هیستروسالپنگوگرافی (عکس رنگی از رحم)چیست؟

به گزارش شفا آنلاین:برای بررسی علت تأخیر باروری، باید سلامت اندام­‌های تولید­ مثل مورد ارزیابی قرار گیرند. یکی از روش­‌های تشخیصی که معمولاً برای بررسی رحم و لوله‌­های رحمی همراه با سایر آزمایش‌ها در ویزیت­‌های اولیه درخواست می­‌شود، هیستروسالپنگوگرافی است. با این تست، پزشک از وضعیت داخلی رحم و لوله­‌های رحمی مطلع می­‌گردد و با توجه به نتایج حاصل از تست، در مورد نحوه درمان تصمیم خواهد گرفت.

هیستروسالپنگوگرافی روشی است که به‌منظور بررسی داخل رحم و لوله­‌های رحمی انجام می­‌گیرد. انجام هیستروسالپنگوگرافی در ارزیابی ناباروری بسیار مهم است. در صورت انسداد لوله‌های رحمی و یا وجود چسبندگی رحم، شانس باروری کاهش می­‌یابد. در این روش با استفاده از اشعه x و ماده حاجب چسبندگی­‌های درون رحمی، پولیپ، فیبروم و برخی دیگر از مشکلاتی که سبب انسداد لوله‌­ها و جلوگیری از لقاح تخمک و اسپرم می­‌گردد، قابل تشخیص است.

- هیستروسونوگرافی چیست؟

آزمایش دیگری که در این راستا مفید خواهد بود هیستروسونوگرافی می‌باشد که با استفاده از سونوگرافی و تزریق محلولی خاص، ناهنجاری­‌های درون رحمی بررسی می­‌شود.

- مراحل انجام هیستروسالپنگوگرافی چگونه است؟

معمولاً عکس رنگی رحم توسط رادیولوژیست انجام می­‌شود و به­‌ طور متوسط در حدود 30-10 دقیقه به طول می‌انجامد. برای انجام این تست، فرد بر روی تخت معاینه زنان قرار می­‌گیرد. ابتدا پزشک یک اسپکولوم (وسیله‌ای برای معاینه داخلی زنان) در واژن قرار می‌دهد. سپس لوله­­‌ای بسیار ظریف از درون دهانه رحم به داخل رحم وارد نموده تا از این طریق ماده حاجب را به درون رحم و لوله­‌های رحمی تزریق نماید. به‌طور طبیعی ماده حاجب باید رحم و لوله­‌های رحمی را پر نماید یعنی هنگامی که در رحم و لوله­‌ها هیچ‌گونه انسداد و مشکلی وجود نداشته باشد ماده حاجب بعد از تزریق، فضای داخل رحم و لوله­‌ها را به­‌طور یکنواخت پر خواهد کرد.  ولی در هنگام وجود مشکل و انسداد لوله­‌ای ماده حاجب نمی­‌تواند تمام فضای داخل رحم و لوله­‌ها را پر نماید.بعد از تزریق، از رحم عکس‌برداری می­‌شود. پزشک با بررسی عکس­‌ها می‌­تواند وضعیت رحم و لوله­‌های رحمی را ارزیابی نماید.

به‌­دلیل انقباض عضلات رحم و احساس دردی که به‌­خصوص در زمان تزریق ماده حاجب دارند، در مواردی­‌که لوله­‌های رحمی مسدود است، درد بیشتری احساس می­‌شود. مصرف داروهای مسکن مانند ایبوبروفن می­‌تواند در تسکین درد و ناراحتی موثر باشد. لذا ممکن است 60-30 دقیقه قبل از انجام عکس رنگی، یک داروی مسکن برای بیمار تجویز شود. به‌طورکلی بسیاری از زنان در حین هیستروسالپنگوگرافی مشکلی نخواهند داشت اما ممکن است مدتی پس از آن احساس درد و ناراحتی نمایند، بنابراین بهتر است در روز گرفتن عکس رنگی از رحم، یک نفر آنها را همراهی نماید.

- عوارض هیستروسالپنگوگرافی (عکس رنگی از رحم)چیست؟

معمولاً این روش عوارضی ندارد ولی عوارض نادر آن شامل:

• - درد گذرا
• - عفونت
• - لکه‌بینی و یا خونریزی

در صورت تب و تداوم درد به مدت چند روز، باید به پزشک اطلاع داده شود.

- بهترین زمان انجام  تست هیستروسالپنگوگرافی (عکس رنگی از رحم) چه زمانی است؟

بهترین زمان انجام این تست، پس از اتمام خونریزی قاعدگی و قبل از تخمک­‌گذاری است.

- در چه مواردی انجام تست هیستروسالپنگوگرافی (عکس رنگی از رحم)ممنوع است؟

در موارد عفونت و التهاب لگنی و خونریزی‌­های نامشخص واژینال، انجام این تست ممنوع است و تا بهبودی کامل، فرد باید از انجام این تست خودداری نماید.

- مزایای تست هیستروسالپنگوگرافی (عکس رنگی از رحم) بدون درد با بیهوشی چیست؟

با توجه به اینکه عکسبرداری هیسترو سالپنگوگرافی (HSG یا عکس رنگی رحم) درگروهی از بانوان با درد و ناراحتی همراه بوده و عده ای نیز از انجام آن در حالت بیداری به دلیل هراس و یا مسائل دیگر اجتناب میکنند، در بعضی از مراکز این امکان فراهم شده است.

 از مزایای بیهوشی در عکس رنگی رحم نبودن انقباضات عضلات لگن و کاهش مقاومت در برابر قرار دادن وسایل در داخل واژن میباشد که این امر موجب کاهش تعداد عکسهای گرفته شده (میزان اشعه دریافتی کمتر) و کاهش میزان داروی تزریق شده میشود. بعلاوه چون در مواردی ممکن است لوله های رحمی بر اثر اسپاسم ناشی از اضطراب و یا درد باز نشوند در حالت بیهوشی این اسپاسم از بین رفته و دارو راحتتر از لوله ها عبور میکند.

اعمال بیهوشی توسط پزشک متخصص بیهوشی صورت گرفته و این بیهوشی در حدی است که بیمار متوجه درد و ناراحتی های عکس رنگی رحم (HSG) نشود و نسبت به بیهوشی اعمال جراحی بسیار سبک تر میباشد.این بیهوشی بی خطر بوده و با توجه به مراقبت های صورت گرفته هیچ گونه عوارضی ندارد.