شفا آنلاین>سلامت>پروفسور ژنتیک پزشکی و پدر علم ژنتیک ایران این هفته برای پاسخگویی به سؤالات پزشکی مردم، مهمان برنامه «مطب مجازی» بود و درباره تغییر و تعیین صفات فیزیکی و روانی و جنسیت نوزاد و همچنین استفاده از علم ژنتیک در زمینه تشخیص، درمان و پیشگیری بیماریها توضیح داد.
بهگزارش شفا آنلاین، این خبرگزاری در راستای ارتقای سطح دانش سلامت مردم و برای حفظ و مراقبت از سلامت جسمی و روانی در جامعه و همچنین پیشگیری و آموزش شناخت برخی علایم و مشکلات زمینهای بیماریها، مطالب آموزشی و مصاحبههایی را با بهرهگیری از بهترین پزشکان کشور که هر هفته مهمان برنامه «مطب مجازی» هستند، منتشر میکند.
داریوش فرهود متولد فروردین ماه 1317 در تهران است، داریوش فرهود دکتری علوم طبیعی در ژنتیک انسانی و phd انسان شناسی را در سال 1351 از دانشگاه ماینس آلمان کسب کرد و در سال 1370 موفق به کسب درجه پروفسوری در رشته ژنتیک پزشکی از دانشگاه مونیخ آلمان شد. وی بنیانگذار، استاد و مدیر گروه ژنتیک انسانی دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال های 1352 تا 1382 بوده، همچنین وی از سال 1385 تا کنون به عنوان عضو پیوسته و دائمی فرهنگستان علوم پزشکی ایران مشغول فعالیت است.
در زیر تعدادی از سوالات مخاطبین از پرفسور فرهود را میخوانیم:
آیا با تغییر ژنتیک میتوان موجود و انسان جدیدی با صفات دلخواه بهوجود آورد؟
داریوش فرهود: پیشبینی، تغییر و تعیین صفات فیزیکی و روانی در نوزاد به دلیل اینکه یک ژن خاص ادارهکننده این صفات نیست، کاری بسیار دشوار است و علم ژنتیک تاکنون قادر به انجام این عمل نبوده است.
فرایند دستکاری ژنتیکی و شبیهسازی در جهان و کشور ایران تا کنون بر روی حیوانات انجام شده است و همانطور که شاهد بودیم دانشمندان توانستند حیواناتی مانند میمون و گوسفند را شبیهسازی کنند و با استفاده از علم ژنتیک موجودی همانند نمونههای قبلی را پدید آورند اما به دلیل پیچیده بودن ساختار کروموزومهای انسان علم ژنتیک هنوز به این مرحله از پیشرفت دست نیافته که بتواند عمل شبیه سازی را شبیهسازی را بر روی انسان اجرا کند.
آیا میتوان با علم ژنتیک و دست کاری دی ان ای ویژگی های ظاهری کودک را تعیین کرد؟
داریوش فرهود: پیشبینی، تغییر و تعیین صفات فیزیکی و روانی در نوزاد به دلیل اینکه یک ژن خاص ادارهکننده این صفات نیست، کاری بسیار دشوار است و علم ژنتیک تاکنون قادر به انجام این عمل نبوده است و باید گفت به دلیل پیچیده بودن و مشکل بودن این فرایند تعیین کردن صفات فیزیکی از قبیل رنگ چشم، قد و ظاهر نوزاد به آسانی نیست و باید گفت هر چند انجام این کار از نظر اخلاقی، روانی و اجتماعی مشکلات فراوانی از قبیل فاصله طبقاتی و اقتصادی را در جامعه ایجاد میکند.
اجرای طرح پزشک ویژه از سال آینده
داریوش فرهود: خوشبختانه علم ژنتیک توانسته در زمینه تشخیص، درمان و پیشگیری بیماریها کمک شایانی به بشریت بکند، که در همین راستا در سالیان گذشته بحثی به عنوان پزشک ویژه در جهان مطرح شده است و به وسیله آن میتوان بیماریهای خاص را درمان کرد. به طور مثال اگر فردی به بیماری سرطان مبتلا باشد و برای درمان آن نیازمند شیمیدرمانی و مصرف داروهای متعددی باشد با استفاده از طرح پزشک ویژه میتوان با گرفتن DNA خاص از فرد بیمار و انجام آزمایش های لازم فقط یک دارو خاص برای درمان بیماری تجویز کرد و نیازی نیست بیمار داروهای متفاوتی را مصرف کند.
داریوش فرهود: خوشبختانه با پیگیریهای انجام شده طرح پزشک ویژه در سال آینده در کشور ما اجرایی خواهد شد که این طرح میتواند علاوه بر درمان بیماران داخل کشور کمکی باشد در جهت جذب توریست از سایر کشورها، و با انجام این طرح ایران به جمع پانزده کشوری که از این فناوری استفاده میکنند میپیوندد.
در حال حاضر درمان و تشخیص بیماری ها با روش های ژنتیکی امکان پذیر است و امیدواریم با اجرای این طرح در کشور بتوانیم خدمات شایسته تری به جامعه ارائه کنیم.
افزایش خطر ابتلا به سرطان در برخی روشهای تعیین جنسیت /IVF تاثیر استفاده از مواد مخدر بر روی جنسیت جنین/ تولد نوزادان ناقص تنها در دو درصد ازدواج های فامیلی
داریوش فرهود : در حال حاضر برای تعیین جنسیت دو روش رایج وجود دارد که روش اول مرسوم به IVF و روش دوم مربوط به سبک زندگی افراد است. در این روش بعد از انجام مشاوره و آزمایش های لازم باید 12 تا 17 تخمک در طول یک ماه از مادر و تعدادی اسپرم از پدر گرفته شود که لازمه این موضوع انجام هورمونتراپی یا دوپینگ هورمونی مادر است و از آنجا که لازم است بنا به تشخیص پزشک مقداری هورمون به مادر تزریق شود درصد ابتلا به سرطان سینه ، سرطان تخمدان و سرطان رحم در مادر افزایش مییابد.
داریوش فرهود: ناگفته نماند انجام IVF بستگی به سن مادر و شرایط فیزیکی مادر متفاوت است و در افراد معمولی این روش فقط 18 تا 22 درصد جواب میدهد و متقاضیانی بودند که حتی با انجام 4 بار IVF هیچ نتیجهای نگرفتند.عمل IVF یک عمل تهاجمی است که میتواند بعدها عوارض ناگواری برای مادر ایجاد کند لذا توصیه میشود مادران برای باروری از طریق این روش تحت نظر متخصص پس از انجام مشاوره های کافی اقدام به این عمل کنند.
داریوش فرهود: اما در روش دوم مسائل مربوط به اصلاح سبک زندگی است که مواردی چون تغذیه،زمان انجام لقاح، عادتهای زندگی، مصرف مواد مخدر و غیره مطرح است که فرد میتواند با رعایت این اصول درصد باروری را افزایش دهد و این موضوعات میتوانند بر روی جنسیت جنین اثرگذار باشند.
داریوش فرهود: نداشتن سبک زندگی سالم میتواند موجب بیماری هایی از قبیل چاقی، کم شنوای و بیماری های چشمی در نوزاد شود لذا بنده توصیه میکنم افراد ابتدا سبک زندگی خود را اصلاح کنند و سپس به دنبال روشهای پرخطری مانند IVF باشند.فارس