یک بازبینی جدید نشان میدهد که دولتها میتوانند مصرف غذاهای سالم را با ارزانتر کردن آنها و نیز گرانتر کردن غذاهای ناسالم تقویت کنند.
شفا آنلاین:این
بازبینی سیستماتیک و متاآنالیز نشان داد کاهش هزینه غذاهای سالم بهطور
قابلتوجهی مصرف آنها را افزایش میدهد، درحالیکه افزایش هزینه اقلام
ناسالم بهطور قابلتوجهی مصرف آنها را کاهش میدهد.به گزارش
شفا آنلاین:این
یافتهها بر اساس آنالیز ۳۰ بررسی هستند. ۱۱ بررسی دراینباره بودند که
هنگامیکه بر غذاهای ناسالم مالیات وضع میشود، چه اتفاقی میافتد. ۱۹
بررسی در جستجوی این موضوع بودند که هنگامیکه با استفاده از یارانه قیمت
غذاهای سالمتر پایین آورده میشود، مردم چه انتخابهایی انجام میدهند.
همه این بررسیها نشان داده بودند که قیمتهای غذاها واقعا در انتخاب غذاهای سالم اهمیت دارند.
با
اینکه هرکسی درکی از این موضوع دارد که قیمت غذاها در انتخاب آنها اهمیتی
دارد، میزان تاثیر مالیاتها و یارانههای غذاها بر مصرف آنها و اینکه
آیا این تاثیر بر اساس غذای موردتوجه تفاوت میکند یا نه، مورد بررسی قرار
نگرفته بود.
این
پژوهشگران با تلفیق یافتههای ۲۳ بررسی مداخلهای و ۷ بررسی همگروه
آیندهنگر رابطه میان تغییر در قیمت غذاها و نوشیدنیهای خاص و تغییر در
مصرف آنها را ارزیابی کردند. ۱۱ تا از این بررسیها اثرات قیمتهای بالاتر
(وضع مالیات) بر مصرف غذاهای ناسالم و ۱۹ تای آنها اثر کاهش قیمتها
(یارانهها) را بر مصرف غذاهای سالم ارزیابی کرده بودند.
این بررسیها میزان مصرف گزارششده غذاها به وسیله مردم یا دادهها درباره
فروش غذاها و نوشیدنیها را ارزیابی کرده بودند. جمعیتهای مورد بررسی
شامل کودکان، بزرگسالان یا هر دو بودند و کشورهایی که این بررسیها در
آنها انجام شده بود، شامل آمریکا، هلند، فرانسه، نیوزیلند و آفریقای جنوبی
بودند. مداخلات تغییر قیمت در محلهای گوناگون مانند کافهتریاها،
ماشینهای خودکار فروش غذا و سوپرمارکتها انجام شده بود. این یافتهها
بهطور مرکزی برای متاآنالیز یکجا شده بودند.
اشکان
افشین یکی از نویسندگان اصلی مقاله این تحقیق، فلوی سابق پست دکتری در
دانشگاه تافتس در بوستون گفت: «تابهحال شواهد درباره تاثیربخشی سیاستهای
مالی بر رژیم غذایی عمدتا از بررسیهای مقطعی بهدستآمده بود که نمیتواند
رابطه سببی را ثابت کند. به همین خاطر بود که به ارزیابی بررسیهایی
پرداختیم که درباره رابطه میان قیمت غذا و رژیم غذایی در طول زمان بودند.»
او اکنون در دانشگاه واشنگتن است، گفت:«نتایج ما نشان میدهند که چگونه ۱۰
تا ۵۰درصد تغییر در قیمتهای غذاها و نوشیدنیها میتواند بر رفتار خرید
مصرفکنندگان در طول یک دوره زمانی نسبتا کوتاه تاثیر بگذارند.»
پژوهشگران
دریافتند که به ازای هر ۱۰ درصد کاهش قیمت میوهها و سبزیها مصرف آنها
تا ۱۴ درصد افزایش مییابد. افزایش مشابه در مصرف سایر غذاهای سالمتر
هنگامیکه این غذاها ارزانتر شدند، مشاهده شد. این بازبینی نشان داد افراد
هنگامیکه قیمت میوه و سبزی پایین میآید، اندکی لاغرتر میشوند؛ به این
ترتیب که به ازای هر ۱۰ درصد کاهش قیمت، شاخص توده بدنی تا چهارصدم کیلوگرم
در مترمربع کاهشیافته بود.
در
طرف مقابل، افزایش ۱۰ درصدی در قیمت نوشیدنیهای شیرین شده با قند و فست
فودهای ناسالمتری با کاهش مصرف به ترتیب ۷ و ۳ درصدی آنها همراه بود.
همچنین به ازای هر ۱۰ درصد افزایش قیمت غذاها و نوشیدنیهای ناسالم گرایشی
به سوی کم شدن شاخص توده بدنی مشاهده شد (به ازای هر ۱۰ درصد افزایش قیمت
ششصدم کیلوگرم در مترمربع شاخص توده بدنی کاهشیافته بود) اما این کاهش از
لحاظ آماری قابلتوجه نبود.
داریوش
مظفریان، رئیس دانشکده علوم و سیاست تغذیه فریدمن در دانشگاه تافتس و
نویسنده ارشد مقاله گفت:«نظام غذایی جهانی تاثیرات زیانبار فراگیری بر
سلامت انسانی دارد. این وضعیت هم از لحاظ هزینههای مراقبت بهداشتی و از
دست رفتن بازدهی بسیار پرهزینه است.»
مظفریان
گفت: «یافتههای ما بیانگر است که یارانهها و مالیات ابزار بسیار موثری
برای بهنجار کردن قیمت غذاها به سوی هزینههای اجتماعی حقیقی آنهاست. این
کار نهتنها از بیماری پیشگیری میکند، بلکه هزینههای فزاینده مراقبتهای
بهداشتی را کاهش میدهد که باعث فشار فراوان هم بر کسبوکارهای خصوصی و هم
بودجههای دولتی میشود.» یافتههای این بررسی در اول مارس در ژورنال PLOS
One منتشر شده است.
یک
بررسی در استرالیا نیز که نتایج آن در ماه فوریه در همین ژورنال منتشر شد،
نشان داد که وضع مالیات بر غذاهای حاوی نمک و قند و چربی میتواند
میلیاردها دلار از هزینههای مراقبتهای بهداشتی بکاهد و طول عمر افراد را
با واداشتن آنها به خوردن غذاهای سالمتر افزایش دهد.سپید
منبع: HealthDay