طی سالهای اخیر تجهیزات رادیوتراپی در کشور، بهتر شده است. خوشبختانه دستگاه کبالت سورس رادیواکتیو را دیگر استفاده نمیکنیم.
بیشتر دستگاهها و
تجهیزات ما شتابدهنده هستند. یعنی درحال حاضر در کشور از شتابدهندههای
خطی استفاده میشود. دانش و علم رادیوتراپی به تجهیزات و نرمافزار وابسته
است. اگر بخواهیم، رادیوتراپی خوبی ارائه دهیم، باید امکانات لازم فراهم
شود. بالغ بر 200 متخصص در کشور داریم که رادیوتراپی انجام میدهند. این
متخصصان توان علمی خوبی دارند اما باید تجهیزات خوبی دراختیار آنها قرار
بگیرد تا بتوانند کار خود را بدون نقص انجام دهند که شتابدهندهها بخشی از
آن است.
همراه
با پیشرفت تکنولوژی اتفاقات مهمی افتاده است، مثلا همانطور که تصویربرداری
در سیتیاسکن و امآرآی راه افتاد، به همان ترتیب در
رادیوتراپی و
آنژیوگرافی تحولات مهمی رخ داد که متاسفانه به دلیل گران بودن و تحریمهایی
که وجود داشت، نتوانستیم از آنها استفاده کنیم. دستگاههای جدید با دادن
دوز کمتر به بافت سالم و آسیب زدن به آن، امکان بالابردن دوز برای بافتهای
سرطانی را ایجاد میکند. در نهایت تسلط بر تومور بیشتر میشود و طول عمر
بیشتری را برای بیمار به همراه خواهد داشت. رادیوتراپی به تکنولوژی وابسته
است. فرض کنید متخصص رادیولوژیست، دستگاه سیتیاسکن نداشته باشد، عملا
کاری نمیتواند بکند. در مورد رادیوتراپی هم همین است. باید به امکانات روز
دنیا دسترسی پیدا کنیم تا درمان موثری برای بیمار تدارک ببینیم. لازم به
ذکر است که در سالهای اخیر همکاران ما علیرغم محدودیتها خوب عمل کردند.
بخشها مجهز شده و شتاب دهنده و درمانهای سه بعدی در اکثر مراکز استانی
کشور راهاندازی شده است اما درمانهای پیشرفته را در کشور نداریم. نیاز
است تا تحریمها برداشته شود و وزارتخانه روی آن سرمایه گذاری کند و
مجوزها داده شود، تا امکان آن فراهم شود.
شاید
در سالهای گذشته فقط چهار تا پنج مرکز رادیوتراپی داشتهاند. درحال حاضر
در اغلب مراکز استانها وجود دارد. از بندرعباس تا لرستان، لاهیجان و...
امکانات بهتری ارائه میشود. اما باید جمعیت را درنظر گرفت. مثلا در برخی
شهرستانها رادیوتراپی وجود ندارد و بیماران برای دریافت خدمت درمانی به
مرکز استان میروند. این مشکلی است که شاید در تمام دنیا وجود داشته باشد.
لذا باید امکانات اقامتی فراهم شود. اگر شهری جمعیت زیادی ندارد، از لحاظ
اقتصادی هم به صرفه نیست تا مثلا برای 30 هزارنفر جمعیت، 5 میلیون دلار
هزینه شود و امکانات رادیوتراپی ایجاد شود. اگر مرکز اقامتی برای بیمار در
مرکز استان وجود داشته باشد، هزینه کمتری دارد.سپید
علیرضا نیکو فر
متخصص کلینیکال آنکولوژی