفسه تهدیدهایی جهانیاند. با جلوگیری از
انجام تحقیقات علمی و یا دیوار کشیدن در طول مرزها، هرگز نمیتوان رویای
محو شدن این دو خطر را در سر پروراند. بستن مرزها و بستن درها، هرگز جلوی
گرم شدن هوا، جلوی انتشار میکروب و ویروس بیماری و جلوی تعامل انسانها با
یکدیگر را نخواهد گرفت و مطلقا مانع از آسیبپذیری انسان نخواهد شد. تنها
راه ایمنی در مقابل این خطرات قابلپیشگیری، به کارگیری روشهای علمی در
مقابله با تغییرات جوی و مبارزه با شیوع بیماریها است. آماده ساختن جوامع و
پاسخگو کردن مقامات و مسئولان بهداشتی کشورها و آگاهی دادن به سایر کشورها
برای آماده کردن خود برای مقابله با این خطرات هم از دیگر راهکارها است.
انکار این واقعیات، عواقب مرگباری به دنبال خواهد داشت.سپید
Washingto- Pos