سی‌تی اسکن و آنچه انجام می‌دهد

شفا آنلاین: تصاویر سی‌تی اسکن نسبت به اشعه ایکس به تنهایی اطلاعات دقیق‌تری را فراهم می‌سازند. سی‌تی اسکن استفاده‌های بسیاری دارد، اما برای بررسی سریع افرادی که در تصادفات دچار جراحت‌های روده‌ای یا سایر انواع تروما شده‌اند، بسیار مناسب است. سی‌تی اسکن می‌تواند برای تصویرسازی تمام بخش‌های بدن استفاده شده و برای تشخیص بیماری یا جراحت و نیز برای طرح برنامه درمانی، جراحی یا پرتودرمانی استفاده شود.

علت انجام
به گزارش شفا آنلاین:پزشک می‌تواند برای کمک به چنین مواردی سی‌تی اسکن را توصیه کند:
 تشخیص اختلالات عضلانی و اسکلتی از جمله تومورها یا شکستگی‌های استخوانی
 تعیین دقیق محل تومور، عفونت یا لخته خونی
 راهنمایی برای روش‌هایی از جمله جراحی، بیوپسی و پرتودرمانی
 تشخیص و پایش بیماری‌هایی از جمله سرطان، بیماری‌های قلبی، ندول ریوی و توده‌های کبدی
 پایش اثربخشی درمان‌های مختلف مثل درمان سرطان
 تشخیص جراحت و خونریزی‌های داخلی

خطرات
        در حین انجام می‌شود سی‌تی اسکن، فرد به طور مختصری با اشعه یونیزه مواجه. مقدار اشعه بیشتر از تصویربرداری با اشعه ایکس است، چرا که سی‌تی اسکن اطلاعات دقیق‌تری را فراهم می‌سازد. سی‌تی اسکن سبب آسیب‌های بلندمدت نمی‌شود، اگرچه ممکن است اندکی استعداد ابتلا را به سرطان افزایش دهد.

        فواید بسیار سی‌تی اسکن نسبت به خطرات اندک آن، ارجحیت دارد. پزشکان از کمترین دوز اشعه برای دستیابی به اطلاعات پزشکی مورد نیاز استفاده می‌کنند. همچنین، دستگاه‌ها و تکنیک‌های جدیدتر و سریع‌تر نیازمند اشعه کمتری نسبت به انواع قبلی هستند. درباره فواید و مضرات سی‌تی اسکن با پزشک خود مشورت کنید.

آسیب به جنین
       اگر باردار هستید به پزشک خود اطلاع دهید. اگرچه بعید به نظر می‌رسد که اشعه ناشی از سی‌تی اسکن به جنین آسیب بزند، ممکن است پزشک سایر روش‌های بررسی را از جمله سونوگرافی یا MRI توصیه کند که از مواجهه جنین با اشعه جلوگیری شود.

واکنش به مواد کنتراست (حاجب)
       در برخی موارد ممکن است پزشک پیش از انجام سی‌تی اسکن ماده رنگی ویژه‌ای را به نام ماده کنتراست یا حاجب از طریق ورید بازو تزریق کند. اگرچه نادر است، گاهی این ماده می‌تواند مشکلات پزشکی یا واکنش‌های آلرژیک ایجاد کند. بیشتر واکنش‌ها خفیف بوده و منجر به راش‌های پوستی یا خارش می‌شود. در موارد نادری، واکنش‌های آلرژیک می‌تواند جدی بوده و حتی منجر به مرگ شود. در صورتی که به ماده حاجب واکنش نشان دادید، حتما پزشک خود را مطلع کنید.

چگونه برای انجام سی‌تی اسکن آماده شوید؟
بسته به بخشی از بدن که قرار است اسکن شود، باید:
 لباس‌های خود را درآورده و روپوش بیمارستانی بپوشید.
 تمام اشیاء فلزی را از جمله کمربند، جواهرات، دندان مصنوعی و عینک را درآورید، چرا که می‌تواند با نتایج تصویربرداری تداخل ایجاد کند.
 حدود چند ساعت پیش از انجام اسکن از خوردن و آشامیدن بپرهیزید.

ماده حاجب
       ماده رنگی ویژه‌ای به‌نام حاجب یا کنتراست، برای انجام برخی سی‌تی اسکن‌ها لازم است تا ناحیه تحت بررسی واضح‌تر دیده شود. ماده حاجب اشعه ایکس را بلوک کرده و در تصویر به صورت رنگ سفید دیده می‌شود که می‌تواند عروق خونی، روده یا سایر بخش‌ها را بیشتر نمایان کند.

ماده حاجب می تواند از روش‌های مختلفی به شما تجویز شود:
خوراکی: اگر قرار باشد مری یا معده شما اسکن شود، لازم است مایعی را که حاوی ماده حاجب است ببلعید که البته طعم ناخوشایندی دارد.
 تزریقی: ماده حاجب می‌تواند از طریق ورید بازو برای کمک به وضوح صفرا، مجاری ادراری، کبد و عروق خونی در تصویر، تزریق شود. ممکن است شما در حین تزریق احساس گرما کرده یا طعم فلزی در دهان خود احساس کنید.
 از راه تنقیه: ماده حاجب می‌تواند در رکتوم قرار داده شود تا به وضوح تصویر روده‌ها کمک کند. این روند می‌تواند سبب احساس نفخ و ناراحتی شود.

آماده‌سازی کودکان برای انجام سی‌تی اسکن
       اگر نوزاد یا کودک سی‌تی اسکن داشت، پزشک داروی خواب‌آور را توصیه می‌کند تا کودک آرام و بی‌حرکت باشد. حرکت کردن، تصویر را تار کرده و می‌توانند منجر به ایجاد نتایج غیردقیقی شود. از پزشک در خصوص نحوه آماده کردن کودک سوال کنید.

آنچه می‌توانید انتظار داشته باشید
       شما می توانید سی‌تی اسکن را در بیمارستان یا در مراکز سرپایی انجام دهید. سی‌تی اسکن بدون درد بوده و با دستگاه‌های جدید، فقط چند دقیقه طول می‌کشد. کل روند انجام سی‌تی اسکن حدود 30 دقیقه است.

در حین انجام سی‌تی اسکن
       اسکنرهای مربوطه شبیه دونات بزرگ ایستاده به یک طرف است. شما روی میز باریک متصل به موتور دراز می‌کشید که به داخل تونل وارد می‌شود. نوارها و بالشت‌ها می‌توانند برای ثابت ماندن در همان موقعیت به شما کمک کنند. در حین اسکن سر، تخت دستگاه در حالت گهواره‌ای تظیم می‌شود تا سر شما را ثابت نگه‌دارد.

       زمانی که تخت به داخل دستگاه کشیده می‌شود، موج‌یاب و مجرای اشعه ایکس به دور شما می‌چرخد. هر چرخش چندین تصویر را در قطعات کوچک از بدن فراهم می‌کند. ممکن است صدای وزوز، کلیک کردن یا فرفر به‌گوش شما برسد.

       یک تکنولوژیست در اتاق مجزا می‌تواند شما را دیده و صحبت‌های شما را بشنود. ممکن است تکنولوژیست از شما بخواهد گاهی نفس خود را حبس کرده تا از تار شدن تصویر جلو شود.

پس از سی‌تی اسکن
       پس از سی‌تی اسکن شما به وضعیت معمول خود باز می‌گردید. اگر به شما ماده حاجب تجویز شده باشد، دستورالعمل خاصی به شما داده می‌شود. در برخی موارد، از شما خواسته می‌شود مدت کوتاهی پیش از ترک محل صبر کنید تا از مناسب بودن حال عمومی شما اطمینان حاصل شود. پس از اسکن، احتمالا به شما گفته می‌شود که مایعات زیادی بنوشید تا به کلیه‌های شما در دفع ماده حاجب از بدن کمک شود.

نتایج
       تصاویر سی‌تی اسکن به صورت فایل اطلاعات الکترونیک ذخیره شده و توسط صفحه کامپیوتر بازبینی می‌شوند. متخصص رادیولوژیست تصاویر را تفسیر کرده و به صورت گزارش برای پزشک ارسال می‌کند.سپید
منبع: Your Doctor