خطر در کمین زنجیره تامین دارو

شفا آنلاین:در حال حاضر در صنعت داروی کشور نه فقط داروهای عمومی بلکه داروهای بیماری‌های صعب‌العلاج مثل سرطان ناباروری، پوکی استخوان، ام‌اس، هموفیلی و بیماری‌های خود ایمنی نیز هم در حال و تولید است.

به گزارش شفا آنلاین:به نقل از سپید با این حال با وجود درخشش تولیدات دارویی داخل، این روزها فشار زیادی به دلیل کمبود نقدینگی در میان تولیدکننده‌های داخلی دارو وجود دارد.»

نگرانیم زنجیره تامین دارو به خطر بیفتد
       برخی بر این اعتقادند که اگر روند مطالبات دارویی به همین صورت ادامه یابد، داروخانه‌ها دیگر توانی برای خرید دارو ندارند. کما اینکه مسئولین کشور نیز در این خصوص ابراز نگرانی کرده‌اند. رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو به خبرنگار سپید می‌گوید: «ما واقعا نگرانیم که زنجیره تامین دارو کشور دچار خدشه شود. ما نگرانیم که به خاطر مطالبات معوقه فراوان، خدمات در بستری دچار آسیب شود.»

       او ادامه می‌دهد: «این اتفاق 3 سال پیش رخ داد. مردم مجبور بودند که دارو و تجهیزات مورد نیاز خود را بیرون از مراکز درمانی تامین کنند.»

       رئیس سازمان غذا و دارو با تاکید بر اینکه باید به مسائل واقعی جامعه داروسازان توجه کرد، می‌گوید: «داروخانه‌ها به دلیل مطالبات معوقه‌ 8 تا 9 ماه‌شان در حال ورشکستگی هستند. آنها اقتصاد ضعیفی دارند.»

       دیناروند با تاکید بر اینکه راه‌حل این مشکل، حل مشکلات سازمان‌های بیمه‌گر است، می‌گوید: «سازمان‌های بیمه‌گر باید بتوانند مطالبات مراکز درمانی و دارویی را به موقع پرداخت کنند. این روند بیش از این غیر قابل تدوام است و بیشتر نمی‌توانیم آن را ادامه دهیم.»

تسهیلات بانکی مقرون به صرفه نیست
       تاخیر در پرداخت مطالبات داروخانه‌ها موجب شده تا آنها نتوانند مطالبات شرکت‌های پخش را بدهند و این زنجیره همین طور ادامه دارد و منجر به عدم پرداخت مطالبات شرکت‌های تولیدی و وارداتی دارو می‌شود. هاله حامدی‌فر عضو هیئت مدیره سندیکای صاحبان صنایع دارویی انسانی معتقد است که مسئله مطالبات معوقه در زمینه تولید خیلی حساس‌تر می‌شود، وی توضیح می‌دهد: «در سال‌های اخیر شرکت‌های تولیدکننده، برای خرید مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز در خطوط تولید دارو خود باید همه هزینه‌های آن را هنگام سفارش به صورت نقدی پرداخت کنند و بعد از گذر چند ماه سفارش به دست‌شان می‌رسد.»

       او ادامه می‌دهد: «باید به اینکه نکته توجه داشت که فرایند تولید در صنایع داروهای شیمیایی کمتر و در صنعت داروهای بیولوژیک طولانی مدت‌تر است؛ به فراخور آن، فرایند تولیدی بین دو هفته تا دو ماه طول می‌کشد. بنابراین آن ماده اولیه و تجهیزاتی که به دست تولیدکننده رسیده، نهایتا در این بازه زمانی به محصولی در انبار شرکت‌های تولیدی ختم می‌شود. سپس این محصول در یک فرصت زمانی خارج و وارد شرکت پخش می‌شود. شرکت پخش در یک مدت زمانی این دارو را می‌فروشد و برای بازپرداخت از تولیدکننده مهلتی می‌گیرد.»

       این عضو هیئت‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی با تاکید بر اینکه تسهیلات بانکی مقرون به صرفه نیستند؛ تصریح می‌کند: «قیمت دارو در کشور آنقدر نیست که بتوان از تسهیلات بانکی استفاده کرد. در حال حاضر به هیچ عنوان تسهیلات بانکی حتی با بهره‌های فعلی اقتصادی و مقرون به صرفه نیستند و همه شرکت‌هایی که زیر بار آن رفته‌اند، کار انتحاری انجام داده‌اند تا مدتی بتوانند سر خود را بالای آب نگه دارند. برخی از کارخانه‌های دارو تنها به دلیل اینکه نیمه دولتی هستند، می‌توانند به فعالیت خود ادامه بدهند. در حالی که مطالبات از نیمه سال 94 پرداخت نشده‌اند.»

       برخی از صاحب‌نظران معتقدند که داروخانه‌های بخش خصوصی وضعیت اقتصادی چندان جالبی ندارند و می‌توان گفت که اکثریت آنها رو به ورشکستگی هستند با این حال به گفته او این داروخانه‌ها وضعیت بهتری نسبت به بخش دولتی دارند؛ زیرا با وجود اینکه مطالبات خود را دریافت نکرده‌اند ولی پرداخت‌هایشان را انجام دادند. حامدی‌فر می‌گوید: «شرکت‌های دارویی بیشترین مطالباتشان از بیمارستان‌ها و داروخانه‌های بخش دولتی است. در بیمارستان‌هایی که زیر نظر دانشگاه‌های علوم پزشکی هستند؛ وضعیت حساس‌تر است زیرا این داروها عمدتا داروهای بیمارستانی و حساس‌تری هستند.»

صنعت داروسازی نیاز به احیا دارد
       پیامد تاخیرهای بیش از حد سازمان‌های بیمه‌گر، عدم وجود نقدینگی است. حامدی‌فر می‌گوید: «شرکت‌ها دیگر قادر به تهیه مواد اولیه و تجهیزات خط تولید خود نیستند. حتی دیگر نمی‌توانند حقوق کارگران و کارمندان خود را پرداخت کنند. آنها دیگر قادر نخواهند بود که بازاریابی علمی و درستی انجام دهند. ادامه این روند نه تنها باعث توقف صنعت بلکه موجب زمین خوردن آن می‌شود. استخوان‌های صنعت داروسازی کشور زیر فشار کمبود نقدینگی در حال شکستن است.»

       او با بیان اینکه 98 درصد فرایند درمان در خط است، تصریح می‌کند: «واقعیت این است که باید مشکل تهدید کننده سلامت کشور به معنی واقعی درک شود. در حال حاضر بحث زنده ماندن و روی پا ماندن یک صنعت نیست. بحث این است که این صنعت بار 98 درصد درمان کشور را برعهده دارد و اگر زمین بخورد 98 درصد فرایند درمان کشور دچار مشکل می‌شود. این صنعت یکی از کارآمدترین صنایع کشور محسوب می‌شود و باید فکری به حال متخصصان و نخبگان کشور کرد. البته من فکر می‌کنم همه این مسائل برای مسئولین کشور دغدغه است. با این حال باید بگویم که بیشتر و بحرانی‌تر از هرچیز مسئله درمان کشور است. مسئله 98 درصد فرایند درمانی کشور است که توسط محصولات این صنعت انجام می‌شود.»

       این عضو هیئت‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی معتقد است که تامین دارو در خطر است و برای حل آن باید عزم ملی در سطح مسئولین کشور به وجود بیاید. او می‌گوید: «من در جایگاهی نیستم که بدانم چگونه می‌توان این بحران را رفع کرد اما فکر می‌کنم مهم‌ترین اقدام تمرکز و نگاه کلان مسئولین کشور به صورت یک پروژه رفع بحران می‌تواند در این خصوص کمک کند. دل سوخته‌های نظام سلامت کشور هرطور که تاکنون توانسته‌اند، نگذاشتند این بحران ایجاد شود. ما مانند صنایع دیگر نیستیم که اگر پولمان را دریافت نکنیم، محصول را تحویل ندهیم زیرا بار درمان بر دوش ماست. این وضعیت را بحرانی‌تر می‌کند، زیرا صدای صنعت دارو و صدای فعالان صنعت دارو همیشه در آخرین نقطه‌های تحمل در می‌آید. فعالان این حوزه زمانی که قادر به تحمل و هزینه‌کردن هستند، هرجور هزینه‌ای که باشد، انجام می‌دهند؛ زیرا باور دارند و زندگی‌شان را در راه ارتقا سلامت کشور، کارآفرینی و اقتصاد مقاومتی گذاشتند. بنابراین زمانی که صدای این صنعت درمی‌آید متفاوت با بقیه صنایع است و من معتقدم دیگر نفس‌های آخر است. صنعت داروسازی نیاز به احیا دارد؛ به همان سرعت و به همان حساسیت و به همان خطرناکی.»