بر اساس آمار سال گذشته که علی اکبر محزون، مدیر کل دفتر اطلاعات و جمعیت مهاجران سازمان ثبت احوال کشور ارائه کرده است، در سال ۹۲، ۶۶۰ مورد ازدواج مرد ایرانی با زنی از اتباع بیگانه به ثبت رسیده است. این تعداد در سال ۹۳ با افزایش رو به رو بوده، چنانکه در ۹ ماه اول سال ۹۳، ۵۶۰ مورد ازدواج مرد ایرانی با زنی غیر ایرانی ثبت شد، در حالی که ازدواج مردان ایرانی با اتباع خارجی نسبت به سال ۹۲ رشدی ۲۳/۶ درصدی را نشان میدهد. بر اساس ماده ۱۰۶ قانون مدنی ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجی در مواردی منع قانونی ندارد، اما موکول به اجازه مخصوص از طرف دولت است و این در حالی است که ازدواج زن ایرانی با اتباع بیگانه تبعاتی را با خود به همراه دارد. بنابراین ضروری است که بیش از پیش ورود و خروج اتباع بیگانه کنترل شود تا این مساله به ازدواج نامتعارف آنها با زنان ایرانی دامن نزند. با وجود این، برخی از خانوادهها به دلیل فقر مالی با گرفتن مبلغی به عنوان شیربها، دختر خود را وادار به ازدواج با فردی بیگانه کنند. از سوی دیگر، تعداد زیادی از زنان جوان ایرانی نیز پس از ازدواج با اتباع بیگانه با چند بچه رها میشوند و چون مدرک و سندی ندارند، هیچگاه نمیتوانند از حق و حقوق خود دفاع کنند، گرچه در مجلس بحث ارائه تابعیت به فرزندان اتباع بیگانه مطرح شده، ولی دولت معتقد است بار مالی دادن تابعیت به این افراد به ویژه از نظر پرداخت یارانهها بسیار سنگین است.
معضل ازدواج با بیگانگان غیر مجاز
روز گذشته مشاور وزیر کشور در امور زنان و خانواده گفت: ازدواج زنان ایرانی با اتباع بیگانه غیرقانونی معضلات زیادی را برای کشور به همراه دارد که تولد فرزندان بدون هویت یکی از این مسائل است. به گفته فهمیه فرهمندپور اصل ازدواج با اتباع بیگانه با ملاحظاتی اشکالی ندارد، چه افغان باشد چه دیگر اتباع. در درجه اول اینکه فرد تبعه به صورت قانونی وارد کشور شده و اقامت داشته باشد و دیگر اینکه این ازدواج ثبت قانونی شود. در مرتبه سوم این ازدواج باید آگاهانه و در شرایط درست و منطقی و با انتخاب شکل گرفته باشد. او خاطرنشان کرد: فرزندان ناشی از این ازدواج هم فاقد هویت قانونی هستند و به دلیل اینکه ازدواج ثبت نشده است، اگر ظلم و جفایی در حق زن شود، قابل پیگیری حقوقی نیست. برخی از این اتباع در نقاط مختلف یا حتی در کشور مبدا ازدواجهایی داشته اند که به هیچ عنوان قابل پیگیری نیست. این نوع ازدواج غیردائم و غیرثبت شده است که فرزندان بدون شناسنامه و هویت را به وجود میآورد. او در مورد شرعی بودن این ازدواجها تاکید کرد: اگرچه ظاهر این ازدواجها شرعی است، اما یک ازدواج معمول و متعارف نیست. ازدواج با فاصله سنی خیلی زیاد، ازدواج به خاطر فقر خانواده و سوء استفاده از شرایط اقتصادی خانواده از جمله انگیزهها در وقوع این ازدواجهاست.
یارانه مانع ارائه تابعیت
مشاور وزیر کشور در امور زنان و خانواده گفت: از آنجا که بر اساس قانون جمهوری اسلامی ایران، «این فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان بیگانه امکان دریافت شناسنامه ندارند و تابعیت ایرانی ندارند و تا ۱۸ سالگی امکان برخورداری از تابعیت را ندارند»، باید برای چنین ازدواجهایی محدودیت ایجاد کرد. فهمیه فرهمندپور در امور زنان و خانواده با اشاره به پیگیری این موضوع در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: در مجلس بحثی مطرح شده ولی این میتواند بار مالی برای دولت داشته باشد. دولت معتقد است بار مالی دادن تابعیت به این افراد به ویژه از نظر پرداخت یارانهها بسیار سنگین است. او خاطرنشان کرد: موضوعی که کمتر به آن پرداخته میشود، بحث عاطفی و روانی این ازدواجهاست که زنان ایرانی را با تهدید مواجه میکند. به گزارش مهر، فرهمندپور خاطرنشان کرد: در قانون ما تابعیت از مادر منتقل نمیشود و این مساله دو مانع جدی دارد؛ یکی امنیتی و دیگری اقتصادی که تا حل نشود این اتفاق نمیافتد.
تقویت ازدواج نامتعارف با پرداخت یارانه
رئیس انجمن آسیب شناسی اجتماعی ایران درباره ازدواج زنان
ایرانی با اتباع بیگانه میگوید: در این نوع ازدواج
زنان ایرانی دچار آسیب میشوند و این مساله زنگ هشداری برای جامعه ماست.
کوروش محمدی میافزاید: باید در مورد ازدواج زنان ایرانی با مردان اتباع
بیگانه بازبینی صورت گیرد. او اظهار میکند: موردی که خیلی اهمیت دارد این
است که این پدیده فراگیر نشود، چرا که در حوزه هویتی بعدا با مشکل مواجه
میشویم. او عنوان میکند: فرزندان حاصل از این ازدواج هویت نیمه ایرانی
دارند و با این ازدواج هویت کاملا ایرانی که ما به دنبالش هستیم، آسیب
میبیند. محمدی اظهار میکند: فراموش نکنیم در اغلب موارد اگر زن ایرانی تن
به ازدواج با اتباع بیگانه میدهد به علت مشکلات اقتصادی است و این مساله
میتواند در آینده مشکلات قانونی را به لحاظ هویتی و دو تابعیتی ایجاد کند.
رئیس انجمن آسیب شناسی اجتماعی ایران درباره پرداخت یارانه ادامه میدهد:
یارانه سهمی است که برای ایرانیان در نظر گرفته شده است، گرچه سهم ناچیزی
از درآمدهای کشور به حساب میآید، اما اگر با این شرایط که به اتباع خارجی
تعلق گیرد در دراز مدت تبعات جبران ناپذیری به همراه دارد. محمدی اضافه
میکند: در صورتی که ازدواج زنان ایرانی با اتباع خارجی گسترش پیدا کند،
ممکن است همین یارانه این ازدواج غیر متعارف را تقویت کند. او با بیان
اینکه پرداخت یارانه بار مالی دولت را افزایش میدهد، میگوید: من بیشتر
نگران تقویت این نوع ازدواج با پرداخت یارانه هستم، چرا که بیشتر اتباع
خارجی بیکار هستند و میتواند این عامل انگیزه برای ازدواج آنها با زنان
ایرانی باشد. او بیان میکند: اگر قرار باشد چنین فردی در جامعه ایرانی به
عنوان یک عضو در خانواده حضور داشته باشد و از مزایا استفاده کند، میتواند
برای اصالت فرهنگ ایرانی خطر آفرین باشد. محمدی توضیح میدهد: علاوه بر
این برخی اتباع خارجی زنان ایرانی را رها کرده و باری را به دوش دولت
انداخته اند. او اضافه میکند: من معتقدم باید فردی که تابعیت کشور دیگری
را میپذیرد مسئولیتها و تعهدات ازدواج را به گردن بگیرد. محمدی تاکید
میکند: اگر فرهنگ این ازدواج نامتعارف باب شود آثار بدی دارد و مشکلاتی را
برای زنان ایرانی ایجاد میکند. رئیس انجمن آسیب شناسی اجتماعی ایران با
اشاره به اینکه نباید یارانه مبنای ازدواج اتباع بیگانه بیکار با زنان
ایرانی شود، میگوید: باید اتباع بیگانه که ازدواج با زن ایرانی را
میپذیرند زیر بار تعهد بروند، نه اینکه به امید یارانه و پشتوانه زن
ایرانی ازدواج کنند تا نیازهایشان تامین شود.آرمان امروز