شفا انلاین:محلی را که استخوانها در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند، مفصل میگویند. مهمترین کارکرد مفاصل امکان حرکت است.
به گزارش شفا آنلاین:مفاصل موجب میشوند تا استخوانها بتوانند در کنار هم حرکت کنند و این حرکت موجب تغییر شکل اسکلت و بهدنبال آن تغییر شکل کل بدن میشود و این تغییر شکل است که به انسان اجاره میدهد تا بتواند روی محیط پیرامون خود تاثیر بگذارد یا موقعیت خود را در مکان جابهجا کند.
معمولا
در محل مفصل استخوانها قدری حجیمتر میشوند تا سطح تماس آنها با یکدیگر
بیشتر شود. این افزایش سطح تماس، هم موجب حرکت بهتر و هم پایداری بیشتر حین
حرکت میشود.
مفصل
قسمتی از سیستم حرکتی بدن انسان است که فعالیت زیادی دارد و به علت همین
فعالیت زیاد است که بیش از قسمتهای دیگر این سیستم دچار اختلال در عملکرد
میشود. بیشترین بیماریهای سیستم حرکتی بدن در مفاصل است. درد، تورم و
خشکی در حرکت از معمولترین مشکلات سیستم حرکتی است که به علت اختلال در
کارکرد مفصل بوجود میآید.
از لحاظ کارکردی سه نوع مفصل در بدن انسان وجود دارد:
مفصل متحرک: در این نوع مفاصل دو استخوان تشکیل دهنده مفصل کاملا آزادانه
در کنار یکدیگر حرکت میکنند، مانند مفصل مچ دست یا زانو. در مفصل زانو
استخوان درشتنی کاملا در مقابل استخوان ران حرکت کرده و به جلو و عقب
میرود.
مفصل
نیمهمتحرک: در این نوع مفاصل استخوانهای تشکیل دهنده مفصل توسط بافتی
دیگر به یکدیگر چسبیدهاند. گرچه این استخوانها میتوانند نسبت به هم حرکت
کنند، این حرکت آزادانه و کامل نیست. به عنوان مثال، میتوان از مفاصل بین
دو مهره کمری یا مفصل بین استخوانهای درشتنی و نازکنی در ناحیه زانو
نام برد. مهرههای کمر توسط دیسک بینمهرهای به هم متصل میشوند. گرچه با
تغییر شکل دیسک، مهرهها میتوانند کمی نسبت به هم حرکت کنند، این حرکت
محدود است.
مفصل بدون حرکت: در این مفاصل دو سر استخوانها توسط غضروف یا رباط به هم
متصل شده و عملا حرکتی بین دو استخوان وجود ندارد. مثل مفصل بین
استخوانهای جمجمه. گرچه جمجمه از تعدادی استخوان صفحههای در کنار هم درست
شده که از هم جدا هستند، این استخوانها نسبت به هم حرکتی ندارند.
مفاصل متحرک از قسمتهای زیر تشکیل شدهاند:
غضروف: غضروف بهصورت لایهای است که انتهاهای استخوانها را پوشانده و موجب روان شدن حرکت دو استخوان نسبت به یکدیگر میشود.
کپسول
مفصلی: کپسول مفصلی پرده یا کیسهای است که دور تا دور مفصل را پوشانده و
در بالا و پایین، در محلی که غضروف تمام میشود، محکم به استخوان میچسبد.
کپسول مفصلی یکی از ساختمانهایی است که موجب نگه داشته شدن دو سر استخوان
در محل مفصل در کنار هم میشود
رباط
یا لیگامان: رباط یا لیگامان نوارهایی از بافت لیفی یا فیبرو و بسیار محکم
هستند که در اطراف مفصل و بیرون کپسول مفصلی قرار گرفته و موجب پایداری
مفصل میشوند. رباطها مانع از حرکت مفاصل در جهات خاصی میشوند تا بدین
وسیله موجب شوند مفصل فقط در جهتهای معینی حرکت کند. در اغلب اوقات
رباطها به کپسول مفصلی چسبیده و جزئی از آن هستند.
لایه
سینوویال: لایه سینوویال یک لایه سلولی ظریف است که سطح داخلی کپسول مفصلی
را میپوشاند و وظیفه آن ترشح مایع سینوویال است. مایع سینوویال مایع لزج و
لغزندهای است که درون کپسول مفصل است و بین سطوح مفصل موجب روان شدن لغزش
غضروفها روی هم میشود. این مایع همچنین غضروف مفصلی را هم تغذیه میکند.
مِنیسک:
منیسک در مفصل زانو وجود دارد. از جنسی شبیه غضروف است و موجب افزایش
پایداری مفصل شده و نقش جذب کننده شوکهای ناشی از ضربات ناگهانی را به
مفصل هم بازی میکند.سپید
مهرداد منصوری
ارتوپد