شفاآنلاین>سلامت>انگار «قضاوت» در حوزه پزشکی و طبابت یک سر دارد با هزار سودا. به طوریکه برخی چاره رسیدگی به تخلفات پزشکان را مسیر پزشکی قانونی می‌دانند و برخی هم راه نظام پزشکی را برای گرفتن حق‌شان در پیش می‌گیرند.
به گزارش شفاآنلاین،دکتر علی جعفریان، رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران بااشاره به یک بام و دو هوا بودن «قضاوت» در حوزه پزشکی گفت: در حال حاضر شکایات مربوط به تخلفات پزشکی به سازمان نظام پزشکی ارجاع داده می‌شوند و سپس نظام پزشکی و یا پزشکی قانونی آنها را مورد بررسی قرار می‌دهند، حال جای سوال دارد که چرا برای رسیدگی به تخلفات پزشکی(Medical violations) دو مرجع داریم و هر کدام هم طبق یک قانون انجام وظیفه می کنند؟. باید توجه کرد که این موضوع مشکلاتی را در این حوزه ایجاد می‌کند. بر همین اساس باید تکلیف این قانون مشخص شود. بالاخره باید مشخص کنیم که نظام پزشک صلاحیت رسیدگی به تخلفات را دارد یا خیر؟ و اگر می‌گوییم که این سازمان صلاحیت قضاوت درباره تخلفات پزشکی را داراست، باید حواسمان را جمع کنیم تا افراد مصلح در سازمان نظام پزشکی حضور داشته باشند.
اغلب دادگاه‌های نظام پزشکی طرفدارانه نیست
قانون اصلاح شود
جعفریان تاکید کرد: بالاخره در زمان رسیدگی به شکایات و تخلفات مربوط به پزشکی، حتی در سازمان پزشکی قانونی هم پزشکان حضور دارند. در نظام پزشکی هم تا جایی که دیده‌ایم، دادگاه‌ها منطقی بوده و طرفدارانه برخورد نمی‌کنند. بارها هم در دادگاه‌های نظام پزشکی احکامی علیه پزشکان صادر شده است. در عین حال فکر نمی‌کنم که اگر آمارهای نظام پزشکی و پزشکی قانونی را با هم تطبیق دهیم، تفاوت چندانی میان میزان تبرئه و محکومیتشان وجود داشته باشد. اما به هر حال این اشکال وجود دارد که چرا دو مرجع برای رسیدگی به شکایات پزشکان وجود دارند. بنابراین باید این قانون اصلاح شود.
رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران در ادامه صحبت‌هایش افزود: در عین حال تصور می‌کنم که هرچقدر سازمان نظام پزشکی در حوزه نظارتی خود بهتر و دقیق‌تر عمل کند، به نفع صنف پزشکان و مردم کار کرده است. بر این اساس اگر پزشکی مرتکب تخلف می‌شود، بهتر است که سازمان نظام پزشکی با او برخورد کند، نه فردی دیگر. باید توجه کرد که بهترین جایگاه برای بررسی تخلف، ارائه تذکر و تنبیه پزشکان متخلف نظام پزشکی است. زیرا این سازمان از خود صنف تشکیل شده و پزشکان می‌دانند که این سازمان دلسوز صنف است و با صنف دشمنی ندارد.
تکالیف نظارتی مبهم نظام پزشکی
تنها ارگان صنفی که باید طرفدار صنف و مردم باشد!
جعفریان با بیان اینکه البته نظام پزشکی در طول دو دهه گذشته برخورد خیلی شدیدی هم با برخی تخلفات نکرده است، ادامه داد: از آنجایی که در برخی موارد قوانین باهم منطبق نیست و تعیین و تکلیف نظارتی در برخی قسمت‌ها مبهم است، نظام پزشکی در برخی موارد اعلام می‌کند که اقدام نظارتی درباره فلان امر وظیفه من نیست. بنابراین باید این مسائل کاملا روشن شوند. به عنوان مثال در بحث نظارت بر تعرفه‌ها، طبق مصوبه کمیسیون 1690 نظام پزشکی مسوول رسیدگی به تخلفات در هر استان شده است. البته باید توجه کرد که برای این اقدامات نظام پزشکی نیرو و امکانات کافی هم ندارد و عملا فعالیت‌های نظارتی در این زمینه را معاونت‌های درمان دانشگاه‌ها در ستاد 1690 انجام می‌دهند، اما مسوول آن نظام پزشکی هر استان است. در نهایت باید بدانیم که هرچقدر نظام پزشکی جدی‌تر به موضوع نظارت‌ها بپردازد، به نفع مردم و صنف است؛ چون نظام پزشکی تنها ارگان صنفی است که موظف است، هر دو طرف را حفظ کند.
نظام پزشکی از پزشکان مراقبت کند
به گفته وی، دلیل این موضوع این است که همواره گفته می‌شود که کار جامعه پزشکی خدمت به مردم است و در نتیجه پزشکان نمی‌توانند خارج از این وظیفه کار کنند. اگر با این رویکرد نگاه کنیم، اتفاقا این قانون بسیار قشنگ است. یعنی اصل فلسفه پزشکی این است که ما خدمات درست به مردم بدهیم. بنابراین روزی که قانون نظام پزشکی را نوشتند اعلام کردند که کسی جز پزشکان نمی‌تواند درباره امور پزشکی ارزیابی درست انجام دهد. باید توجه کرد که حتی خود پزشکان هم در برخی موارد نمی‌توانند به راحتی نظر بدهند. به طوریکه گاهی اوقات سخت است که بگوییم آیا پزشک در این پرونده می‌توانست کار بیشتری انجام دهد، یا خیر؟ واقعا قضاوت دراین باره مشکل است و به همین دلیل در دادگاه پزشکی قانونی هم قاضی بر اساس نظر قانونی پزشکان حکم می‌دهد. بنابراین در آنجا هم پزشکان معتمد نظر می‌دهند. در نتیجه اصالت این قانون مشکلی نداشته، اما نحوه عملیاتی کردن آن و سازوکارش باید به‌گونه‌ای دیده می‌شد. برداشت من این است که گروه پزشکی برای خدمت به مردم تربیت می‌شوند و بهترین حالت این است که خود نظام پزشکی از آنها مراقبت کند.
سازوکار نظارتی نظام پزشکی در مقابل انتظارات متعدد کافی نیست
جعفریان همچنین اظهار کرد: البته در بحث 1690 و نظارت‌های تعرفه‌ای، نظام پزشکی فعالیتش را انجام داده، کمیسیونی تشکیل شده و روسای دانشگاه‌ها هم هر دو هفته یکبار در جلساتش شرکت می‌کنند. بنابراین در بحث نظارت‌های تعرفه‌ای وقت زیادی گذاشته شده است. در عین حال به نظر من در سایر قسمت‌ها و نظارت در سایر حوزه‌های تخلفات پزشکی، سازکار فعلی نظام پزشکی با توجه به نظارت‌هایی که از این سازمان انتظار می‌رود، کافی نیست و ابزار خیلی مفصلی ندارد که بتواند همه چیز را نظارت کند، بلکه این سازمان به دنبال شکایت، به موضوعات ورود و آنها را بررسی می‌کند.
وی درباره چگونگی نظارت‌های تعرفه‌ای در سازمان نظام پزشکی و جایگاه دانشگاه‌های علوم پزشکی در این زمینه،گفت: طبق مصوبه دولت برای کنترل تعرفه‌ها، نهاد مسوول برای نظارت و کنترل پرداخت‌های خارج از تعرفه سازمان نظام پزشکی است. همچنین بر اساس قانون، سازمان نظام پزشکی مرجع رسیدگی به تخلفات انتظامی بوده و کار معاونت‌های درمان دانشگاه‌های علوم پزشکی، نظارت بر درمان و تخلفات فنی است. به عنوان مثال اگر مطبی استانداردهای لازم را نداشته باشد، معاونت‌های درمان دانشگاه‌ها ورود می‌کنند و برخوردهای لازم را انجام می‌دهند. بنابراین کار معاونت‌های درمان بیشتر انضباطی و درباره ضوابط است.
قضاوت‌های نظام پزشکی «جانبدارانه» است؟
رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران در پاسخ به اینکه به نظر شما آیا قضاوت‌های نظام پزشکی جانبدارانه است یا خیر؟، گفت: برداشت من این است که قضاوت‌ها عموما جانبدارانه نیست. این برداشتم را هم به دلیل حضور افرادی که در منصب قضاوت نظام پزشکی نشسته‌اند، می‌گویم. چراکه افراد موجهی هستند و به خاطره اینکه همکارشان دچار مشکل نشود، حق مردم را زیر پا نمی‌گذارند. البته نمیگویم که این اتفاق هیچگاه نمی‌افتد. چراکه ممکن است در برخی موارد مانند سایر دادگاه‌ها (courts)این اشکالاتی رخ دهد و اشتباه کنند یا جهت‌دار تصمیم بگیرند. اما اغلب افرادیکه در نظام پزشکی و در قضاوت‌ها اظهار نظر می‌کنند، حق مردم را زیرپا نمی‌گذارند.ایسنا
