تاثیرفقر و فرار مغزها بر سلامت عمومی

شفا آنلاین:از یک طرف دستمزد پزشکان در بخش دولتی بسیار پایین است و این نظام در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ به عنوان بدترین نظام بهداشتی اروپا از دیدگاه مصرف‌کنندگان ارزیابی شده است. از طرف دیگر روندی از بهبود یافتن نظام بهداشتی و ارتقای رده آن در دو سه سال اخیر مشاهده می‌شود. سپس سابقه این نظام بهداشتی در دوران کمونیستی در یوگسلاوی سابق و نقاط ضعف و قوت آن را بررسی کردیم.

به گزارش شفا آنلاین:آنچه از این دوران برای بخش بهداشت صربستان باقی ماند، تکنولوژی از رده خارج شده و مراکز بهداشتی رهاشده به حال خود بود. همچنین این بخش دچار زیادی کارمندانی بود که نیازی به آنان وجود نداشت؛ اما به هر حال در این دوران پیشرفت‌هایی در برخی شاخص‌های اصلی بهداشتی ازجمله مرگ‌ومیر کودکان رخ داد.

       بخش بهداشت در سال‌های اخیر با کمک‌های مالی اتحادیه اروپا و سایر سازمان‌های جهانی روند رو به بهبودی دارد، اما هنوز یک مشکل عمده یعنی فساد بومی و رشوه‌گیری پزشکان آن را درگیر می‌کند. در بخش دوم مقاله به موضوع دیگر یکی وضعیت درمان اعتیاد در صربستان و دیگری پدیده فرار مغزها در میان پزشکان جوان را موردتوجه قرار می‌دهیم:

فروپاشی اجتماعی
       برای میلوش میتراسویچ، مشاور بهداشتی، یک چالش اصلی است که علاج انسان‌ها در چندین سطح است. میتراسویچ برای وزارت بهداشت، صندوق بیمه بهداشتی جمهوری و مرکز بالینی در کراگوجواک در جنوب غربی بلگراد کار می‌کند. او در مصاحبه‌ای می‌گوید جنگ به‌شدت به سلامت جسمی و روانی جامعه صرب آسیب ‌زده است. او می‌گوید: «بسیاری از افراد از هنگام سقوط ارزش دینار صربستان همه ذخیره‌های بازنشستگی‌شان را از دست داده‌اند. آنان در وضعیتی از فشار مالی مداوم زندگی می‌کنند و در معرض استرس، افسردگی‌های عمده و خودکشی قرار دارند.» میتراسویچ گفت: «یک فروپاشی اجتماعی در جمعیت رخ داده است. ما نیاز داریم ملتی آگاه و سالم پرورش دهیم و به ریشه‌های کشورمان به عنوان کشوری که از لحاظ امور بهداشتی، مراکز تن‌آسایی (اسپاهای) طبیعی و داروهای ساخته‌شده از گیاهان جنگلی مشهور بود، بازگردیم. دهه‌ها طول خواهد کشید که ما به یک نظام مراقبت بهداشت علمی و بر اساس پیشگیری برسیم، اما رسیدن به این هدف ناممکن نیست.» از نظر استفان سویلوکوس، بزرگ‌ترین مشکل بخش بهداشت صربستان نبود مقررات کافی است. سویلوکوس در یک مرکز درمان سرپایی ویژه اعتیاد در وجوودینا در نووی ساد در شمال غرب بلگراد کار می‌کند. 7/59 درصد جمعیت صربستان در مناطق روستایی زندگی می‌کنند. اغلب بیماران سویلوکوس از این اجتماعات روستایی هستند و به دم‌کرده خشخاش (poppy tea) معتاد هستند که مردم محلی برای هزاره‌ها برای تسکین درد، بی‌خوابی و سرفه استفاده می‌کرده‌اند. این دم‌کرده بسیار اعتیادآور است چرا که عصاره گل خشخاش می‌تواند در هر کیلوگرم تا حداکثر ۵۰۰میلی‌گرم مرفین و ۲۰۰ میلی‌گرم کدئین باشد. سویلوکوس می‌گوید بخش او امکانات لازم برای مواجهه با این مشکل را ندارد: «استفاده از متادون و بوپرونورفین بر اساس سیاست درمان جایگزینی تحت نظارت قرار دارد؛ اما صربستان سیاستی برای درمان روان‌شناختی یا روان‌درمانی ندارد، بنابراین من برای کار روان‌درمانی نمی‌توانم پولی بخواهم.»

       «در بیرون از صربستان وضع بهتر است. هلندی‌ها برنامه‌هایی برای بهبودی، اجتماعی کردن دوباره و بازتوانی معتادان دارند. معتادان در کشور همسایه، اسلوونی، برای ۶ تا ۱۲ ماه برای دریافت درمان جایگزینی به یک داروخانه فرستاده می‌شوند. بیماران من در صربستان باید هر دو هفته یک بار برای داروهایشان دوباره درخواست کنند. ما برای تاثیرگذاری بر سیاست‌گذاران در صربستان به‌شدت به کارشناسان خارجی نیاز داریم.»

فرار مغزها
       یک مشکل دیگر بخش بهداشت در صربستان فرار مغزهای استعدادهای جوان پزشکی است. میزان بیکاری جوانان در صربستان در سال ۲۰۱۵ بیش از ۴۵ درصد بود و ارقام اعلام‌شده در سال ۲۰۱۴ نشان می‌دهند که هر سال ۳۹۰۰۰ شهروند صربستان را ترک می‌کنند. بر اساس آمار اتاق پزشکی صربستان، ۹۰۰ پزشک در سال ۲۰۱۵ برای ترک صربستان درخواست رسمی کرده‌اند.

       زیوراند نیکولیک، حراج جمجمه، فک و صورت در بیمارستان عمومی UNA در پانسوو در شمال غرب بلگراد است. او در مصاحبه‌ای می‌گوید از بی‌توجهی دولت به پزشکان جوان خشمگین است. او می‌گوید: «ما پزشکان جوان با کفایت را با شمار کافی وارد دوره‌های تخصصی نمی‌کنیم. این پزشکان یا باید با حقوق اندک به کارشان ادامه دهند یا صربستان را به قصد آلمان یا نروژ ترک کنند و ۵ تا ۱۰ برابر بیشتر حقوق بگیرند.» اما همه پزشکان احساس اجبار برای ترک کشور را ندارند. نور هاتاب در حال حاضر دوره تخصصی‌اش در جراحی فک و صورت را در استتیکا، یک کلینیک خصوصی دندان‌پزشکی در بلگراد می‌گذراند. او می‌گوید موفقیت در صربستان امکان‌پذیر است. او می‌گوید: «بسیاری از سال‌ها منتظر تایید دوره تخصصی‌شان به وسیله دولت منتظر مانده‌اند. من 5/1 سال انتظار کشیدم. من قصد ماندن در صربستان را نداشتم، اما اکنون می‌خواهم بمانم، وضعیت کاری‌ام بسیار خوب است و من در اینجا خوشحال هستم. در حال حاضر فشار زیادی برای پیوستن به اتحادیه اروپا و رسیدن به استانداردهای کیفی آن وجود دارد. خیلی عالی است. ما شاهد بهبودهای بسیاری بوده‌ایم و من قانع شده‌ام که بهبود وضعیت ادامه خواهد داشت.»سپید