بوتاکس را همه خوب می‌شناسید. شکل تغییریافته سم نوعی باکتری (کلستریدیوم بوتولینوم) است. این باکتری به‌طور معمول، باعث مسمومیت غذایی می‌شود اما با تغییر ساختمان این سم دارویی به نام بوتاکس به دست آمده که فواید درمانی متعدد و روزافزونی دارد.
شفا آنلاین:یکی
از دلایلی که باعث می‌شود بیمار از ارتودنسی نتیجه نگیرد و دندان‌ها به
وضعیت اولیه برگردند، وجود عضلات منقبض فک و صورت است. عضله چانه در این
برگشت خیلی تاثیرگذار است. با شل کردن چنین عضله‌ای می‌توان نتیجه درمان
ارتودنسی را بهبود بخشید.
این سم به صورت رقیق درمی‌آید و با از کار انداختن اعصاب فعالیت عضلات را
به میزان زیادی کاهش می‌دهد. این سم کاربرد زیادی در زیباسازی پوست و صورت
دارد ولی امروزه می‌توان از بوتاکس برای برطرف کردن بسیاری از مشکلات
دندانپزشکی که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم، استفاده کرد.
١. درمان اختلالات و دردهای مفصل گیجگاهی-فکی: مشکلات
فکی-گیجگاهی باعث می‌شود، فرد دچار عوارضی مانند درد در این ناحیه یا
سردردهای مبهم شود. بعضی از بیماران نیز هنگام باز و بسته کردن دهان صدایی
مانند تق‌تق را احساس می‌کنند. برای برطرف کردن مشکلات مفصلی-گیجگاهی
راه‌های متعددی وجود دارد. یکی از این راه‌ها تزریق بوتاکس در عضلات اطراف
مفصل است که تا حد زیادی می‌تواند مشکل بیمار را برطرف کند.
2. درمان دندان‌قروچه: معادل دندان‌قروچه در علم دندانپزشکی براکسیزم است. این افراد هنگام خواب دندان‌ها را به هم می‌فشارند که در درازمدت باعث ساییدگی دندان‌ها خواهد شد. بیماری با کمک تزریق بوتاکس در عضلات صورت تا حد زیادی کنترل می‌شود. البته این درمان کمکی است و نباید از درمان‌های اصلی که برای دندان‌قروچه استفاده می‌شود، غافل شد. بوتاکس با فلج کردن عضلاتی که تحت فشار هستند، موجب شلی و آرامش آنها می‌شود. داروهایی که برای دندان‌قروچه تجویز می‌شوند، عملکردی مانند بوتاکس دارند.
3. درمان دردهای صورت: بعضی از بیماران دردهای مبهمی در صورت دارند یا دچار انقباض‌های عضلات صورت و دردهای میگرنی و... هستند. تزریق بوتاکس در این بیماران تاثیر زیادی در کاهش درد دارد.
4. درمان افتادگی گوشه لب‌ها: بعضی از افراد به‌دلیل افتادگی گوشه لب نمی‌توانند بزاق دهان خود را نگه دارند. سرازیر شدن مداوم بزاق در گوشه لب‌ها باعث زخم شدن ناحیه می‌شود. زمانی که افتادگی گوشه لب‌ها با تزریق بوتاکس برطرف می‌شود، مشکل بیرون ریختن بزاق از دهان و زخم نیز خودبخود حل می‌شود.
5. درمان ارتودنسی که برگشت پیدا کرده است: یکی از دلایلی که باعث می‌شود بیمار از ارتودنسی نتیجه نگیرد و دندان‌ها به وضعیت اولیه برگردند، وجود عضلات منقبض فک و صورت است. عضله چانه در این برگشت خیلی تاثیرگذار است. با شل کردن چنین عضله‌ای می‌توان نتیجه درمان ارتودنسی را بهبود بخشید.
6. درمان آنهایی که نمی‌توانند پروتز متحرک را نگه دارند: بعضی از بیماران در نگه داشتن پروتز متحرک داخل دهان مشکل دارند چون عضلات بسیار قوی و منقبضی دارند که موجب می‌شود، پروتز در جای خود ثابت نماند. در این مواقع نیز با شل کردن عضلات در لثه و اطراف آن می‌توان انقباض را کاهش داد.
7. درمان برای ترشح بزاق زیاد: مکانیسم درمان برای چنین بیمارانی کمی متفاوت‌تر است چون تزریق بوتاکس باید با دقت و مهارت خاصی داخل غدد بزاقی انجام گیرد. بوتاکس میزان ترشح بزاق را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.
8. نورالژی تری‌ژمینال: در این بیماری عصب سه‌قلو صورت درگیر است. این بیماران درد شدید به شکل خنجری در صورت خود احساس می‌کنند و تزریق بوتاکس باعث کاهش عملکرد عصب و تسکین درد می‌شود.
9.درمان زیبایی برای پنهان کردن لثه: در بعضی از افراد هنگام خندیدن حجم زیادی از لثه‌ها مشخص می‌شود. شاید در گام اول دندان‌پزشکان این افراد را برای درمان‌های جراحی لثه ارجاع دهند. در این جراحی، جراح لثه را بالاتر می‌کشد تا کمتر دیده شود ولی این درمان همیشه مناسب نیست. گاهی طول دندان‌ها به اندازه کافی بلند است و در حالت معمولی با دهان بسته یا هنگام صحبت کردن فقط دندان‌ها دیده می‌شوند. در این مواقع باید بیمار با دقت بررسی شود چون ممکن است فاصله بینی از لب کوتاه باشد و همین عامل باعث شود لثه‌ها در معرض دید قرار گیرند یا میزان انقباض لب بالا زیاد باشد و با لبخند عضلات لب بالا به مقدار زیاد به اطراف کشیده شوند و دندان‌ها همراه با لثه بیش از حد مشاهده شوند. تزریق بوتاکس در لب بالا برای چنین بیمارانی بسیار کمک‌کننده است چون باعث بی‌حسی و بی‌حرکتی عضلات می‌شود و لب حالت افتادگی پیدا می‌کند. پس با درمان ساده با بوتاکس می‌توان میزان افتادگی و طول لب را تنظیم کرد. البته گاهی برای درمان مخفی کردن لثه هنگام لبخند، لازم است هر 3 درمان یعنی تزریق بوتاکس، جراحی جزیی لثه و تنظیم شکل و رنگ دندان‌ها همزمان انجام شود. با تزریق فیلر در لب‌ها شکل آنها را نیز می‌توان تغییر داد.
نکته درباره نوع بوتاکس
بوتاکس (نوع آمریکایی) و دیسپورت (نوع اروپایی) شکل‌های آماده‌شده این دارو هستند که به شکل پودر و در ویال‌های 1 نفره، 2 نفره و 3 نفره بسته‌بندی شده‌اند. از آنجایی که مولکول این دارو خیلی حساس است، بوتاکس هنگام تولید تا مصرف باید در دمای بین 0 تا 2 درجه سانتی‌گراد نگهداری شود.
دانستنی‌های تکمیلی بوتاکس
١. خانم‌های باردار و شیرده باید حتما نسبت به ممنوعیت مصرف بوتاکس آگاه باشند.
٢. اگر در محل تزریق التهاب و عفونتی وجود داشته باشد، تزریق بوتاکس تا درمان کامل ناحیه ممنوع است.
٣. در بیماران مبتلا به اختلالات نوروماسکولار (عصبی-عضلانی) مانند مبتلایان به ام‌اس و دیستروفی عضلات (تحلیل عضلات) تزریق بوتاکس ممنوع است.
۴. مصرف‌کنندگان آنتی‌بیوتیک از نوع آمینو گلیکوزید و مصرف‌کنندگان داروهایی از نوع کلسیم بلوکر نباید بوتاکس تزریق کنند.
۵. تزریق بوتاکس و تشخیص اینکه بیمار برای اختلالات دهان و دندان به بوتاکس نیاز دارد برعهده دندان‌پزشک است. بوتاکس در کشور آمریکا توسط دندان‌پزشکانی که دوره‌های تزریق بوتاکس را گذرانده‌اند، تزریق می‌شود ولی در
کشور ما دندان‌پزشک باید بیمار را به متخصص پوست ارجاع دهد و بیمار نمی‌تواند خودش از متخصص پوست چنین درخواستی داشته باشد.
۶. دوام بوتاکس: تاثیر بوتاکس به قدرت عضلات فرد بستگی دارد. دوام و ماندگاری این ماده در بدن حدود 3 تا 6 ماه است. تزریق بوتاکس گیرنده‌ها و مهارکننده‌های عصبی را مهار می‌کند و اعصاب توانایی انتقال پیام‌ها را تا حد زیادی از دست می‌دهند. بعد از 3 تا 6 ماه شبکه‌های جانبی عصبی دوباره تشکیل می‌شوند و عضله به حالت اول برمی‌گردد. شاید این‌طور به نظر برسد که بیمار هر چند ماه یکبار باید برای تزریق بوتاکس به پزشک مراجعه کند، در حالی که تزریق 4-3 بار بوتاکس باعث می‌شود، عادات عضلانی بیمار عوض شود و عضلات خود را با شرایط جدید وفق دهند و این احتمال وجود دارد که در دوره‌های بعدی با فواصل بیشتری بوتاکس تزریق می‌شود. البته با افزایش سن نیز بافت پوست حالت افتادگی پیدا می‌کند و نیاز به بوتاکس برای کاهش انقباض عضلات کاهش می‌یابد.
٧. بوتاکس هیچ ضرر و عوارض جانبی‌ای ندارد. فقط بیماران باید بعد از تزریق یک تا دو ساعت کیسه یخ را در ناحیه نگه دارند.هفته نامه سلامت
دکتر کسری طبریمتخصص ترمیمی و زیبایی، استادیار دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار