راههای کاهش آسیب‌های فیزیکی دانش‌آموزان

علی برزگری، کارشناس طب فیزیکی و عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور  می گوید: بطور کلی آسیب دیدگی در محیط مدرسه با سن کم، میانگین نمرات تحصیلی پایین، عصبانیت، عدم جدیت، عدم آرامش و بروز انواع نگرانی، اضطراب و استرس، ارتباط تنگاتنگی دارد. به همین دلیل باید گفت: دوره نوجوانی و جوانی زمان مناسبی برای آموزش و کنترل خطرات محیطی در مدرسه و جامعه است چرا که به ارتقای سلامت و پیشگیری از نقص های جسمی به ویژه معلویت منجر می شود.

به گفته این کارشناس، بیشتر آسیب دیدگی های فیزیکی در محیط مدرسه ناشی از فعالیت های ورزشی و نادیده گرفته شدن توانایی های بدنی دانش آموزان است؛ کم توجهی، کم تجربگی و عدم مهارت مربیان باعث می شود دانش آموزان حرکات پیچیده ورزشی را خارج از محدوده توان و عملکردشان انجام دهند و با مشکلات عدیده ای مواجه شوند. از سوی دیگر فضای فیزیکی مدرسه به ویژه مساحت، کیفیت محوطه و عدم وجود سالن ورزشی نیز در بروز آسیب های فیزیکی دانش آموزان نقش موثر دارد.

ارزیابی ها بیانگر آن است، دانش آموزان مدارس مجهز به سالن، امکانات ورزشی استاندارد و مربیان آموزش دیده کمتر دچار حوادث فیزیکی می شوند. پیچ خوردگی، رگ به رگ شدن، کشیدگی عضلات و انواع شکستگی ها به ویژه در ناحیه سر شایع ترین آسیب های فیزیکی در دانش آموزان دختر و پسر است.

همچنین باید توجه داشت دانش آموزان با افسردگی بالا توانایی های کمتری در زمینه های مختلف تحصیلی، بدنی و اجتماعی دارند و برای جلوگیری از آسیب های فیزیکی باید ابتدا از نظر روحی و روانی مداوا شوند. 

 کاهش حوادث محیطی با علم ارگونومی

یکی دیگر از مصادیق آسیب زا در فضاهای آموزشی عدم تناسب محیط فیزیکی و ابزارهای مدرسه با وضعیت ساختاری و بدنی دانش آموزان است. شهرناز صائبی، کارشناس ارشد ارگونومی با بیان این مطلب می گوید: مهم ترین عامل کاهش آسیب های فیزیکی در مدارس هماهنگ سازی محیط با رفتارهای دانش آموزی است. برای این منظور اولیای مدرسه باید در طراحی محیط یا انتخاب ابزارها و تجهیزات به وضعیت فرهنگی و اجتماعی محل سکونت دانش آموزان توجه کنند، زیرا با این کار از بروز بیماری ها و آسیب های جسمی پیشگیری می شود.

به عقیده این کارشناس، دانش آموزان خانواده های پرتنش توجه کمتری به تحصیل دارند و معمولاً از اصول و قواعد خاصی برای سپری کردن ساعات آموزش تبعیت می کنند؛ شایع ترین این موارد بی قراری در کلاس، آسیب رساندن به میز و نیمکت، کوبیدن مشت و لگ به در و دیوارها و در خوشبینانه ترین شکل ممکن خوابیدن روی نیمکت است.   

صائبی، علم ارگونومی را راه حل کاهش این نشانه ها عنوان کرده و می افزاید: رعایت اصول ارگونومی در مدارس باعث پیشگیری از اختلالات اسکلتی و عضلانی به ویژه کمردرد، درد شدید مچ دست و گردن، درد زانو و ناحیه آرنج می شود، در عین حال می تواند از حوادث و مخاطرات ناشی از خستگی، بیش فعالی، اضطراب و پرخاشگری دانش آموزان جلوگیری کند. وضعیت ساختاری میز و نیمکت ها، روشنایی، تنظیم گرما و سرما، کنترل میزان سروصدا و رنگ تاثیر عمیقی در ارتقای سلامت روحی و جسمی دانش آموزان دارد و راندمان تحصیلی آنان را افزایش می دهد. سلامت آنلاین

شاخص های بهداشتی، ایمنی و ارگونومی مدارس

مزایای رعایت اصول ارگونومی در مدارس و پیامدهای عدم آن