تا همين چند سال پيش بيشترين کساني که در ايران به اين بيماري مبتلا شده بودند اعتياد داشتند و از سرنگ آلوده ديگري استفاده کرده بودند اما دستجردي هشدار داد که انتقال از طريق رابطه جنسي در حال پشت سر گذاشتن روش سرنگ آلوده است و اين زنگ خطري جدي براي مسئولاني است که تا آن روز حرفزدن درباره ايدز را هم تابو ميدانستند.
شفاآنلاین>سلامت>اولينبار مرضيه وحيددستجردي، وزير بهداشت دولت دهم چنان هشدارآميز درباره وضعيت شيوع ايدز در ايران هشدار داد که جملهاش وارد ادبيات رسانهها شد. او گفت: «موج سوم ورود ايدز به ايران در راه است و بايد براي کنترل آن آماده باشيم.» منظور دستجردي از موج سوم ايدز تغيير الگوي انتقال آن بود.به گزارش شفاآنلاین، تا همين چند سال پيش بيشترين کساني که در ايران به اين بيماري مبتلا شده بودند اعتياد داشتند و از سرنگ آلوده ديگري استفاده کرده بودند اما دستجردي هشدار داد که انتقال از طريق رابطه جنسي در حال پشت سر گذاشتن روش سرنگ آلوده است و اين زنگ خطري جدي براي مسئولاني است که تا آن روز حرفزدن درباره ايدز را هم تابو ميدانستند و فکر ميکردند اشاره کردن به روشهاي جلوگيري از انتقال ايدز در رابطه جنسي براي جمعيت در معرض خطر يعني جوانها، دريدن پردههاي عفت و حيا محسوب ميشود. اين هشدار و موج شکلگرفته بعد از آن تا حدي مؤثر افتاد و بسياري از چهرههاي مذهبي هم وارد اين کارزار شدند. حالا هر چند وقت يکبار خبري درباره اقدامات نهادهاي مختلف براي آگاهيرساني درباره ايدز شنيده ميشود؛ مثلا راه افتادن اتوبوس ايدز که قرار بود بهصورت سيار درباره آن اطلاعرساني کند. همين ديروز هم خبري منتشر شد درباره راهاندازي باشگاه ايدز. اين خبر را رئيس اداره ايدز و بيماريهاي آميزشي وزارت بهداشت اعلام کرد و از گسترش آموزشهاي پيشگيري از ايدز به جوانان و نوجوانان در قالب باشگاههاي سلامت و مشاوره خبر داد.دکتر پروين افسرکازروني درباره برنامههاي امسال وزارت بهداشت در حوزه ايدز به ايسنا گفت: «برنامه پيشگيري از انتقال اچآيوي از مادر به کودک که بهصورت آزمايشي و محدود در 16 دانشگاه علوم پزشکي اجرا شد، از بهمن سال گذشته زمينه اجرای آن در مناطق حاشيهنشين کل کشور فراهم شده است و اميدواريم تا آخر سال 96 کليه مادران باردار مناطق حاشيهنشين تحت پوشش اين برنامه قرار گيرند.»او به راهاندازي باشگاههاي سلامت و مشاوره براي گروه سني نوجوانان و جوانان نيز اشاره کرد و گفت: «وزارت بهداشت امسال تصميم دارد بهصورت جدي به تقويت و گسترش برنامههاي پيشگيري از ايدز براي گروه سني جوانان و نوجوانان بپردازد. درهمينراستا، مراکزي را تحت عنوان باشگاههاي سلامت و مشاوره جوانان و نوجوانان بهصورت آزمايشي در چهار شهر راهاندازي کرده است. در اين باشگاهها، نوجوان و جوانان با استفاده از امکانات ورزشي و سرگرمي، مطالب آموزشي درباره پيشگيري از اچآيوي، بيماريهاي آميزشي و سلامت باروري را دريافت ميکنند. همچنين به آنها مهارتهاي لازم در زمينه پيشگيري از گرايش به هر نوع آسيب اجتماعي آموزش داده ميشود. اميدواريم بتوانيم با جلب حمايت وزارت ورزش و جوانان، آموزشوپرورش، شهرداري، سازمانهاي مردمنهاد فعال و خيرين اين برنامه را گسترش دهيم.»رئيس اداره ايدز و بيماريهاي آميزشي وزارت بهداشت يکي ديگر از برنامههاي اين حوزه را تلاش براي انگزدايي از بيماران مبتلا به اچآيوي عنوان کرد و گفت: «وزارت بهداشت براي کاهش انگ اچآيوي که مانعي براي مراجعه و تشخيص زودهنگام بيماري در افراد شده، رويکرد جديدي را در زمينه آموزش در پيش گرفته است. در اين آموزشها با استفاده از بسته استاندارد، رويکرد نوين آموزشي از سال گذشته شروع شده و در سال جاري با همکاري سازمانهاي متولي آموزش و اطلاعرساني، گسترش پيدا ميکند.»او ادامه داد: «از آنجا که تشخيص زودهنگام، مراقبت و درمان يکي از راهکارهاي کنترل همهگيري اچآيوي است، اطلاعرساني و افزايش آگاهي درباره اينکه اين بيماري عفوني و با درمان قابل کنترل است، اهميت دارد. مراکز مشاوره بيماريهاي رفتاري در سراسر کشور خدمات آموزش، مشاوره و درمان را بهصورت رايگان در فضايي مناسب با رعايت کامل رازداري و محرمانگي ارائه ميکنند. در حيطه مراقبت و درمان نيز قرار است دستورالعملهاي درمان بازنگري شود و سطح گستردهتري از مبتلايان تحت پوشش قرار گيرند.»کازروني همچنين اضافه کرد: «تلاش ميکنيم خدمات کاهش آسيب و پيشگيري از اچآيوي که به گروههاي آسيبپذير ارائه ميشود، در قالب بستههاي خدمتي سلامت در نظام سلامت ادغام کنيم. اين خدمات بهصورت ارزيابي وضعيت بيماريهاي آميزشي(Sexually transmitted diseases )و اچآيوي، آموزش و خدمات مراقبت و درمان، در مناطق حاشيهنشين گسترش پيدا ميکنند.»به گفته رئيس اداره ايدز و بيماريهاي آميزشي وزارت بهداشت، تمام اين فعاليتها در قالب چهارمين برنامه استراتژيک کنترل ايدز با مشارکت سازمانهاي دستاندرکار گسترش پيدا ميکند. سال گذشته در سراسر کشور کميتههاي نظارت بر عملياتيکردن برنامه استراتژيک با حضور نمايندگان استانداري، آموزشوپرورش، بهزيستي، زندان و رفاه تشکيل و آموزشهاي لازم دراينزمينه ارائه شد. در سال 96 نيز گزارش اين فعاليتها در قالب شاخصهاي برنامه استراتژيک ارائه خواهد شد.دکتر رضانيا، رئيس مرکز توسعه سلامت کشور هم اين اتفاق را قدمي مهم ميداند و ميگويد: «امسال در راستاي طرح تحول نظام سلامت، برنامه چهارم استراتژيک کنترل و پيشگيري بيماري ايدز تصويب شد. مسئولان نظام، بهويژه ارگانها، سازمانها و نهادهاي مرتبط عزم خود را جزم کرده تا اقدامات عملي جدي در اين راه انجام دهند.»او با اشاره به اينکه طبق اعلام سازمان جهاني بهداشت(health organization system) که تا سال 2020 بايد چند اقدام مهم انجام شود، ميگويد: «تا آن زمان بايد 90 درصد افراد مبتلا به اين بيماري کشف و 90 درصد اين افراد بايد درمان و 90 درصد اين درمانها بايد بهصورت کامل و استاندارد انجام شود تا بتوان ويروس HIV و ايدز را که يک معضل چند وجهي اجتماعي، سلامتي، فرهنگي و اقتصادي است، مهار کرد.»او در اين راه نقش رسانهها را براي ايجاد آگاهي و اطلاعرساني بين افراد جامعه مهم ميداند و ميگويد: «راهبرد اصلي اين کار بر دو محور اطلاعرساني و آگاهسازي و همچنين کشف و درمان سريع بيماري استوار است.»رئيس مرکز توسعه سلامت کيش درباره آمار منتشرشده از افراد مبتلا به اين بيماري در کشور ميگويد: «طبق آمار منتشرشده تا پايان خرداد سال 95، تعداد 32 هزار و 670 نفر که مبتلا به ويروس اچآيوي مثبت هستند، شناسايي شدند و تعداد 11 هزار و 694 نفر وارد فاز بيماري ايدز شدند. 84 درصد اين آمار را مردان و 16 درصد هم زنان را شامل ميشود. متأسفانه 54 درصد اين افراد بين سنين 21 تا 35 سال قرار دارند. از اين ميزان نيز تعداد هشت هزار 311 نفر فوت شدند.»وي درباره تعداد افراد مبتلا و شناسايي نشده هم ميگويد: «تخمين زده ميشود که تعداد 90 تا 100 هزار نفر مبتلا به ويروس اچآيوي مثبت شدهاند ولي هنوز شناسايي نشدهاند. در کشور ما تا امروز الگوهاي انتقال استفاده از سرنگ و تزريق مشترک بين معتادان ٦٨ و 0,2 درصد است و از راه روابط جنسي ١٨ و نيم درصد، مادر به کودک يک و نيم درصد و 11 درصد از انتقالها نيز ناشناخته گزارش شده است. در سه ماهه نخست سال جاري، ٣٤ درصد انتقال اين بيماري در کشور از طريق تزريق و سرنگ مشترک بين معتادان و 42 درصد از راه روابط جنسي منتقل شده و 21 درصد موارد نيز با بررسي تاريخچه افراد، الگوي انتقال آنها تشخيص داده نشده است.»او با اعلام اينکه سابق بر اين، راه انتقال اين بيماري بيشتر از طريق سرنگ و تزريق مشترک بود، ميگويد: «طي سالهاي اخير، اين الگو به روابط جنسي و همچنين از راه مادر به کودک تغيير يافته که اين يک زنگ خطر است. اگر زنان مبتلا به اين بيماري شناسايي نشوند و ازدواج کنند، اين بيماري را به همسران خود و سپس به فرزندان خود منتقل ميکنند. وزارت بهداشت، آزمايش تشخيص HIV در دوران بارداري مادران را جزء برنامههاي اساسي خود براي شناسايي اين افراد قرار داده است.»او استفاده از وسايل مشترک، استفاده از فراوردههاي خوني آلوده، روابط جنسي و مادر به کودک را راههاي انتقال بيماري ايدز ميداند و ميگويد: «اين بيماري از راه بزاق، بوسيدن و دست دادن منتقل نميشود.»او با اشاره به اينکه ايدز مرز جغرافيايي، مذهبي و سياسي نميشناسد، ميگويد: «اين بيماري بسيار هوشمند است و واکسن ندارد. وقتي درمان و مبارزهاي عليه آن شروع شود، بلافاصله ژنتيک خود را تغيير ميدهد و نميتوان آن را براي درمان تشخيص داد. برخي از کشورها مدعي شدند که واکسن ايدز را ساختهاند ولي تاکنون در دسترس عموم قرار نگرفته است.»وقایع اتفاقیه