شفاآنلاین>اجتماعی>مقايسه كودكان با ديگر دوستان و همسالانش ميتواند براي كودك تبعات منفي به همراه داشته باشد و هرگز نبايد توانايي و ناتوانيهاي کودک را با کودک ديگر مقايسه كرد؛ چراکه مجموعه عواملي که موجب شکلگيري رفتار يک کودک ميشود، با کودک ديگر متفاوت است.
به گزارش شفا آنلاین : مجموعه عوامل، آنهايي هستند که از بدو انعقاد نطفه تا زمان حيات کودک، در
ابعاد مختلف و در فرآيند رشد و تحول او دخالت داشتهاند؛ در واقع اين اصل
از اهميت زيادي برخوردار است و همواره به پدران و مادران توصيه ميشود که
حتي کودک را با خواهر يا برادر، پسر خاله، پسر عمه، دختر خاله، دختر عمه و
يا حتي دوستانش مقايسه نکنند. کودک از غرور خاصي برخوردار است و نزد
همسالان و کودکان ديگر آبرو و احترام ويژهاي دارد. از اينرو، اگر والدين
کودک خود را با کودکان ديگر مقايسه کنند، غرور او را نشانه ميگيرند و به
او بياحتراميميکنند. علاوه بر اين، ناخودآگاه تواناييهاي او را ناديده
ميگيرند و ناتوانيهايش را به منظور تحقير و سرزنش برجسته ميکنند. وي
افزود: گاهي اوقات والدين، زمان خود را با زمان حال مقايسه ميکنند و
اينطور ميگويند که «وقتي من همسن تو بودم، بهتر رفتار ميکردم». چنين
مقايسهاي از سر ناآگاهي صورت ميگيرد و به معناي ناديده گرفتن اصل
تفاوتهاي فردي است؛ در واقع چنين مقايسهاي نه تنها کودک را تحت تاثير
قرار نميدهد، بلکه به او اين احساس را القا ميکند که پدر و مادرش به هيچ
عنوان قدرت درک کردن او را نداشته و با اين صحبتها، قصد تحقير کردنش را
دارند. مقايسه اصولي بايد بر اساس تواناييهاي کودک و در فضايي صميميو
محرمانه انجام گيرد، چراكه هر کودکي، شيوه زندگي مستقل به خود را دارد و
قرار نيست همه خواستههاي والدين را مو به مو اجرا کند. همچنين انتظار و
توقع بيش از حد از کودکان و مقايسه آنها با همسالان در زمينههاي گوناگون،
علت اصلي دروغگويي آنها در سالهاي جواني است؛ به عبارتي ديگر والديني که
از کودکان خود انتظاري بيش از توانش داشته باشند و او را تحت فشار
بگذارند، زمينه را براي ظهور خودکمبيني در او فراهم ميکنند و همين امر
باعث ميشود تا کودک براي فرار از مقايسه شدن، از والدينش فرار کند.
همچنين بايد هميشه در نظر داشته باشيم که آفرينش انسانها متفاوت است و
مقايسه، امري دور از منطق به نظر ميرسد؛ در واقع هرکس در زمينهاي خاص
توانايي و استعداد منحصر به فردي دارد و نميتوان انتظار داشت که دو نفر در
شرايط مشابه مانند هم رفتار کنند. از اينرو، والدين بايد به جاي مقايسه،
فرزند خود را بشناسند و شرايطي فراهم کنند تا استعدادهاي خدادادي کودکان
شکوفا شود.
مهدی خسروی/روانشناس