چند نکته درباره ورزش کردن در دوران بارداری

قبل از هر ورزشی با پزشک خود مشورت کنید

قبل از شروع هر تمرین یا تغییر برنامه ورزشی خود با پزشکتان مشورت کنید. اگر قبل از باردار شدن به طور منظم ورزش می کرده اید و مشکل خاصی هم در بارداری ندارید، می توانید مثل قبل با اندکی اصلاحات به ورزش کردن خود ادامه دهید.

اما در برخی موارد ورزش کردن هنگام بارداری مضر است، بنابراین بهتر است با پزشک خود درباره برنامه ورزشی تان صحبت کنید تا خود یا کودکتان را به خطر نیندازید.

کالری کافی دریافت کنید

ورزش کردن سبب کالری سوزی می شود، بنابراین باید خوب غذا بخورید تا بدن خود را تقویت کنید. وقتی که باردارید همزمان با رشد فرزندتان وزن شما به طور طبیعی افزایش پیدا می کند. بنابراین میزان کالری مورد نیازتان بر اساس وزنی که پیش از بارداری داشته اید تغییر می کند.

اگر شاخص توده بدن(BMI شما در دامنه سلامتی است (یعنی بین ۱۸٫۵ و ۲۴٫۹)، باید در سه ماهه دوم بارداری ۳۴۰ کالری بیشتر در روز و در سه ماهه سوم بارداری ۴۵۰ کالری بیشتر در روز، نسبت به دوران پبش از بارداری خود مصرف کنید، که البته این مساله به برنامه ورزشی شما هم بستگی دارد. اگر لاغر یا چاق هستید، ممکن است نیاز باشد کالری کمتر یا بیشتر از افرادی که وزنشان متناسب است دریافت کنید و طبق وزنتان میزان کالری دریافتی تان را تنظیم کنید.

پزشک شما وزنتان را در طول دوران بارداری کنترل می کند و کمک می کند افزایش وزن شما طبیعی و مناسب باشد.

از انجام ورزش های خطرناک خودداری کنید

از ورزش هایی که میزان برخورد در آن زیاد است مثل والیبال و فوتبال خوددرای کنید، همچنین از انجام ورزش هایی که تعادل شما را به هم می زنند و باعث می شوند زمین بخورید مثل سوارکاری، موج سواری، اسکی، ژیمناستیک و دوچرخه کوهستان خودداری کنید. اگر روی دوچرخه احساس راحتی می کنید می توانید صبحها کمی دوچرخه سواری کنید اما بهتر است در اواخر بارداری فقط از دوچرخه ثابت استفاده کنید.

از انجام ورزش هایی که مثل بدمینتون راکت دارند خودداری کنید، زیرا سرعت بالا و تغییر جهت های سریع در این ورزش ها می تواند تعادل شما را به هم بزند و باعث زمین خوردنتان شود.

تمامی خانم های باردار باید از انجام ورزش غواصی خودداری کنند، زیرا جنین در شکم مادر در برابر تغییرات فشار مصون نیست و در نتیجه در رشد او اختلال ایجاد می شود.

لباس های مناسب بپوشید

لباس های گشاد و راحت و خنک بپوشید. در زمستان چند لایه لباس روی هم بپوشید تا اگر گرمتان شد یکی دو تای آنها را از تنتان خارج کنید. از سینه بند مناسب استفاده کنید و کفش های ورزشی و تخت بپوشید. اگر پاهایتان کمی ورم کرده و سایز کفش شما تغییر کرده، کفش های قبلی خود را کنار بگذراید و کفش جدید بخرید. برای اینکه کفش ها روی پای شما خط نگذارند می توانید به پای خود ژل مخصوص بزنید.

پیش از ورزش خود را گرم کنید

گرم کردن پیش از ورزش عضلات و مفاصل شما را آماده کرده و ضربان قلب شما را کم کم بالا می برد. اگر خود را گرم نکنید و یکسره به سراغ حرکات ورزشی سخت بروید، باعث کشیدگی عضلات و رباط ها می شوید و بعد از ورزش درد بیشتری حس خواهید کرد.

یک راه خوب برای گرم کردن این است که حرکت مورد علاقه خود را با سرعت کم شروع کنید و طی ۵ الی ۸ دقیقه سرعت خود را به آرامی افزایش دهید. این کار عضلات شما را برای حرکات دشوارتر آماده می کند. مثلا، اگر قصد پیاده روی دارید، چند دقیقه اول را آهسته قدم بردارید و کم کم سرعت گام های خود را بالا ببرید.

آب فراوان بنوشید

قبل از ورزش، هنگام ورزش و بعد از آن آب بنوشید. در غیر این صورت، دچار کم آبی خواهید شد که طی فرایندی باعث می شود خون کمتری به جفت برسد. کم آبی همچنین می تواند خطر گرمازدگی یا انقباض را افزایش دهد.

هیچ توصیه خاصی وجود ندارد که خانم های باردار هنگام ورزش چقدر آب باید بنوشند، اما خیلی متخصصان پیشنهاد می کنند از یک تکنیک ساده استفاده کنید تا بفهمید آبی که می نوشید کافی است یا نه: رنگ ادرار خود را چک کنید. اگر رنگ آن زرد تیره است نشانه این است که شما دچار کم آبی شده اید. در این صورت، هر ساعت یکی دو لیوان آب بنوشید تا رنگ ادرار شما روشن و شفاف شود.

به پشت دراز نکشید

بعد از سه ماهه اول، از انجام ورزش هایی که در آن باید به پشت دراز بکشید خودداری کنید. زیرا وزن رحم روی یکی از رگهای اصلی به نام ورید اجوف می افتد و باعث می شود گردش خون به سمت قلب و مغز شما کاهش یابد. این مساله سبب می شود احساس گیجی، تنگی نفس و حالت تهوع پیدا کنید.

بعضی از خانم ها در دوران بارداری وقتی به پشت دراز می کشند احساس راحتی می کنند، اما این مساله اصلا نشانه این نیست که خون کافی به جنین می رسد.

مانند تصویر روی چهار دست و پا قرار گرفته و از تکنیک های تنفس یوگا استفاده کنید تا برای دوران زایمان بیشتر آماده شوید.

تحرک داشته باشید

عدم تحرک یا نشستن طولانی مدت در یکجا وقتی که مشغول انجام حرکات یوگا یا ورزش های دیگر هستید می تواند جریان خون به سمت قلب را کاهش دهد و باعث شود خون به سمت پاهایتان کشیده شود، در نتیجه فشار خون شما می افتد و احساس سرگیجه می کنید. بنابراین هنگام انجام حرکات حالت خود را تغییر دهید یا درجا بزنید.

در انجام حرکات افراط نکنید

اینقدر ورزش نکنید تا خسته شوید. اگر به نفس نفس افتاده اید، سرعت خود را کاهش دهید. به طور کلی، بهترین راهنما این است که به صدای بدن خود گوش فرا دهید. اگر جایی از بدنتان درد گرفت بلافاصله ورزش کردن را قطع کنید.

بعد از ورزش، به همان مدت هم استراحت کنید و بعد به کارهای روزانه تان بپردازید. مثلا اگر ۳۰ دقیقه پیاده روی کرده اید ۳۰ دقیقه هم استراحت کنید.

در دما یا رطوبت بالا ورزش نکنید

افزایش جریان خون یا سرعت بالاتر متابولیسم در زمان بارداری مساوی با احساس گرمای بیشتر است، به ویژه هنگامی که ورزش می کنید. در نتیجه، زودتر از معمول دچار گرمازدگی می شوید، حتی قبل از اینکه شکم شما زیاد بزرگ شده باشد. به همین علت است که باید از ورزش کردن در هوای گرم یا مرطوب در دوران بارداری خودداری کنید. وقتی دمای هوا زیاد است، بدن شما برای تنظیم حرارت خود به سختی می افتد.

نشانه های گرمازدگی بیشتر شخصی هستند، اما اگر زیادی عرق کرده اید یا احساس گرمای شدید، سرگیجه، تهوع یا تنگی نفس می کنید، نشان می دهد که گرما زده شده اید.

برای اینکه به سرعت خنک شوید، ورزش کردن را متوقف کنید و لباس های خود را کم کنید و از محیطی که در آن هستید خارج شوید: به جایی بروید که دستگاه تهویه هوا یا کولر دارد یا دوش آب خنک بگیرید. خوردن آب هم تاثیر زیادی دارد، پس آب فراوان بنوشید.

آهسته از زمین بلند شوید

هر چه شکم شما بزرگتر می شود، مرکز ثقل بدنتان تغییر می کند، پس باید وقتی می خواهید جابجا شوید بیشتر مراقب باشید. اگر یکدفعه به سرعت از جای خود بلند شوید ممکن است دچار سرگیجه شده و تعادل خود را از دست بدهید و به زمین بیفتید.

بعد از ورزش، بدنتان را سرد کنید

در پایان ورزش خود، به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه درجا بزنید و از حرکات کششی که مناسب دوران بارداری است استفاده کنید. این کار انعطاف بدنی شما را افزایش می دهد و باعث می شود ضربان قلبتان کم کم به حالت عادی برگردد. حرکات کششی همچنین مانع از درد گرفتن عضلات شما می شوند.

عادت کنید که همیشه ورزش کنید

با خودتان وعده بگذارید که مرتب ورزش کنید. اگر یک برنامه ورزشی منظم داشته باشید بهتر از این است که یک مدت طولانی ورزش کنید و بین آن وقفه بیندازید. طبق تحقیقاتی که در دانشکده بیماری های زنان آمریکا انجام شده، روزی ۲۰ دقیقه تا نیم ساعت ورزش طبق برنامه ای که پزشک به شما داده، برای شما مفید است.

یکی از بهترین راه ها برای اینکه برنامه ورزشی منظمی داشته باشید این است که از یک دوست بخواهید همراه شما برای پیاده روی، دویدن، کلاس ورزش یا باشگاه بیاید. به این ترتیب همزمان با اینکه کاری که برای سلامتی و بارداریتان مفید است انجام می دهید می توانید از بودن با دوست خود هم لذت ببرید و خوشحال باشید!