شفا آنلاین:با این حال متاسفانه پیش آمده که به‌دلیل سهل‌انگاری، موارد
بسیاری در دیگر اقشار ازجمله کودکان نیز اتفاق افتاده است. همان‌طور که
می‌دانید مارمولک تنها موجود زنده‌ای است که حتی پس از قطع عضو نیز
می‌تواند جایگزین مناسبی برای اندام ازدست رفته بسازد. اما بدون تردید حتی پیشرفته‌ترین روش‌هایی که امروزه برای این کار مورد استفاده قرار می‌گیرند نیز از بسیاری جهات با روش طبیعی تولید اندام‌ها در دوره جنینی انسان متفاوت خواهند بود. محققان امیدوارند بتوانند در آینده‌ای نزدیک براساس نتایج به‌دست آمده از بررسی چگونگی رشد اندام‌های پس از قطع عضو در مارمولک‌ها بتوانند به پیشرفت در زمینه بازسازی اندام‌های اصلی بدن انسان دست یافته و به این ترتیب تغییرات قابل‌توجهی را در روش درمان قطع عضو و جراحات و زخم‌های عمیقی که به بدن آسیب می‌رسانند، به وجود آورند.
فیبروبلاست‌ها چه کمکی به بازسازی اندام‌ها می‌کنند؟
با‌توجه به اینکه فیبروبلاست‌ها سلول‌هایی هستند که حتی در محل ایجاد یک زخم کوچک نیز وجود دارند، محققان بر این باورند که وجود این سلول‌ها که نقش تارهای پیوندی را دارند به خودی خود نقشی در بازسازی اندام‌ها نخواهد داشت و به‌نظر می‌رسد فیبروبلاستهایی که از محل قطع عضو در محل موردنظر تجمع پیدا می‌کنند، عامل ضروری برای رشد مجدد اندام از دست رفته هستند. بر این اساس می‌توان گفت موقعیت این سلول‌ها در بدن عامل محرکی است که منجر به بازسازی این اندام خواهد شد. در جنین انسان نیز ترتیب مراحل مختلف ایجاد دست‌ها و پاها روی بدن همواره به‌گونه‌ای است که ابتدا قسمت ابتدایی یعنی شانه در دست‌ها و ران در پاها ایجاد شده و در‌نهایت با رشد و نمو بخش‌های انتهایی یعنی انگشتان به پایان می‌رسد. با‌توجه به بررسی‌های انجام شده توسط محققان، سلول‌هایی که در محل قطع عضو وجود دارند تعیین‌کننده مراحله بعدی رشد مجدد این اندام هستند. حین بازسازی فیبروبلاست‌ها با حرکت به طرف محل ایجاد جراحت اطلاعات لازم را منتقل می‌کنند و سبب تشکیل بلاستما یا بافت رویانی می‌شوند. پس از تشکیل بلاستما اطلاعات در میان سلول‌ها رد و بدل شده و بر این اساس میزان جراحت سنجیده می‌شود. اگرچه مکالمه متقابل میان سلول‌ها هنوز هم همچون معمایی ذهن بسیاری از دانشمندان را به خود مشغول کرده، اما می‌توان چنین تصور کرد که نتیجه این مکالمات تعیین محل دقیق اندام از دست رفته برای انجام مراحل بعدی است که با در‌اختیار قرار دادن طرح کلی اندام قطع شده و تعیین دستورالعمل‌های لازم براساس اطلاعات دریافتی از محل دقیق بازسازی اندام، سبب ساخت عنصر جدید در محل از دست رفته می‌شود. همان‌طور که می‌دانیم ماهیچه‌ها و بافت استخوانی از اجزای اصلی تشکیل‌دهنده دست‌ها و پاها هستند، بنابراین باید مواد اولیه لازم برای ساخت این اجزا نیز پس از قطع عنصر، برای ساخت اندام جایگزین به‌گونه‌ای تامین شده و فرایندهایی بر تشکیل آن در محل موردنظر نظارت داشته باشند.
ساخت عضو به چه صورت است؟
این مرحله نوعی تمایز سلولی است که بافت استخوانی و ماهیچه‌ای را در اندام بازسازی شده به وجود می‌آورد. در این مرحله تکثیر سلول‌ها از وضعیت تکامل یافته اختصاصی به مراحل ابتدایی یعنی وضعیتی شبیه مراحل جنینی تبدیل می‌شود که توانایی لازم برای تکثیر و تمایز سلول‌ها به انواع بافت‌های موردنیاز در این اندام را داشته باشد. اطلاعات به‌دست آمده در سال‌های اخیر نشان داده سلول‌های ماهیچه‌ای ایجاد شده محصول تمایز سلولی نیستند، بلکه این سلول‌ها از سلول‌های بنیادی جنینی موجود در بافت ماهیچه به‌وجود می‌آیند.
فیبروبلاستهایی که به بلاستما تبدیل می‌شوند نیز توانایی تمایز به بافت استخوانی و غضروفی را دارند. به‌طور کلی فرایند بازسازی شامل چند مرحله اصلی است که با درمان و بهبود موقتی محل آسیب‌دیده آغاز شده و با تشکیل بلاستما توسط سلول‌هایی که به وضعیت جنینی بازمی‌گردند، ادامه پیدا کرده و در‌نهایت منجر به ساخت عضو از دست رفته خواهد شد.
آیا این کار دور از ذهن نیست؟
اگرچه ممکن است فرضیه بازسازی اندام‌ها در انسان‌ها قدری تخیلی و دور از ذهن به نظر برسد، اما باید پذیرفت که دستیابی به این هدف امکان‌پذیر است. با‌توجه به نتایج به دست آمده از مطالعات انجام شده توسط محققان و دانشمندان که به آنها اشاره شد، می‌توان روش چگونگی انجام مرحله به مرحله این فرایند را در انسان مورد بررسی قرار داد. قطع یکی از اندام‌های بدن انسان مانند دست یا پا، سطح آسیب‌دیده نسبتا بزرگی را به‌وجود می‌آورد که در برش عرضی ایجاد شده در محل آسیب‌دیده مجموعه‌ای از بافت‌های مختلف مانند پوست بیرونی، لایه‌ای از پوست میانی و بافت پیوندی بینابینی همچنین بافت‌های دیگری مانند چربی، ماهیچه، استخوان، اعصاب و رگ‌های خونی وجود دارد. بررسی جداگانه هر یک از بافت‌ها نشان‌دهنده این است که اغلب این بافت‌ها پس از ایجاد جراحت‌های جزئی، قادر به بازسازی بخشی از بافت آسیب‌دیده هستند. در حقیقت تنها بافت موجود در دست و پا که فاقد توانایی است، پوست میانی است. این بخش از پوست از مجموعه‌ای از سلول‌های ناهمگن تشکیل شده که بسیاری از آنها از انواع فیبروبلاست‌ها یا همان تارهای پیوندی هستند که در مارمولک‌ها نقش اساسی را در بازسازی عضو قطع شده برعهده دارند.
درمورد نحوه عمل جراحی توضیح دهید؟
درمورد انگشتان قطع شده بیشتر سعی بر این است که از بقایای استخوان‌های
انگشتان برای بازسازی استفاده شود. با‌توجه به اینکه امکان بازسازی مفاصل
وجود ندارد، در محل هر مفصل زاویه استاندارد تعریف شده‌ای ایجاد می‌شود که
هم اثر ظاهری مثبت دارد و هم توانایی گرفتن اجسام را افزایش می‌دهد. نکته
بسیار حائزاهمیت درمورد بازسازی انگشتان قطع شده مدت طولانی این روش درمانی
است که باید بیمار به آن توجه داشته باشد و با برنامه‌ریزی مشخص وارد این
تصمیم شود. در هربار افزایش، نمی‌توان طول استخوان را معمولا بیشتر از دو
سانتی‌متر اضافه کرد که حداقل 6-5 ماه به طول می‌انجامد و در تمام طول این
مدت دستگاه مربوطه روی انگشت باقی می‌ماند که خود می‌تواند محدودیت‌های
حرکتی را در طول این دوره تحمیل کند. گاهی برای به‌دست آوردن طول نرمال
انگشت به‌دلیل شدت صدمه، ممکن است به بیش از 4عمل با فواصل 6 ماه نیاز
باشد.پزشکان بدون مرز
دکتر نادر مطلبی زاده، جراح و متخصص ارتوپدی
من عمل فلپ نوک انگشت کردم سه هفته تموم شده درآوردند ولی خیلی بدشکلو حال بهم زن شده.
ممکنه از سرکار اخراج بشم چون شغلم سخنرانیه.
میشه آدرس یه بیمارستان خوب مرتبط یا مطب خوب معرفی کنید؟
ممنون میشم جواب بدید
تروخدا‌جواب‌بدین