شایعترین دلیل کمبود تغذیه ای در جهان است. فقر آهن می تواند موجب آنمی (کم خونی) و تاخیر شناختی (یادگیری) در کودکان شود. شدت آنمی می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و در برخی موارد حتی به تزریق خون نیاز باشد.
برای بیشتر مردم، عامل کلیدی در پیشگیری از فقر آهن حصول اطمینان از دریافت میزان کافی این ماده مغذی از رژیم غذایی است.
به گزارش "وری ول”، آهن در دو شکل وجود دارد: آهن هم (Heme Iron) که از منابع گوشتی سرچشمه می گیرد و آهن غیر هم. آهن هم بهتر از آهن غیر هم جذب می شود و بر همین اساس مقدار توصیه شده روزانه آهن مصرفی برای گیاهخواران(Vegetarian) دو برابر بیشتر است.
با این وجود، گیاهخوارانی که از یک رژیم غذایی متنوع برخوردار هستند، چندان در معرض خطر ابتلا به کم خونی فقر آهن قرار ندارند. پس از بلوغ، مقدار توصیه شده روزانه آهن مصرفی برای زنان به واسطه چرخه های قاعدگی بیشتر است.
در ادامه با برخی از مواد غذایی سرشار از آهن آشنا می شویم. جگر در این فهرست قرار ندارد، زیرا اگرچه منبع عالی برای آهن محسوب می شود، اما از محتوای کلسترول بالایی نیز برخوردار است.
در اینجا بیشتر تمرکز روی گوشت گاو است. گوشت مرغ، بوقلمون، و بره نیز منابع خوبی برای آهن هستند. گوشت حاوی آهن هم است که جذب آن برای بدن آسانتر است و از این رو، آهن بیشتری را از این مواد غذایی دریافت می کنید. منابع بدون چربی گوشت گاو توصیه می شوند.
میزان آهن هم موجود در میگو، صدف چروک، و صدف دو کفه ای تقریبا مشابه با گوشت است و این به معنای جذب آسانتر توسط بدن است.
توفو منبع خوبی برای پروتئین است و از محتوای آهن خوبی نیز بهره می برد. از مصرف توفو با کلسیم افزوده شده پرهیز کنید زیرا کلسیم جذب آهن را کاهش می دهد.
افزون بر این که لوبیا منبع خوبی برای پروتئین محسوب می شود، این ماده غذایی در انواع مختلف خود منبع خوبی برای آهن نیز است.
هنگامی که موضوع محتوای آهن مطرح می شود، بروکلی از جمله ابرسبزیجات در نظر گرفته می شود. افزون بر آهن، بروکلی منبع خوبی برای ویتامین C است که به بدن در جذب آهن کمک می کند.
سبزیجات از جمله سبزیجات سبز برگ، لوبیا سبز، و گوجه فرنگی منابع خوبی برای آهن هستند. آب گوجه فرنگی نیز یکی از معدود نوشیدنی های حاوی آهن محسوب می شود.
برگه های زردآلو، هلو، آلو و کشمش منابع خوبی برای آهن هستند. آنها میان وعده هایی مغذی و خوشمزه نیز محسوب می شوند. همانند آب گوجه فرنگی، آب آلو نیز یک نوشیدنی حاوی آهن است.
بیشتر مغزهای خوراکی از جمله بادام هندی، فندق، پسته، و بادام حاوی آهن هستند. از این رو، مصرف یک مشت از آنها می تواند یک میان وعده مغذی باشد. همچنین، می توانید مغزهای خوراکی را با چند میوه خشک شده ترکیب کنید تا آهن بیشتری دریافت کنید.
دانه های کدو تنبل خام منبع خوبی برای آهن هستند. اگر قصد دارید آنها را بو دهید از گرمای بیش از اندازه پرهیز کنید زیرا می تواند محتوای آهن دانه های کدو تنبل را کاهش دهد.
در برخی کشورهای جهان، مانند آمریکا، آردها با ویتامین ها و مواد معدنی از جمله آهن غنی می شوند. با نگاه به فهرست مواد تشکیل دهنده می توانید از این مساله اطمینان حاصل کنید.
از جمله محصولاتی که با آردهای غنی شده تهیه می شوند می توان به نان، سریال، و پاستا اشاره کرد. به طور کلی، سریال های دارای سبوس از آهن بیشتری نسبت به دیگر سریال ها برخوردار هستند.
اگرچه آنها از نظر فنی حاوی آهن نیستند، اما میوه های سرشار از ویتامین C مانند پرتقال، لیمو، و کیوی به جذب بهتر آهن از رژیم غذایی کمک می کنند. از این رو، آنها را می توان همراه با مواد غذایی سرشار از آهن استفاده کرد تا نتیجه بهتری در زمینه جذب آهن تجربه شود.
به این نکته توجه داشته باشید که محصولات لبنی حاوی کلسیم هستند که در جذب آهن از مواد غذایی دیگر اگر به صورت همزمان مصرف شوند، اختلال ایجاد می کنند. به عنوان مثال، مصرف مقدار زیادی شیر در روز می تواند در جذب آهن کافی از رژیم غذایی اختلال ایجاد کند.
همچنین، مصرف نوشیدنی های حاوی تانن مانند قهوه و چای می تواند جذب آهن را مسدود کند. اگر کمبود آهن شما به اندازه ای است که به شکل گیری آنمی منجر شده، تنها ایجاد تغییر در رژیم غذایی(diet) برای اصلاح فقر آهن کافی نیست. با پزشک خود درباره گزینه های درمانی مشورت کنید.