یکی دیگر از عوامل اشتباه در حوزه دارو عدم حضور مسئول فنی در داروخانهها است و یا اینکه مسئول فنی در لحظه تحویل دارو در داروخانه غیبت داشته است که باعث مشکلات و اشتباهات دارویی میشود که درنهایت منجر به شکایت بیماران و تشکیل پرونده در سازمان نظام پزشکی میشود.
شفا آنلاین: ایرج
خسرونیا، رئیس دادگاه بدوی سازمان نظامپزشکی رایجترین اشتباهات پزشکی در
ایران را بر بر اساس گزارشات و شکایاتی که به سازمان نظام پزشکی ارائه
میشود مباحث دارویی اعلام کرده و مقصر اصلی آن را نیز "بدخطی پزشکان"
دانسته است که باعث اشتباهاتی در داروخانهها میشود.
به گزارش
شفا آنلاین:به نقل از سپید رئیس
دادگاه بدوی سازمان نظامپزشکی همچنین گفته است یکی دیگر از عوامل اشتباه
در حوزه دارو عدم حضور مسئول فنی در داروخانهها است و یا اینکه مسئول فنی
در لحظه تحویل دارو در داروخانه غیبت داشته است که باعث مشکلات و اشتباهات
دارویی میشود که درنهایت منجر به شکایت بیماران و تشکیل پرونده در سازمان
نظام پزشکی میشود.
این
سخنان خسرونیا اما موردتردید برخی از متخصصان پزشک قانونی قرار دارد و این
افراد بیشترین شکایتها را ناشی از عدم ارتباط صحیح بین پزشک و بیمار
میدانند.
دندانپزشکی هم شکایتساز است
آرش
قدوسی، متخصص پزشک قانونی و معاون دادستان انتظامی نظام پزشکی اصفهان در
بابیان اینکه بر اساس آماری که ما داریم بیشترین شکایات
فعلاً در حوزه دندانپزشکی است، میگوید:«در این آمار هم بیشتر مسائل مالی
مطرح است. پسازآن و در حوزه پزشکی بسیاری از موارد سوءتعبیر بین پزشک و
بیمار است که این سوءتعبیر هم عبارت است از وقت کم پزشکان برای توضیح
بیماری و گرفتن رضایت آگاهانه از آنان. البته 60 درصد شکایتها هم بهقرار
منع تعقیب منجر میشود. مراحل بعدی عبارت است پاسخهای هیجانی بیماران به
پزشکان. برای مثال کسی که داغدار است یا آسیبدیده است در بسیاری از موارد
احساسات منفی خود را به سمت پزشک هدفگیری میکند و سومین علت قصور واقعی
بوده که قصور واقعی نیز در تمام حیطههای پزشکی وجود دارد.»
وی
در ادامه میگوید: «حوزههای زنان و مامایی، بیهوشی، جراحی عمومی، ارتوپدی
به ترتیب بیشترین شکایتها را به خود اختصاص دادهاند. روانپزشکی، اطفال و
داخلی نیز ازجمله حوزههایی هستند که کمترین شکایت را دارند. علت این
موارد هم این است که موارد ریسک بالایی دارد و ارتباط کافی و خوب بین کادر
درمانی وجود ندارد. در مورد بدخطی پشکار ما بیشترین موردی که با آن روبهرو
هستیم شکایت از داروخانهها است. اما این تعداد از شکایتها زیاد نیست.
این موضوع که بدخطی پزشکان در پروندهها موجب اشتباهات پرستاری شده باشد،
بازهم تعداد زیادی ندارد که برای مثال میلیگرم دارو اشتباه شده باشد و...»
این
متخصص پزشک قانونی با تاکید بر اینکه همه باید بدانند که بیشترین علت
شکایت از پزشکان مسائل روانی و عدم ارتباط کافی پزشکان با بیماران است و نه
قصور واقعی، میگوید: «در آمریکا 70 درصد موارد شکایات به تبرئه منجر
میشود. در ایران چیزی حدود 60 درصد به تبرئه منجر میشود. از این مسئله
میتوان دو نتیجهگیری داشت. اول این است که مردم کمتر راجع به مسائل واهی
شکایت میکنند و دوم اینکه میزان محکومیت پزشکان در نظام پزشکی بیشتر از حد
معمول است و نظام پزشکی سختگیرانه برخورد میکند.»
الکترونیک شدن نسخه، از اشتباهات میکاهد
رهبر
مژدهی آذر، رئیس انجمن داروسازان ایران در گفتوگو با «سپید» بابیان اینکه
شکایتهای صورت گرفته در حوزه دارو به تخلفاتی برمیگردد که ممکن است در
هر حرفهای صورت بگیرد، میگوید: «در داروسازی اشتباهاتی که رخ میدهد
ممکن است عوامل مختلفی موجبات این مسئله را فراهم کنند ازجمله بدخطی برخی
از همکاران پزشک. اما تنها بخشی از اشتباهاتی که در حوزه دارو صورت میگیرد
به دلیل بدخطی پزشکان است.»
وی
ادامه میدهد: «تعدادی از اشتباهات نیز به دلیل عدم حضور مسئول فنی در
داروخانهها است، یا تشابه نام دارو و یا رعایت نکردن برخی از اصول نسخه
خوانی و مراقبتهایی که ممکن است در پروسه تحویل دارو به بیمار صورت گیرد.
الکترونیک کردن نسخهها نیز میتواند به کاهش این اشتباهات کمک کند.»
60درصد مشکلات به تبرئه منجر میشود
کامران
آقاخانی، متخصص پزشکی قانونی و مدیر گروه پزشکی قانونی علوم پزشکی ایران بابیان اینکه بیشتر شکایتها از پزشکان به این دلیل
است که هزینه این شکایت برای افراد نزدیک به صفر است، میگوید:«یعنی سنگ
مفت و گنجشک مفت است. به این دلیل است که ما با حجم بزرگی از شکایات
روبهرو هستیم. اگر کسی که شکایت میکند درصورتیکه ثابت شود که اشتباه
کرده است مجبور به پرداخت غرامت میشد، مسلماً ما با این حجم از شکایات
روبهرو نبودیم. آماری که مدیرکل پزشک قانونی استان اعلام کرده است میگوید
60 درصد شکایتها به تبرئه کادر درمانی منجر میشود.»
آقاخانی
با تاکید بر اینکه درصد شکایتهایی که منجر به محکومیت میشود چندان
ارتباطی با خط پزشکان ندارد، میگوید:«پزشکان همیشه بد خط بودهاند و نسخه
وقتی بهدست داروخانه میرسد درصورتیکه نتوانند نسخه را بخوانند، نسخه را
به پزشک بازمیگردانند. مشکل خط پزشکان نیست. مشکل نبودن امکانات در
بیمارستانها است. از سویی سیستم قضایی اجازه میدهد هرکسی، هرزمانی بدون
هیچ محدودیتی هر گاه دلش خواست از پزشک شکایت کند.»
وی
ادامه میدهد: «وقتی شبکههای تلویزیونی برنامههایی میسازند که پزشکان
را شارلاتان، کلاهبردار و دزد معرفی میکنند هر کسی تصور میکند اگر بیمار
شد و نزد پزشکی رفت باید مراقب باشد و درصورتیکه کوچکترین احساسی به او
دست داد که اشتباهی صورت گرفته، شکایت میکند.»
در
کشورهای دیگر شبکههای تلویزیونی و جراید جامعه پزشکی را مورداحترام قرار
میدهند. اما من عامل اصلی شکایت را بدخطی پزشکان نمیدانم بلکه عامل اصلی
شکایتها عدم برقراری ارتباط صحیح با بیمار است. یعنی ما پزشکان
نیاموختهایم چگونه با بیمار خود ارتباط برقرار کنیم.
راه
کاهش این شکایات هم این است که پزشکان ارتباط خود را با بیمار بهبود
ببخشند و نگاه پزشک به بیمار، نگاه از بالا نباشد و دوم هم مربوط به بیمار
است که رسانهها باید تلاش کنند عدم اعتمادی که بین پزشک و بیمار ایجادشده
است را ترمیم کنند.