ناهید بلادی مقدم، متخصص مغز واعصاب از سکته مغزی میگوید. وی سکته مغزی را ناشی از یک اختلال حاد در عروق خونرسان به مغز دانسته که به دو صورت ممکن است تظاهر کند، اول اینکه، متعاقب تنگی و یا انسداد در عروق خونرسان به مغز، کم خونی بخشی از مغز ایجاد میشود.
شفا آنلاین:به این حالت سکته
مغزی از نوع انفارکتوس مغزی گفته میشود. در حالت دوم، به دنبال پاره شدن
یک رگ در مغز، خونریزی در بخشی از مغز که پیرامون آن رگ قرار دارد، رخ
میدهد. ادامه این گفتوگو را بخوانید.
کدام حالت جدیتر بوده و خطر بیشتری را برای فرد به همراه دارد؟
به گزارش
شفا آنلاین:به نقل از سپید در
هر دو حالت، بخشی از مغز که از این حادثه متاثر شده است، دچار اختلال در
عملکرد خواهد شد. مثلا اگر در بخشی از مغز که مرکز کنترل تکلم است، سکته
مغزی رخ دهد، بیمار دچار اشکال در کلام میشود و یا اگر سکته در بخشهایی
از مغز که مسئول کنترل حرکت اندامها است، اتفاق افتد، بیمار دچار فلج
اندامهای یک سمت بدن خواهد شد. بنابراین بسته به محل سکته مغزی علایم
متفاوتی مانند بروز ناگهانی فلج در یک سمت بدن، اختلالات کلامی، عدم
تعادل، دوبینی، عدم تشخیص بخشی از میدان دید، خواب رفتگی در یک سمت بدن،
تشنج، درجات مختلف اختلال هوشیاری، میتواند رخ دهد.
سپید:در درمان سکته مغزی موفق عمل کردهایم؟
پیشگیری
مهمتر از درمان است. مهمترین روشهای پیشگیری از سکتههای مغزی شامل
موارد زیر است: رژیم غذایی سالم ( کاهش نمک ، چربی ، و قند در خوراک روزمره
)، کنترل فشار خون ، چربی و قند خون، عدم مصرف دخانیات، ورزش و پرهیز از
زندگی نشسته، پیشگیری از چاقی، کنترل بیماریهای قلبی، تنفس هوای سالم و در
نهایت و در صورت لزوم مصرف داروهایی که مانع از ایجاد لخته در رگها
میشوند.
اقدامات درمانی در سکتههای مغزی چگونه است؟
بسته
به اینکه سکته مغزی از نوع انفارکتوس یا خونریزی مغزی باشد، اقدامات
درمانی متفاوت خواهد بود. یکی از عوامل مهمی که باید به آن توجه کرد، دقت
به علایم حیاتی بیمار است. در سکتههایی که بخش وسیعی از مغز گرفتار شده
خطر افزایش فشار داخل جمجمه و تحت تاثیر قرار گرفتن مراکز کنترل تنفس در
ساقه مغز و نیز بروز اختلال در تنظیم فشار خون و نامنظمی فعالیتهای قلب و
عروق وجود دارد. در همان ابتدای رخداد سکته مغزی ، باید فکر کنیم، آیا
بیمار از تزریق دارویی که لخته خون را ازبین میبرد سود میبرد یا نه. در
برخی از بیمارانی که دچار انفارکتوس مغزی میشوند و در کمتر از سه ساعت از
شروع سکته به مرکز درمانی رسیدهاند و شرایط مناسب برای تزریق این دارو را
داشته باشندتزریق دارویی به نام تی پی آ (TPA ) میتواند به برقراری مجدد
جریان خون منجر شود و تغییر روند بیماری را به دنبال داشته باشد. لازمه
کاربرد این دارو وجود تیم باتجربه در زمینه سکتههای مغزی و اداره بیمار و
عوارض احتمالی است.
عملکرد کادر درمان و اورژانسها در این خصوص چگونه است؟
مسئولین
امور درمان و اورژانس کشور باید چنین مراکزی را شناسایی کنند تا در مواجهه
با بیمارانی که احتمال دارد از این درمان سود ببرند، بلافاصله آنها را به
این مراکز هدایت کنند. همچنین توجه به وضعیت بلع در بیماران مهم است تا حدی
که ضعیف شدن قدرت بلع میتواند موجب ورود مواد غذایی به مجاری تنفسی شود و
عفونتهای ریوی و خفگی را به دنبال داشته باشد. همچنین به دنبال عدم
توانایی بیمار در حرکت دادن خود ممکن است بیمار دچار زخمهای شدید بستر
شود. علاوه بر اینها ممکن است، لخته شدن خون در وریدهای پا یا همان فلبیت
رخ دهد. پس باید از عوارض ناشی از بی تحرکی جلوگیری کرد.
بهعلاوه احتمال
برخی عفونتها بهخصوص ریوی و ادراری در این بیماران بیشتر است و لازم است
به این موارد هم توجه شود. طبیعی است که اگر علائم سکته مغزی برطرف نشوند،
این ناتوانیهای بیمار منجر به مشکلات مهمی از نظر خانوادگی ، شغلی
،اجتماعی ، روانی و اقتصادی ایجاد خواهد کرد که در نهایت به ضرر جامعه
خواهد بود. هم خود بیمار و هم خانوادهاش تا مدت ها در شوک چگونگی مقابله
با این ناتوانیها خواهند بود. بنابراین حمایت از بیماران سکته مغزی، تامین
نیازهای درمانی، پرستاری ، و بهخصوص فراهم کردن امکانات توانبخشی در
کمترین فاصله از محل زندگی بیماران، مناسب سازی محل زندگی و حتی محل کار
بیماران ،کمک مسئولان وزارت بهداشت، نهادهای غیردولتی، افراد داوطلب و
نیکوکار را میطلبد.