به گزارش شفاآنلاین،رئیس سازمان امور دانشجویان با اشاره به میزان و نحوه استعمال دخانیات در دانشگاه‌ها گفت: بحث استعمال دخانیات بین دانشجویان را باید به دو صورت تفننی و مداوم مورد بررسی قرار داد، اما در مجموع مصرف مداوم دخانیات بین دانشجویان نگران‌کننده است، زیرا براساس نظرسنجی اردیبهشت امسال، حدود 8 درصد دانشجویان به طور مداوم سیگار مصرف می‌کنند و نظرسنجی بعدی اوایل سال آینده انجام خواهد گرفت.
دستورالعمل‌های ویژه برای مقابله
مصرف مداوم سیگار بین دانشجویان مورد توجه محمد فرهادی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری هم قرار گرفت و او به عنوان بالاترین مقام نظام آموزش عالی کشور با تاکید بر پیگیری جدی وزارت علوم بر گسترش دانشگاه‌های عاری از دخانیات از تهیه دستورالعمل‌های ویژه‌ای برای رسیدن به این هدف خبر دارد. موضوعی که مدیرکل دفتر مشاوره و سلامت وزارت علوم هم آن را تائید می‌کند. حمید یعقوبی از پیوستن دانشگاه‌های ایرانی به نهضت جهانی دانشگاه عاری از دخانیات خبر میدهد و به ما می‌گوید: پس از ابلاغ این طرح در دانشگاه‌ها نباید سیگار کشیده شود و هیچ اثری از اعتیاد در دانشگاه‌ها نباید وجود داشته باشد.
یعقوبی در توضیح بیشتر می‌گوید: خط‌مشی وزارت علوم درباره دخانیات مشخص است. این موضوع بحث قدیمی شوراهای انضباطی است و از سال‌ها قبل هم مورد توجه بوده، اما رویکرد جدید این است که بیاییم از خود دانشگاهیان طلب حمایت کنیم و با مشارکت خود قشر دانشگاهی به مبارزه با استعمال دخانیات در دانشگاه‌ها و همچنین به پیشگیری و درمان این مطلب بپردازیم.
مدیرکل دفتر مشاوره و سلامت وزارت علوم با اشاره به طرح بدیع یا برنامه دانشگاه‌های عاری از دخانیات می‌گوید: این برنامه به دانشگاه‌ها ابلاغ شده و در این ابلاغیه نمونه‌ای از خط‌مشی و سیاست دانشگاه‌ها درخصوص بحث عدم مصرف دخانیات تدوین و به دانشگاه‌ها ارسال شده است. یعقوبی از اعلام آمادگی 33 دانشگاه مطرح کشور برای اجرای طرح بدیع خبر میدهد و می‌گوید: از زمانی‌که این شیوه‌نامه ابلاغ شده تا این لحظه، 33 دانشگاه از جمله دانشگاه‌های تهران، اصفهان و... برای اجرای آن اعلام آمادگی کرده‌اند و در حال انعقاد تفاهم‌‌نامه‌ای با این دانشگاه‌ها هستیم. البته پیش‌بینی ما این است که این تعداد بیشتر هم بشود.
مدیرکل دفتر مشاوره و سلامت وزارت علوم در توضیح خط‌مشی‌های تعیین شده در طرح بدیع می‌گوید: در این خط مشی پیشنهاد ما این بود که اولا دانشگاه‌ها به ممنوعیت کامل مصرف هر گونه مواد دخانی در محیط دانشگاه یا محیط‌های متعلق به دانشگاه اعم از تحت مالکیت، تحت اجاره و در قرارداد پایبند باشند. به‌طوری‌که این ممنوعیت هم برای دانشجو باشد، هم استاد، هم کارمند و هم پیمانکاران و کسانی که به هر دلیلی وارد محیط دانشگاه‌ها می‌شوند. همچنین این ممنوعیت باید در همه محیط‌های دانشگاهی یعنی هر نوع فضایی که در دانشگاه وجود دارد چه فضای مسقف، چه فضای روباز، ثابت، متحرک، کلاس، راهرو، اتاق، راه‌پله، پشت‌بام، زیرزمین، پیاده‌رو، کارگاه، کتابخانه، زمین ورزشی، پارکینگ و... اعمال شود.
این خط‌مشی اصلی است که وزارت علوم برای دانشگاه‌ها تعیین کرده است، با این حال یعقوبی می‌گوید: البته ما پیش‌بینی کردیم که بحث خرید و فروش و عرضه مواد دخانی هم در فضای دانشگاه‌ها ممنوع باشد، گرچه این مورد در کشور ما فراوانی ندارد، اما باز هم مدنظر قرار گرفته؛ همین طور پیش‌بینی شده که گرفتن تبلیغات یا حمایت‌کردن از شرکت‌های دخانیات در هر فعالیت فرهنگی، ورزشی یا کنگره‌ها، سمینار‌ها و المپیادها برای دانشگاه‌ها ممنوع باشد.
مدیرکل دفتر مشاوره و سلامت وزارت علوم از تسهیلات در نظر گرفته برای اجرای این طرح خبر میدهد و می‌گوید: وقتی دانشگاه‌ها برای اجرای طرح بدیع اعلام آمادگی کردند، آن وقت در خدمات مشاوره و ترک به صورت رایگان به آنها کمک می‌شود.
یعقوبی ادامه میدهد: بعد از اجرای این طرح، موضوع به همه ارکان دانشگاه در مکان‌های مختلف اطلاع‌رسانی می‌شود و بعد از این مدت انتظار می‌رود دانشگاهیان قبل از ورود به دانشگاه، سیگارشان را خاموش کنند. البته این کف انتظار و کمینه هدف ماست و حداکثر انتظار داریم همه بکوشند سیگارشان را ترک کنند و البته از گرایش افراد جدید هم به سیگار جلوگیری شود.
شروع فرهنگسازی از دوران قبل از دانشگاه
گرایش و مصرف 8 درصد دانشجویان کشور به دخانیات موضوعی است که وقتی آن را با دکتر حسن آذری‌پور، عضو کمیته کشوری کنترل مصرف دخانیات وزارت بهداشت در میان می‌گذاریم، می‌گوید:
مطالعات جهانی نشان میدهد جمعیت تحصیلکرده نیز به اندازه جمعیت عمومی کشور دخانیات مصرف می‌کنند.
آذری‌پور ادامه میدهد: طبق مطالعات انجام شده، جمعیت عمومی آماری نزدیک به 12 درصد مصرف دخانیات دارد و مقایسه این دو رقم ما را به این نتیجه می‌رساند که جمعیت دانشجویی کشور نسبت به جمعیت عمومی کمتر به دخانیات گرایش دارد و این می‌تواند خبر خوبی باشد، با این حال باید برای کاهش این آمار هم تلاش کرد. این عضو کمیته کشوری کنترل مصرف دخانیات می‌گوید: باید به این نکته دقت کنیم که بسیاری از دانشجوها قبل از این که وارد دانشگاه شوند، مصرف سیگار را شروع کرده‌اند. درصد بالایی از آنها در دوران دبیرستان اولین تجربه سیگار‌کشیدن را داشته‌اند به همین دلیل بحث آگاه‌سازی اهمیت زیادی پیدا می‌کند. هر قدر جوان‌ها آگاهی‌شان نسبت به مخاطرات استعمال دخانیات بیشتر شود، می‌توانیم این آمار را کاهش دهیم.
آذری‌پور تاکید می‌کند: علاوه بر دانشگا‌ها بهتر است مدارس هم تحت پوشش فعالیت‌های مبارزه با دخانیات قرار بگیرند، چراکه پایه ورود به دانشگاه‌ها هستند و تا حدود زیادی می‌توانند با آموزش و فرهنگسازی این آمار را پایین بیاورند.
عوامل گرایش به سیگار
تب مصرف دخانیات به همان میزان که در سال‌های اخیر در کشور بالا رفته، به همان میزان هم مراکز علمی و آموزشی را در تسخیر خود درآورده؛ اتفاقی که نشان از گرایش عمومی جمعیت به سیگار و سایر مواد دخانی دارد. نتیجه این اتفاق، تکراری‌شدن تصویر مصرف سیگار بین جوانان حتی قشر دانشجوست. موضوعی که علی سیف‌اللهی، کارشناس آموزش عالی درباره‌اش می‌گوید: استعمال دخانیات امروزه به یک رفتار عادی و طبیعی بین قشر دانشجو تبدیل شده است و با وجود این‌که این قشر از مضرات مصرف مواد دخانی آگاه هستند، اما باز هم در مقابل آن تسلیم می‌شوند.
سیف‌اللهی ادامه میدهد: نکته قابل توجه این است که سلامت عمومی جامعه رفته رفته با این اتفاق به خطر می‌افتد و موضوع وقتی بحرانی‌تر می‌شود که می‌بینیم علاوه بر پسران دانشجو، دختران دانشجو هم به مصرف سیگار گرایش پیدا می‌کنند. این کارشناس درباره علل اصلی این اتفاق می‌گوید: برای گرایش دانشجویان بخصوص دانشجویان دختر به مصرف سیگار می‌توانیم به موارد متعددی اشاره کنیم، ازجمله استرس‌های بیش از اندازه‌ای که در محیط‌های علمی و دانشگاهی برای گذراندن دروس وجود دارد، همین طور بی‌انگیزگی، افسردگی، نداشتن برنامه‌ریزی و هدفمند نبودن دانشجوها.
البته گروهی از دانشجویان هم تحت تاثیر گروه همسالان خود و با این خیال که وابسته نمی‌شوند، مصرف سیگار را تجربه می‌کنند.
به گفته وی، یکی از راه‌های نتیجه بخش کاهش مصرف دخانیات در دانشگاه‌ها، حل ریشه‌های اصلی این اتفاق است. او با اشاره به این موضوع می‌گوید: وقتی به عواملی که باعث گرایش دانشجوها به سیگار می‌شود، توجه می‌کنیم می‌بینیم تا وقتی دانشجو افسرده و بی‌انگیزه باشد یا هدفی در زندگی‌اش نداشته باشد، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که طرح‌های مصونیت دانشگاه‌ها از سیگار و مواد دخانی به نتیجه برسد.
