کنار دیوار حیاط مدرسه ایستاده وهق هق می کند .معلّم دستش را به سمت او دراز می کند،امّا او دستش را پس می کشد.البته مادرش هم کمی آن سو تر ایستاده ودست کمی هم از فرزندش ندارد.درعین حال منتظر است تا بغض فروخورده اش را در گوش مدرسه رها کند.ناگهان نوگل کلاس اولی اش به سمت او می دود، مادر آغوشش را باز می کند وپس ازدرآغوش کشیدن فرزندش، در گوش یکدیگر بغض دلتنگی را زمزمه می کنند .این است ماجرای برخی از نوگلان کلاس اولی که هر ساله در ابتدای فصل مدارس شاهد آن هستیم.از این رو با دکتر بهروز بیرشک روانشناس وعضو هیأت علمی دانشگاه ایران در خصوص راههای کنترل استرس کلاس اولی ها به گفتگو نشستیم.
وی در مورد ترس از مدرسه و اضطراب ناشی از آن درکلاس اولی ها به شفاآنلاین گفت: این مسئله یکی از معضلاتی است که بیشتردر کودکانی که مسئله ترس از جدایی را دارند، مشاهده می شود. البته در کسانی که دوره های مهد وپیش دبستانی را گذرانده اند کمتر با این مسئله روبرو می شویم، چون این بچه ها جدایی از والین به خصوص مادر ودوری از خانه را تجربه کرده اند. این معضل بیشتر در فرزندانی دیده می شود که دوری از خانواده ومادر را تجربه نکرده اند و وابستگی شدیدی به خانواده وبه خصوص مادر دارند.
وی درباره نقش آشنا سازی کودکان با مدرسه در کنترل هر چه بیشتر اضطراب بیان کرد: بهتر است در یکی ،دو هفته ی باقی مانده از تعطیلات وقبل ازشروع مدارس یک مقداری نوگلان کلاس اولی را آماده کنیم و فضای مدرسه را برایشان توصیف کنیم .بی تردید با توصیفات زیبا، فضای جذاب و مطلوبی را در ذهنشان ترسیم خواهیم کرد.کارهای خاصی را انجام دهیم که برایشان ایجاد انگیزه کند ورفتن به مدرسه را برایشان شیرین کند. از پیدا کردن دوستان جدید ویاد گرفتن مطالب جالب و بازی های جدید برایشان بگوئیم.میتوانیم باخرید لوازم التحریروروپوش وکیف وکفش برای آنهاجذاب سازی کنیم. حتی در صورت امکان بچه ها را به مدرسه ببریم تا با فضا و محیط مدرسه آشنا شوند واین بسیار کمک کننده است.
دکتر بیرشک افزود: البته قابل ذکر است که نقش مربیان هم بسیار حائزاهمیت است.چراکه پذیرا بودن آنها ، باعث کاهش استرس بچه ها می شود.مربیان و کادر مدرسه نیز باید به بچه ها توجه نشاندهند و سرگرمشان کنند ؛ با خلاقیت هایی می توانند محیط مدرسه را جذاب کنند وانگیزه برای بچه ها ایجاد کنند تا بچه های کلاس اولی ببینند چیزهای جالبی میتواند در این مکان وجود داشته باشد؛ در نتیجه تلفیقی از همکاری خانواده با کادر مدرسه می تواند نتیجه ی مطلوبی را در هر چه کم کردن استرس نوگلان داشته باشد؛ حتی در محیط خانواده، می توانند از بچه های بزرگتر بخواهند از خاطرات شیرینشان در مدرسه برای کودک تعریف کنند.
وی بیان کرد: بهتر است در روزهای اول مدرسه کودکان را سریعاً رها نکنیم، به خصوص اگر وابستگی زیاد باشد ، تا آنها این اطمینان خاطر را پیدا کنند که ما رهایشان نکرده ایم واینجا هستیم .خیلی از این بچه ها نگران این مسئله هستند که رها بشوند وکسی به دنبال آنها نرود. باید این آرامش خیال را کم کم به آنها بدهیم . ما باید در این زمان باقی مانده ذهنیت آنها را برای پذیرفتن شرایط آماده کنیم.
این روانشناس تصریح کرد: خانواده هایی که بار اول است که فرزندشان را به مدرسه می فرستند به نوعی خودشان هم درگیر این ترس و اضطراب می باشند. این افراد باید روی خودشان هم کار کنند. چون ممکن است حالت هایی که دارند به بچه منتقل شود و نه تنها از اضطراب کودک کم نکنند بلکه آنرا تشدید هم کند.این افراد هم باید با نزدیکانشان و افرادی که تجربه ی فرستادن بچه های کلاس اولی به مدرسه را داشته اند صحبت کنند .والدین باید آمادگی ذهنی داشته باشند تا بدانند با بچه ها چطور برخورد کنند؛ اگر هم والدین نمی توانند نگرانی هایشان را حل و کنترل کنند بهتر است از مشاور کمک بگیرند که بسیار تأثیر گذار است؛تا بتوانند شرایط را بهتر درک کنند و باآن کنار بیایند.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در ادامه گفت: تغییر روش زندگی و زمان خواب درکلیه دانش آموزان وبه خصوص کلاس اولی ها ودانش آموزان سالهای اول مدرسه، بسیار حائز اهمیت است. در تعطیلات طولانی تابستان بچه ها آزادی خاصی داشتند، وزمان مشخص ودقیقی برای خوابیدن وبیدار شدن نداشتند و بهتر است در یکی دو هفته ی باقی مانده تمرینی برای مدرسه رفتن داشته باشند و زمان خواب و بیداری شان را مطابق روزهای مدرسه تنظیم کنند تا خواب کافی در زمان مناسب داشته باشند ودر مدرسه کسل و خموده نباشند. که این مسئله خود در اشتیاق به مدرسه و یادگیری مطالب درسی بسیار مؤثر است.
دکتر بیرشک افزود: والدین حتمأ بچه ها را به خوردن یک صبحانه ی خوب عادت دهند ، و برای تغذیه میان روز آنها از خوراکی های سبک و مغذی استفاده کنند. والدین در روزهای اول مدارس حتماً سعی کنند سر موقع به دنبال نوگلان بروند تا آنها احساس نا امنی و رها شدگی نکنند. زیرا آنها کم کم عادت می کنند وبعد از رسیدن به احساس امنیت اگر یک زمانی هم کمی دیر شد، نگران نمی شوند.
وی در پایان گفت : بنابراین باید نوگلان را از جنبه های مختلف آماده کرد تا با ایجاد یک خاطره ی شیرین از اولین روزهای ورود به مدرسه، آموزش و محیط آموزشی همیشه در نظر آنان مطلوب باشد.
