اراده‌ای برای برخورد با رانت‌های دارویی وجود ندارد

شفا آنلاین:مدیرعامل اسبق داروپخش، سابقه طولانی در مدیریت شرکت‌های دارویی دارد و کارشناس ارشد اقتصاد دارو محسوب می‌شود. دکتر ناصر نقدی که عضو هیات علمی انستیتو پاستور نیز هست، چند دقیقه‌ای میهمان غرفه سپید در نمایشگاه مطبوعات شد و به پرسش‌های ما پاسخ داد.

به گزارش شفا آنلاین:به نقل از سپید رئیس هیات‌مدیره سازمان تامین اجتماعی از ورود 205 قلم دارو به لیست بیمه‌ها در سال 90 که 43 قلم آنها حتی در لیست فارماکوپه هم نبوده‌اند با تعبیر فاجعه یاد می‌کند. نظر شما در این‌باره چیست؟
       بله، آن اقدام فاجعه بود و البته این فاجعه تداوم هم پیداکرده است. مشکل بزرگ این است که آن رویه، نه‌تنها اصلاح نشد بلکه تداوم هم یافت. یعنی داروهای دیگری را وارد طرح بیمه سلامت کردند که باعث شد هزینه‌های بیمه به‌شدت افزایش پیدا کند. یکی از عواملی که باعث شد طرح تحول سلامت به این روز بیفتد، شاید همین مورد باشد.

 یعنی متاسفانه آن قصه درست است اما نه‌تنها اصلاحش نکردیم بلکه به آن افزوده‌ایم. باید لیست بیمه را دوباره اصلاح کنند. یعنی داروهایی که عمومی است و خیلی از داروهای اوتی‌سی و داروهای مکمل باید از لیست بیمه خارج شود تا بار بیمه را کاهش بدهد و تامین منابع به سمت داروهای حیاتی سوق پیدا کند. از این طریق می‌توانیم هزینه‌های بیمه را کاهش دهیم.

متاسفانه داروهای تولید داخل، به سمت بالاترین قیمت ممکن رفته است که هزینه‌های بیمه را باز افزایش دادند. مثلاً در داروهای Ledipasvir و sofosbuvir حداقل بها 12 هزار تومان اعلام شده ولی به یک تولیدکننده دیگر ایرانی قیمت 60 هزار تومان اعلام و بیمه هم هر دو قیمت را پذیرفته است. یا مثلا داروی آنتی‌هپاتیت و آنتی‌ایدز در ایران تولید شده و قیمتی که برای این دو دارو درآمده، 8 هزار تومان و12 هزار تومان است. اما شرکت دیگری که معلوم نیست چطور قیمت‌گذاری کرده، قیمت را 90 هزار تومان گذاشته است. یعنی اختلاف 80 هزار تومانی در هر یک دارو. بعد از اینکه کلی سر این جاروجنجال کردند آقایان در کمیسیون قیمت، اول قیمت 50 هزار تومان را پذیرفتند و بعد آمدند قیمت 12 هزار تومان را هم تصویب کردند. بعد گفتند آن 12 هزار تومان هم 50 هزار تومان شود تا بازار به هم نریزد. سئوال من ایت است که یعنی چه بازار را به هم نریزید؟ کسی که ایدز و هپاتیت دارد، معمولا از قشر ضعیف جامعه است. چرا 50 هزار تومان؟ همان 12 هزار تومان هم سود داشت برای تولیدکننده. با پذیرش هر دو قیمت، در بیمه برای اولین‌بار بدعت گذاشتند و گفتند حداقل بیمه که 12 هزار تومان است، حداکثر بیمه هم که 50 هزار تومان است، در دو قبول. حالا مریض و داروخانه به سمت داروی 50 هزارتومانی حرکت می‌کنند. می‌گویند داروی ارزان‌تر داروی خوبی نیست. این‌ها می‌شود رانت. به نظر من باید با این نوع رانت‌آفرینی مبارزه کرد.

این مبارزه از کی شروع می‌شود؟
       از هر زمانی که مسئولین، اراده این کار را پیدا کنند اما فعلاً این اراده را ندارند. متاسفانه مسئولین ما در نظام سلامت، علاوه بر شغل دولتی و سیاست‌سازی و سیاست‌گذاری، خودشان در بخش‌های خصوصی هم فعالیت می‌کنند. این منافع به‌طور خودکار تاثیرگذار است. یکی از نکاتی که دولت باید به آن خیلی توجه کند این است که مسئولین تصمیم‌ساز را از کسانی انتخاب کند که خودشان ذی‌نفع نباشند. به‌محض اینکه ذی‌نفع شدند، چه بخواهند و چه نخواهند، منافعشان روی تصمیاتشان تاثیر می‌گذارد. نکته مهم دیگر این است که قانون را اجرا کنند. هیچ‌چیز بهتر از اجرای قانون نیست. قانون می‌گوید در انتخاب داروی تولید داخل، باید کمترین قیمت را انتخاب کنید اما چرا انتخاب نمی‌شود؟ چون رانت وجود دارد، چون کسانی که این کار را انجام می‌دهند خودشان در این ارقام و اعداد ذی‌نفع هستند. باید داروها را خارج از بحث‌های سیاسی در کمیته دارویی سازمان‌های بیمه‌گر پایش کنیم. به نظر من اصلاح لیست بیمه باید در اولویت باشد.

مجوزهای ورود دارو چطور صادر می‌شود؟
       مشکل مهم ما دادن مجوزهای ورود و تولید است. من به رئیس‌جمهور هم این موضوع را گفتم. گفتم که چرا هنوز حدود 700 -800 هزار دلار در سال دارویی را وارد می‌کنیم که در حدود بیست کارخانه کشور تولید می‌شود. آن‌وقت کل ارزی که برای ساخت آن دارو در نظر گرفته می‌شود 800 تا 850 هزار دلار است. این عدالت است؟ داروهای وارداتی را می‌آورند و دوباره بسته‌بندی می‌کنند و به اسم داروی تولید داخل می‌فروشند. این جز سودجویی و رانت هیچ‌چیزی نیست. آن شرکت‌هایی که این کارها را انجام می‌دهند، مشخص هستند و رانت و روابطشان هم مشخص است اما هیچ‌کس نیست که با این قضیه برخورد کند.