این بیماری یک وضعیت نسبتا شایع و مهم در جامعه و شایعترین علت گوآتر و شایعترین علت کمکاری تیرویید است که روزانه در کلینیک با آن مواجه هستیم. دراین بیماری سیستم ایمنی بدن علیه بافت تیرویید فعال میشود و به مرور طی سالها موجب تخریب بافتی و کاهش عملکرد آن میشود.
شفا آنلاین:
تیروییدیت هاشیموتو نخستین بیماری خودایمنی است که در سال 1912 توسط
«هاکارو هاشیموتو» در آلمان کشف شد. به گزارش
شفا آنلاین:این بیماری یک وضعیت نسبتا شایع و مهم
در جامعه و شایعترین علت گوآتر و شایعترین علت کمکاری تیرویید است که
روزانه در کلینیک با آن مواجه هستیم. دراین بیماری سیستم ایمنی بدن<Immune system> علیه
بافت تیرویید فعال میشود و به مرور طی سالها موجب تخریب بافتی و کاهش
عملکرد آن میشود.
عوامل ایجاد کننده: بسیاری، علت شروع بیماری را تحریک یک عامل ویروسی یا
میکروبی عنوان کردهاند. البته عوامل خطر متعددی به شرح ذیل وجوددارد:
جنسیت: درخانمها هفت برابر شایعتراست
وراثت:
سابقه بیماری تیرویید یا دیگر بیماریهای اتوایمیون ممکن است در خانواده
مشاهده شود. بیماریهایی مانند آرتریت روماتویید، دیابت وابسته به انسولین،
و لوپوس میتواند با این بیماری در فرد بیمار مشاهده شود.
سن: سن شایع بروز این بیماری، میانسالی است، گرچه در هر سنی ممکن است دیده شود.
رادیاسیون و اشعه درمانی.
همراهی تیروییدیت هاشیموتو با افزایش کلسترول خون دیده شده است.
علائم: تیروییدیت هاشیموتو سیر مزمن و آهسته دارد و معمولا طی سالها بدون
علامت مشخصی پیشرفت میکند. اولین علامت آن معمولا بزرگی غده تیرویید است
(هاشیموتو شایعترین علت گوآتر است). علایم دیگری که معمولا به کمبود
هورمون تیرویید در بدن مربوط میشود، عبارتند از افزایش وزن، خستگی، درد
عضلات و مفاصل، یبوست، حساسیت به سرما، اشکال در باروری، ریزش و نازکی مو،
قاعدگی نامنظم یا شدید، افسردگی، خشکی پوست، و برادیکاردی. کاهش لیبیدو
(تمایلات جنسی در بیماران مذکر و مونث) و کاهش فعالیتهای ذهنی است.
میکزدم خطرناکترین عارضه هیپوتیروییدی طولانیمدت و درماننشده است که در
آن بیمار به تدریج دچار خوابآلودگی و کاهش هوشیاری پیشرونده و در نهایت
کوما و در صورت عدم درمان، منجر به مرگ میشود.
عارضه میکزدم با سرما، استرس و عفونتها و داروهای آرامبخش تشدید میشود و یک اورژانس پزشکی به حساب میآید.
در مادران باردار، هیپوتیروییدی درمان نشده باعث بروز مشکلات ذهنی یا تکاملی، اشکالات قلبی، مغز و کلیهها در جنین میشود.
تشخیص: تیروئیدیت هاشیموتو براساس یافتههای بالینی و آزمایشگاهی و نیز
سونوگرافی تشخیص داده میشود. آزمایش T3، TPO ،TSH (تیرویید پراکسیدز
آنتیبادی) انجام میشود. بهترین تست غربالگری، آزمایش TSH است.
در
بررسی سونوگرافی در مراحل اولیه تیروئید بزرگ، هیپو اکو و هتروژن وحاوی
خطوط اکوژن فیبروز است. به مرور و طی چند سال، تیرویید کوچک و آتروفیک
میشود. در صورتی که در بافت ناسالم تیرویید ندول مشاهده شود، احتمال
بدخیمی بیشتر است و بررسی بیشتر با FNA و آزمایش سیتوپاتولوژی توصیه
میشود.
درمان: بهبودکامل وجود ندارد و درمان شامل جایگزینی هورمون تیرویید و اصلاح
متابولیسم است. تعیین دوز درمانی با آزمایش دورهای TSH مشخص میشود. گاهی
به دلیل بزرگی تیرویید جراحی زیبایی صورت میگیرد.
اگر کمبود هورمون وجود نداشته باشد، صبر میکنیم و بیمار را تحتنظر میگیریم.
محمود برفهای
متخصص رادیولوژیست