فوران آتشفشان چگونه روی می دهد؟
شفا آنلاین:آتشفشان یک کوه مخروطی شکل ساخته شده در اطراف دریچه ای است که به مخزن سنگ های مذاب در زیر سطح زمین متصل (ماگما) است. این سنگ ها در اثر رانش و فشار گاز، نقاط ضعیف در پوسته زمین را شکسته و به سمت بالا هدایت می شوند.
به گزارش شفا آنلاین:در این زمان، فوران آتشفشانی آغاز شده و سنگ های مذاب به دو شکل از دریچه آتشفشان خارج می شوند: در حالت غیرانفجاری، به صورت جریان مایع و روان گدازه هستند و در حالت انفجاری، به شکل ابر متراکمی از قطعات گدازه و خاکستر به هوا پرتاب می شوند.
قطعات بزرگتر پس از پرتاب شدن به هوا، در اطراف دریچه آتشفشان سقوط می کنند و قطعات کوچکتر تحت تأثیر نیروی گرانش، به شکل جریان گدازه به سمت پایین حرکت می کنند. سایر محصولات فورانی از جمله خاکستر می توانند از طریق جریان باد تا کیلومترها دورتر از آتشفشان منتقل شده و حتی وارد جو شوند.
سنگ های مذاب در زیر سطح زمین، ماگما (magma) و پس از فوران و خروج از دهانه آتشفشان، گدازه (lava) گفته می شوند. ماگما شامل کریستال، قطعات سنگ های اطراف، گازهای محلول، ترکیب مایعی از اکسیژن، سیلیکون، آلومینیوم، آهن، منیزیم، کلسیم، سدیم، پتاسیم، تیتانیوم و منگنز هستند.
اگر ماگما در نزدیک سطح زمین به سرعت سرد شود، سنگ های آذرین شیشه ای با بلورهای کمتر تشکیل می شوند؛ اما ماگما درصورت نرسیدن به سطح و باقی ماندن در اعماق زمین، بسیار دیرتر سرد می شود و این مسأله باعث ایجاد سنگ های آذرین با بلورهای کامل می شود. این سنگ ها با تبلور نهایی در میلیون ها سال بعد، به سنگ های گرانیتی تبدیل می شوند. گدازه نیز پس از سرد شدن، سنگ های آتشفشانی با درصد کمی از قطعات کریستالی ایجاد می کند.
چرا رنگ گدازه از قرمز به سیاه تغییر می کند؟
گدازه هنگام انفجار و خروج از دهانه آتشفشان، قرمز رنگ است، اما به سرعت تغییر رنگ داده و قرمز تیره، خاکستری یا سیاه دیده می شود و حتی پس از سرد و سفت شدن، به رنگ های دیگری تغییر می کند.
گدازه بسیار داغ و مملو از گاز، حاوی آهن و منیزیم فراوان است، اما با سرد شدن و کاهش میزان گاز، مقدار سیلیکون، سدیم و پتاسیم افزایش پیدا می کند که ظاهری توده ای و خمیری به گدازه می دهد.
سنگ پا چگونه به وجود می آید؟
ماگما حاوی گازهای محلولی است که پس از رسیدن به سطح و کاهش میزان فشار، این گازها آزاد می شوند. اگر گدازه ضخیم و خمیری باشد، خروج گازها با فشار فوق العاده ای صورت می گیرد. خارج شدن گازها از گدازه باعث ایجاد سنگ هایی به نام پامیس (pumice) می شود. با خروج انفجاری گازها، سنگ حفره دار و سبک شده و براحتی روی آب شناور می ماند.
سنگ پامیس برای صیقل دادن، جلا بخشیدن فلزات و چوب، یا در صنعت تصفیه آب و فاضلاب کاربرد دارد. از پودر این سنگ در انواع پولیش، پاک کن، به عنوان لایه بردار در لوازم آرایشی و بهداشتی، یا در برخی خمیردندان ها به عنوان یک ساینده ملایم استفاده می شود.
یکی دیگر از کاربردهای دیگر این سنگ اسفنجی شکل که از گذشته در برخی کشورها رواج داشته است، برداشتن پوست های خشک و مرده کف پا و پینه های پاشنه است. امروزه در بسیاری از سال های زیبایی در کشورهای مختلف جهان از سنگ پامیس (pumice stones) یا همان "سنگ پا" برای پاکسازی کف پا استفاده می شود.
تحقیقات انجمن دیابت آمریکا نیز نشان می دهد، بیماران مبتلا به دیابت از مشکل خونرسانی مناسب در پاها رنج می برند و عدم رسیدگی مناسب به ترک های کف پا می تواند منجر به ایجاد زخم و عفونت در این بیماران شود.
استفاده روزانه از سنگ پا (به شکل مرطوب شده) و پس از آن، چرب کردن کف پا با کرم مرطوب کننده، علاوه بر برطرف کردن پینه و ترک ها، موجب تسهیل خونرسانی در پاها می شود.
