ایران موفق شده است مشکلی را حل کند که سالانه به قیمت جان ده ها هزار شهروند آمریکایی تمام می شود و چشم بستن به این واقعیت به معنی خود را به کوری زدن است. باید دانست که بیماران کلیوی آمریکایی به اندازه کافی کشته شده اند. اکنون زمان برای باز کردن ذهن ما و یادگیری از ایران است.
شفاآنلاین:به دنبال انتشارگزارشی درباره پیوند کلیه یک ایرانی مقیم آمریکا درشفاآنلاین،دکتر محمد نجفی سمنانی دریادداشتی به نقد و بررسی این مظلب پرداخت که دردامه می خوانید:
بسم الله الرحمن الرحیم
هر فردی که 5 سال امید به زندگی داشته باشد کاندید پیوند از کلیه است و در تمام دنیا وی را به پیوند کلیه راهنمایی می کنند. این فرد که ایرانی است و با سن 78 سال اگر امید به زندگی 5 ساله داشته است مانند تمام کشورهای پیشرفته باید توصیه به پیوند کلیه شود.
پیوند کلیه در ایران از دهنده زنده غریبه توسط یک انجمن خیریه به نام انجمن حمایت از بیماران کلیوی اداره می شود که یک ارگان خیریه است که کارمندانش اکثرا بیماران پیوند کلیه یا دیالیزی هستند. هیچ پزشکی در ایران در امور مالی بین دهنده و گیرنده دخالت نمی کند و انجمن مبلغ پانزده میلیون تومان را به عنوان هدیه ایثار برای دهندگان کلیه تعیین کرده است.
در ایران قشر متوسط به پایین جامعه که نارسایی کلیه پیدا می کنند به انجمن مراجعه می کنند و یک نفر دهنده زنده در قبال مبلغی که ذکر شد پیدا می شود و بیمار دیالیزی از رنج و درد دیالیز با درمان ارجح پیوند کلیه رهایی پیدا می کند. وقتی یک پروفسور آمریکایی نامه ای را به یک جراح می نویسد اینقدر نباید عزیز تلقی شود اما مقاله علمی پروفسور دکتر بهار باستانی نفرولوژیست ایرانی بخش نفرولوژی، دانشکده پزشکی سنت لوئیس، دانشگاه سنت لوئیس، ایالات متحده آمریکا در مجلات علمی آمریکا برای ما ناشناخته باشد.
وی در مقاله علمی خود می نویسد: « ایران یک سیستم استفاده از انجمن های خیریه حمایت از بیماران کلیوی را که انجمن های غیر دولتی NGO – سازمان های مردم نهاد- (انجمن های غیر انتفاعی و غیر دولتی) می باشند را برای مطابقت دهندگان و گیرندگان بنا نهاده است. این نظام در طی سی سال گذشته به بلوغ رسیده و تلاش می کند تا اطمینان دهد که همه کسانی که نیاز به یک کلیه دارند می تواند بدون بهره کشی و سوء استفاده از اهدا کننده گان، کلیه دریافت کنند. هر چند یک دوره ضروری آموزش و کسب تجربه در طی این سالها، با خطاهای اجتناب ناپذیر در طی مسیر، برای ایران وجود داشته است، اما جامعه پزشکی این کشور و دولت ایران اقدامات مهم و ضروری را برای ارتقاء این نظام جبران و پاداش برای اهدا را انجام داده اند تا به نقطه ای رسیده اند که در بعضی شهر ها این سیستم به صورت ایده آل و احسن کار می کند. رخدادهای تاثیر گذار و کلیدی در این تکامل به قرار ذیل وجود داشته اند:
• دولت به انجمن های خیریه حمایت از بیماران کلیوی مدرک و مجوز می دهد تا مطابقت کلیه kidney matches را انجام دهند. این سازمان های مردم نهاد کارمندان خود را از افراد داوطلب مردمی انتخاب می کنند که اکثر این افراد خودشان و یا نزدیکانشان تحت عمل پیوند کلیه قرار گرفته اند. این کارمندان افتخاری به مرور زمان فهمیده اند که تنها راه افزایش اعتماد و ارتباط با گیرندگان و اهداء کنندگان کلیه، توجه به نیازهای هر دو گروه می باشد.
• برای اهداء کنندگان این به معنی عقد قرار دادی عادلانه و قانونی، بیمه خدمات درمانی برای خودشان و در بعضی جاها برای خانواده شان، و دسترسی به همان خدمات خداپسندانه و خیریه ای که به دریافت کنندگان کلیه ارائه می دهند، می باشد. این خدمات بطور مثال مانند کمک در کارهای اداری، مراقبت های بهداشتی، مراقبت های دندانپزشکی، خدمات چشم پزشکی، خدمات کاریابی شغل،کمک به تحصیل، وام های کوچک مشاغل ومانند آن می باشد.
• برای گیرندگان این به معنی بررسی، معاینه و غربالگری دقیق قبل از پیوند و دادن سوبسید به داروهای پیوندی که تمام عمر پس از عمل جراحی باید مصرف کنند، می باشد.
• این نظام برای خارجی ها ممنوع و غیر قابل دسترس می باشد. این امر موجب می شود پیگیری بیماران آسانتر و خدمات خوبی به آنان ارائه شود، و همچنین مبلغی که جهت جبران و پاداش به دهندگان از طرف بیماران پیوند کلیه پرداخت می شود برای گیرندگان مقرون به صرفه و قابل پرداخت باشد.
• معتادان نمی توانند کلیه اهداء کنند – این امری است که جامعه پزشکی ایران دیرهنگام در سیر ارتقاء نظام اهداء کلیه آن را به اجرا در آورده است. اکنون این امر به عنوان استاندارد اهداء در ایران می باشد.
• اهداء کنندگان توسط روانپزشک و/ یا مددکار اجتماعی ویزیت می شوند تا اطمینان حاصل شود که آنها به طور کامل به همه جوانب اهداء فکر کرده و به عواقب اهداء کلیه علم دارند.
• از آنجا که انجمن خیریه با هر دو گروه دهنده و گیرنده با عدالت و نیکی رفتار می کند احساس سوء استفاده از یک گروه به نفع طرف مقابل به دست نمی دهد. هر دو گروه دهنده و گیرنده، خودشان را به عنوان همکار انجمنی می بینند که با کمک آن سعی می کنند زندگی شان را بهبود بخشند.
متاسفانه برای سیاستمداران ایالات متحده مشکل است که بپذیرند ایران کار صحیحی را انجام می دهد. غرض این نیست که ما باید شبیه ایران شویم، اما باید اذعان کنیم که شاید ما می توانیم چیزهایی را از تجربه این کشور بیاموزیم. ایران موفق شده است مشکلی را حل کند که سالانه به قیمت جان ده ها هزار شهروند آمریکایی تمام می شود و چشم بستن به این واقعیت به معنی خود را به کوری زدن است. باید دانست که بیماران کلیوی آمریکایی به اندازه کافی کشته شده اند. اکنون زمان برای باز کردن ذهن ما و یادگیری از ایران است.»
متن انگلیس مقاله با این نشانی قابل دسترسی است:
Please cite this paper as: Bastani B. It’s time to reward the gift of life. J Nephropathol. 2016;5(3):88-89. DOI: 10.15171/jnp.2016.16.
امروزه بحث و مناقشه علمی میان مخالفان و موافقان پیوند از دهنده زنده غریبه، یک بحث بسیار مهم و زنده در میان مباحث علمی پیوند از اعضاء است. حال شاهد هستیم اساتید در حال و هوای نظریه های 15 سال قبل، طرفداری های تکراری خود از یک نظریه را بدون رعایت ادب مناقشه های علمی مطرح و توهین می کنند. کلمات شرم آور، زشت، غیر انسانی، باعث آبروریزی وو... در مباحث علمی جایگاهی ندارد. چرا به اهداء کنند گان کلیه در کشور خود بی احترامی می کنیم. چرا الگوی ایرانی پیوند اعضاء را که در دنیا شناخته شده و دارای اصول مهمی است، با کلمات ناصواب مخاطب قرار می دهیم.
در کتاب پیوند کلیه نوشته John L. R. Forsythe در فصل مباحث و مناقشات اخلاقی در پیوند اعضاء نوشته
Marc J. Clancy, استدلات علمی موافقان و مخالفان پیوند از دهنده غریبه در قبال هدیه ارائه گردیده است.
بزرگان پیوند کلیه در دنیا اکنون مدافع یک روش هستند که لیست انتظار پیوند کلیه را کاهش دهد. نویسنده این فصل کتاب، استدلال و منطق موافقان پیوند زنده از غریبه را چنین ارائه کرده است:
1. میزان ارگان برای پیوند افزایش پیدا می کند و هزاران نفر بیمار نجات پیدا می کنند. همچنین هزینه ها کاهش می یابد. همه قبول دارند پیوند نسبت به دیالیز هزینه کمتری به نظام سلامت وارد می کند.
2. چرا باید اهداء کنندگان کلیه در میان تمام طرف های درگیر پیوند، تنها کسانی باشند که منفعتی دریافت نکنند؟
3. یک سیستم قانونمند صحیح و درست، باعث از بین رفتن پیوند غیر قانونی می شود. اهداء کنند گان نیز مراقبت درست و مناسبی دریافت خواهند کرد.
4. در حال حاضر در آمریکا نشانه های از هدیه در مقابل اهداء دیده می شود، مانند هزینه های مختلف که اکنون پرداخت می شوند.
5. پرداخت در دنیای پزشکی امری شایع است و هیچگاه موجب رنگ باختن رابطه پزشک – بیمار در سطح روابط فردی و در سطح کلان نمی شود.
6. اهداء در مقابل هدیه، باعث تضعیف اهداء بدون چشم داشت و ایثار گرانه نمی شود. اهداء در مقابل هدیه با نتایجی که برای گیرنده فراهم می کند و بهبودی اقتصادی که به گیرنده می رساند یک عمل اخلاقی است.
7. اگر اثرات درازمدت اهداء کلیه به خوبی شناخته شده نیست و ما نگران دهنده در سالیان آتی زندگی اش هستیم، این نگرانی در مورد دهنده زنده خویشاوند نیز وجود دارد. باید در هر دو گروه بیمه درمانی تمام عمر رایگان اعطاء شود و در صورتیکه اهداء کننده مبتلا به نارسایی کلیه شود، باید در اولویت پیوند قرار بگیرد.
نباید دست آورد های کشور عزیز مان را در حذف لیست انتظار پیوند کلیه نادیده بگیریم. نجات جان هزاران انسان که در آمریکا در لیست انتظار می میرند موجب شده است که دانشمندان، بدنبال راه حل بگردند.
دکتر محمد نجفی سمنانی
دانشیار ارولوژی – دانشگاه علوم پزشکی بیرجند
فلوشیپ آندوارولوژی و جراحی لاپاراسکوپی کلیه و مجاری ادراری