به گزارش شفاآنلاین، بههميندليل، در کشور ما هم ساماندهي و هدفمندکردن فرايند ادامهتحصيل صاحبان استعدادهاي برتري که ادامهتحصيل در خارج از کشور را انتخاب کردهاند از جمله اولويتهاي علم و فناوري بهحساب ميآيد و حفظ ارتباط مستمر آنان با درون کشور در الزامات سند راهبردي کشور در امور نخبگان، ديده شده است.
هدف از تعريف اين الزام، افزايش انگيزه براي بازگشت و ارائه مشاوره درباره آسيبهاي خروج، به استعدادهاي برتر و نيز گسترش هدفمند فرصتهاي مطالعاتي خارج از کشور براي صاحبان استعدادهاي برتر و نخبگان براساس نيازها و اولويتهاي ملي است؛ بههميندليل، فراهمشدن زمينههاي اجرائي سند راهبردي کشور در امور نخبگان، ميتواند به سياستگذاري صحيح براي جلوگيري از خروج استعدادهاي برتر از کشور کمک کند.
از آنجاييکه يکي از اقدامات مهم برای ساماندهي فرايند اجراي اين سند، ارائه تحليل آماري از ميزان خروج نخبگان و تلاش براي برقراري ارتباط با اين گروه است، بنياد ملي نخبگان، گزارشي با استناد به تحليلهاي آماري از خروج استعدادهاي برتر کشور ارائه کرده است؛ در اين گزارش که براي ارائه به شورايعالي انقلابفرهنگي، گردآوري شده است، آمار خروج و ماندگاري نخبگان کشور در بازههاي زماني مشخص، ديده ميشود.
آخرين آماري که از سوي بنياد ملي نخبگان درباره آمار خروج و ماندگاري آنها جمعآوري شده بود به دو دوره در آذر ۹۰ و ارديبهشت ۹۲ باز ميگردد. از آن زمان تاکنون، هيچ آمار و اطلاعاتي از سوي بنياد نخبگان دراينزمينه ارائه نشده است. يکي از نکات جالبتوجه اين است که در گزارشي که اخيرا بنياد ملي نخبگان به شورايعالي انقلابفرهنگي ارائه داده، بيشترين آمار به وضعيت ماندگاري و خروج نخبگان ايراني در کشور آمريکا مربوط ميشود و در آن به ساير کشورها اشارهاي نشده است.
رشد دانشجوي بينالمللي در تمام دنيا
بخشي از گزارش بنياد ملي نخبگان که با استناد به گزارش سال ۲۰۱۵ مؤسسه آمار يونسکو تهيه شده است، نشان ميدهد که بين سالهاي ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۳ تعداد دانشجويان بينالمللي دنيا، بيش از دو برابر، افزايش داشته است. در سال ۲۰۱۳ بيش از 4,1 ميليون دانشجو در سراسر جهان براي ادامه تحصيل به خارج از کشور خود رفتهاند. نسبت تعداد دانشجويان ايراني خارج از کشور به دانشجويان داخل کشور 1,1 درصد است که پايينتر از ميانگين جهاني (1,8درصد) است.
برمبناي گزارش بنياد ملي نخبگان، ۱۰ درصد از مجموع دانشجويان خارجي در دانشگاههاي آمريکا از کشورهاي خاورميانه هستند که در اين ميان، عربستان در رتبه اول کشورهاي خاورميانه و در رتبه چهارم کشورهاي جهان بعد از چين، هند و کرهجنوبي قرار گرفته است؛ درحاليکه ايران در تعداد دانشجويان مشغول به تحصيل در آمريکا در سال 2014 و 2015 در رتبه يازدهم قرار دارد.
در اين ردهبندي، ايران از بين ۱۵ کشور اول دنيا از نظر تعداد دانشجو در آمريکا، در سالهاي ۲۰۱۵ و ۲۰۱۴، با تعداد ۱۰ هزار و ۱۹۴ نفر بعد از مکزيک، رتبه يازدهم را بهخود اختصاص داده و کشورهاي چين و هند، بهترتيب رتبههاي اول و دوم را بهخود اختصاص دادهاند.
بررسيها نشان ميدهد که يکسوم از دانشجويان ايراني مقيم آمريکا را زنان تشکيل ميدهند؛ همچنين ۵۵ درصد دانشجويان ايراني، داراي بورسيه کامل تحصيلي دانشگاههاي آمريکا و ۲۷ درصد نيز با پرداخت کامل شهريه تحصيلي بهوسیله خودشان در آمريکا مشغول به تحصيل هستند. بنياد ملي نخبگان همچنين به گزارش سال ۲۰۱۳ مؤسسه بروکينگز، استناد و اعلام کرده است که ايران، رتبه اول درصد دانشجويان علوم، فناوري و مهندسي (STEM) را در آمريکا بين ۷۴ کشور دنيا داراست.
بيشترين درصد ماندگاري فارغالتحصيلان دکتري در آمريکا، متعلق به دو
کشور چين و هند است و کشورهاي ايران، روماني و بلغارستان نيز درصد
ماندگاريِ بالاي ميانگين داشته و پایينترين درصد ماندگاري در آمريکا متعلق
به کشورهاي تايلند، شيلي و اردن است. روزنامه وقایع اتفاقیه