مدتی است که بحث تجمیع بیمهها در مجلس بر سر زبانها افتاده و مسئولان را با چالش رو به رو کرده است. گرچه شهریور امسال پیشنهاد وزارت بهداشت مبنی بر الزام دولت به تجمیع بیمههای درمانی و انتقال آن به این وزارتخانه توسط کمیسیون بهداشت و درمان تصویب شد، اما اخیرا دو وزارتخانه بهداشت و رفاه در این باره با اختلاف نظر مواجه هستند، چرا که از طرفی وزارت بهداشت در مورد مشکلات طرح تحول نظام سلامت شانه خالی میکند و مسئولیت آن را به عهده سازمانهای بیمه گر میگذارد و از طرف دیگر سازمانهای بیمه گر نیز از کمبود اعتبارات شکایت دارند. این در حالی است که با وجود کشمکشهای فراوان همچنان بحث تجمیع بیمهها در حالت تعلیق باقی مانده است. از سوی دیگر، وزارت بهداشت از ضعف بیمهها و ضرورت ادغام سخن میگوید، در حالی که وزارت رفاه ادغام نظام بیمه ای را در وزارت بهداشت مشکلآفرین میداند. با وجود این، اکنون حواشی مساله تجمیع بیمهها به بیماران خاص نیز کشیده شده است، تا جایی که ماه گذشته سرپرست دفتر بیمههای سلامت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره هدف ثبت نام بیماران خاص در سامانه رفاهی دولت عنوان کرد که برخی افراد چند دفترچه بیمه دارند که البته از مجاری غیر قانونی تهیه نشده است، اما امکان سوء استفاده و دریافت یارانه از چند مسیر وجود دارد. بر اساس محاسبات ما ۹ هزار بیمار خاص دارای دو دفترچه هستند و این تصمیم به منظور کاهش سوء استفادهها و رفع همپوشانیها اتخاذ شده است. میکائیلی در پاسخ به اینکه آیا افراد مجاز هستند به دلخواه یک دفترچه را انتخاب کنند، گفت: اگر فردی به عنوان مثال دارای یک دفترچه تامین اجتماعی است، همان را انتخاب میکند، اما اگر دو دفترچه دارد یکی را انتخاب میکند. او همچنین در پاسخ به اینکه اگر بیماران خاص در مهلت تعیین شده به سامانه مراجعه نکنند چه اتفاقی میافتد، اظهار کرد: مسلما امکان ارائه خدمات سلب میشود؛ البته هنوز تصمیم گیری نشده ولی احتمال اینکه وزارت رفاه یک دفترچه را برای این افراد انتخاب کند وجود دارد. هفته گذشته مدیرعامل اسبق سازمان تامین اجتماعی با اشاره به اینکه تجمیع منابع بیمهها با شناختی که از سیستم دارم مشکلی را حل نخواهد کرد، گفت: ابتدا باید فرایندها را اصلاح کرد، اگر با اصلاح فرایندها مشکل حل نشد، باید به سراغ اصلاح ساختارها رفت و در نهایت اگر اصلاح ساختار هم موثر واقع نشد باید به سمت برنامه ریزی برای تجمیع منابع حرکت کرد. رحمت ا.. حافظی با بیان اینکه در حال حاضر بهانه وزارت بهداشت آن است که بیمهها مطالبات را پرداخت نمیکنند، افزود: اگر در این شرایط سازمانی که نمیتواند منابع را تامین کند و بدهی اش را به وزارت بهداشت و بیمارستانهایش پرداخت کند، در ساختار وزارت بهداشت قرار بگیرد، آن موقع دیگر وزرات بهداشت بهانه ای هم برای علت مشکلات و ناکامیهای احتمالیاش ندارد. این در حالی است که همچنان اختلاف نظر متولیان امر به قوت خود باقی است. با وجود این، پس از این فراخوان بیماران خاص دچار سردرگمی شده و نمیدانند کدام دفترچه بیمه را حفظ و کدام را حذف کنند، اما آنچه در این میان به چشم میآید بی اطلاعی سازمانهای بیمه گر است، چرا که چندی پیش به یکی از داروخانههای بیماران خاص مراجعه کردیم تا بدانیم متصدیان آن در این باره چه اظهارنظراتی دارند و نگه داشتن کدام دفترچه برای تهیه داروها به نفع بیماران خاص است، اما آنچه بیشتر این مساله را دچار چالش میکرد این بود که این داروخانه به علت بی اطلاعی ما را بی جواب گذاشت و برای پیگیری این مساله سازمانهای بیمه گر را معرفی کرد. بر همین اساس به یکی از شعبات سازمان تامین اجتماعی برای تعیین دفترچه بیمه بیماران خاص نیز مراجعه کردیم و شعبه مذکور هم اظهار ناآگاهی کرده و اصلا در جریان این موضوع قرار نداشت. حال این مساله مطرح میشود: وقتی سازمانهای بیمه گر در جریان چگونگی انتخاب دفترچههای بیمه توسط بیماران خاص نیستند، چرا مسئولان این مساله را به اطلاع مردم رسانده و مهلت تعیین میکنند؟ این در حالی است که بیماران خاص پس از اعلام این خبر بلافاصله برای تعیین دفترچه بیمه به سازمانهای بیمه گر مراجعه کرده اند، در حالی که خود این مراکز نیز از همه جا بی خبر بودند و نمیتوانستند راهنما و مشاور خوبی برای آنها باشند و این مساله نه تنها بیماران خاص را درگیر کرده است، بلکه ضعف ساختاری را نیز نشان میدهد، چرا که مسئولان قبل از اجرای طرح سازمانهای مرجع را مطلع نمیکنند و همین مساله سبب تشویش اذهان عمومی میشود.
ابلاغ نشدن دستورالعمل به سازمانهای بیمه گر
یکی از اعضای کمیسیون بهداشت در مجلس درباره تجمیع بیمههامیگوید: در بحث تجمیع بیمهها هم تامین اجتماعی و هم
سایر بیمهها مدنظر هستند. از آنجا که تامین اجتماعی بودجه اش از مردم و
کارگران است باید تحت مدیریت خود حفظ شود، اما سایر بیمهها چه برای تامین
منابع مالی و چه برای ارائه خدمات باید تحت یک مدیریت واحد، وحدت رویه و
روش یکنواخت باشند. حیدرعلی عابدی خاطرنشان میکند: بیمهها باید روی خرید
خود نیز نظارت داشته باشند و تشخیص دهند که کدام القایی و کدام حقیقی است
که این مساله خود نیاز به تخصص دارد. او اعلام میکند: در سیاستهای ابلاغی
مقام معظم رهبری تاکید شده که تولیت سلامت با وزارت بهداشت است، پس تجمیع
بیمهها باید زیر نظر یک سازمان مستقل و زیر نظر وزارت بهداشت باشد تا
وزارت بهداشت هم بتواند محاسبات لازم را انجام دهد. او بیان میکند: اگر
وزارت بهداشت بداند چقدر درآمد دارد میتواند بر اساس آن هزینه کند. او
اظهار میکند: بهتر است بیمهها در یک سازمان زیر نظر وزارت بهداشت ادغام
شوند، اما در هر صورت به علت عملکرد موفق سازمان بیمه تامین اجتماعی بنده
لزومی به ادغام آن نمیبینم. او درباره تعیین دفترچه بیمه توسط بیماران خاص
توضیح میدهد: در بحث تجمیع بیمهها و وحدت رویه قرار است هر فردی فقط یک
دفترچه بیمه داشته باشد. گرچه بنا بر این بود که در ماه جاری این طرح اجرا
شود ولی هنوز تاریخ دقیق این طرح ابلاغ نشده و افراد فرصت انتخاب دارند. او
میافزاید: در مورد مزایای دفترچههای بیمه بیماران خاص باید بگویم که
معمولا دفترچههای بیمه این بیماران یا دفترچه بیمه خاص تامین اجتماعی است
یا دفترچه بیمه خاص سلامت ایرانیان است و هر دو دفترچه ارزشهای خود را
دارند. او اظهار میکند: اگر بیماران خاص هم دفترچه بیمه تامین اجتماعی و
هم دفترچه بیمه تامین اجتماعی بیماران خاص را دارند، باید دفترچه بیمه
تامین اجتماعی را حذف و دفترچه بیمه تامین اجتماعی بیماران خاص را حفظ
کنند. عابدی عنوان میکند: در مورد بیمه سلامت هم به همین شکل است. در واقع
دفترچه بیمه سلامت به دو شکل است. یکی مربوط به بیماران خاص میشود و یکی
مربوط به سلامت ایرانیان است. او ادامه میدهد: اگر بیماران خاص هم دفترچه
بیمه تامین اجتماعی و هم دفترچه بیمه سلامت ایرانیان را دارند، باید دفترچه
بیمه سلامت ایرانیان را حذف و دفترچه بیمه تامین اجتماعی را حفظ کنند. این
عضو کمیسیون بهداشت درباره بیاطلاعی سازمانهای بیمهگر بیان میکند:
احتمالا هنوز بخشنامهای به آنها ابلاغ نشده که نمیتوانند مردم را
راهنمایی کنند. بنده حتما طی نامهای به سازمانهای تامین اجتماعی و سلامت
ایرانیان توصیه میکنم هر چه سریعتر دستورالعملهای روش انتخاب یکی از
دفترچههای بیمه با مزایا را به کلیه واحدهای صدور دفترچه بیمه ابلاغ کنند
تا به این طریق بیماران خاص از سردرگمی درآیند.آرمان