شفا آنلاین>سلامت> میکرو بها، ویرو سها و قار چها، عوامل بیمار یزایی هستند که همیشه درکمین انسان و حیوان قرار می یگیرند.
به گزارش شفا آنلاین،بن نقل از سپید حال با گذشت زمان وضعیت انتقال و بیمار یزایی آنها
با توجه به شرایطا پیدمیولوژی و رفتارا نسانی تغییر م یکند. افزایش عفونتب یمارستانی و مقاومت چنددارویی از معضلاتی است که درر ابطه با درمان بیماران مورد توجه قرار گرفته است. بیماری که بیمارتر میشود و درمانی که بی اثر م یشود.
وضعیت بلاتکلیف عفونت بیمارستانی
محمدمهدی فیض آبادی،میکروب‌شناس درخصوص عفونت بیمارستانی می‌گوید: «بحث عفونت بیمارستانی که همیشه مطرح بوده، حقیقت دارد و باید به صورت جدی به آن رسیدگی شود و در سطوح مختلف پیشگیری شود. بخشی از آن به پزشک متخصص مربوط است و بخش دیگری هم به پرستارانی که در بخش‌ها مشغول هستند، برمی گردد. آزمایشگاه هم به عنوان اولین مرکز تشخیصی که می‌تواند،هشدارهای لازم را به بیمارستان بدهد، نقش دارد. مثلا اینکه تشخیص دهد، فلان میکروب به کرات در آزمایشگاه از چندبیمار جدا شد و تمام آنها به آنتی بیوتیک مقاوم هستند که حاکی از عفونت درحال گسترش در بیمارستان است، که باید هشدار لازم را به بیمارستان بدهد. بنابراین از زمانی که زنگ خطر توسط آزمایشگاه به صدا درآمد، باید علت‌یابی سریع و بررسی موضوع صورت گیرد. اینکه دنبال مقصر بگردند، راه به جایی نمی‌برد.
مسائلی از قبیل نقایص موجود درسیستم‌ها، انتقال‌ها و جابه‌جایی‌های بین بخشی، افرادی که در بخش‌ها حرکت کردند، وسایل جدید و اینکه چه کسانی جنبه‌های بهداشتی را رعایت نمی‌کنند. یا یک بیمار جدید با عفونت خاص از بیمارستان دیگری منتقل شده که عفونت وی در حال شیوع و گسترش است. لذا ریشه‌یابی کار مستلزم همکاری همه جانبه بین بخشی است. در این مورد رشته‌های مختلفی از جمله میکروب‌شناسی و بهداشت محیط، اپیدمیولوژی و فارموکولوژی( چراکه نقش ضدعفونی کننده‌ها برای ازبین بردن آلودگی محیط و میکروب‌ها مهم است)، آسیب‌شناسی و علوم آزمایشگاهی نقش آفرینی می‌کنند.»
«جان دارو» در اختیار نداریم!
وی می‌گوید: « درحال حاضر وضعیت عفونت بیمارستانی درحال گسترش بوده و میکروب‌ها به زندگی خود در محیط بیمارستان ادامه داده و درحال تکثیر و گسترش هستند. وقتی مقاومت آنتی بیوتیکی ایجاد شود، داروی جدیدتر هزینه بالاتری داشته و ممکن است، داروی جدید هم مقاوم باشد. آنچه حائز اهمیت است، اینکه میزان مرگ و میر در عفونت بیمارستانی بالا است. اگر مقاوم نباشد، هرچقدر موربیدیتی وجود داشته باشد، مورتالیتی پایین می ماند.
شیوع به دلیل میکروب‌های مقاوم است و مر گ و میر هم به دلیل نبود درمان است. بیماری که تحت عمل جراحی قرار گرفته و داروهای ضعیف کننده ایمنی مصرف می کند، دفاع بدنش به اندازه کافی قوی نیست که همراه با دارو روند درمان بیماری بهبود پیدا کند. ضعف بر او مستولی شده و شاهد مرگ بیمار خواهیم بود. تلاش کادر درمان این است که بیمار را نجات دهند، اما موفقیتی حاصل نمی‌شود. چراکه «جان دارو» در اختیار نداریم. جان دارو اصلا وجود ندارد. برای ازبین بردن و درمان عفونت بیمارستانی باید داروی جادویی دراختیار داشت. مقاومت میکروبی در مراکز تشخیصی و درمانی و بیمارستان‌های ما بسیار مشکل‌ساز بوده و هزینه‌های بسیاری را به سیستم بهداشتی و درمانی تحمیل کرده است. میزان مرگ و میر ناشی از عفونت‌ها با این مقاومت‌ها بالا رفته است. افزایش مقاومت‌های میکروبی روند دسترسی به داروهای قوی‌تر ضدمیکروبی را هر روز مشکل‌تر می‌کند و داروهای فعلی را از کارامدی می‌اندازد.
اگر همین‌طور بی‌برنامه باشیم، شاهد افزایش مقاومت‌ها و مرگ و میرها براثر عفونت بیمارستانی خواهیم بود. میزان ام‌آی‌سی که عامل عفونت بیمارستانی بوده و در بیمارستان خودمان پیدا کردیم، پنج برابر بیش از قوی‌ترین سوش مقاومی است که از کشور چین گزارش شده است. مثلا اگر میزان ام‌آی‌سی میکروبی بیش از دو میکروگرم بود، مقاوم است. میزان ام‌آی‌سی نمونه‌های ما 1250 میکروگرم و آنچه در کشور چین گزارش شد، 200 میکروگرم بود. این خبر تکان‌دهنده است. افرادی که درگیر کار درمان هستند، با شنیدن این آمار وحشتزده‌زده می‌شوند.»
میکروب باید دقیق شناسایی شود
فیض‌آبادی می‌گوید: «با مقطعی عمل کردن در بیمارستان‌ها عفونت‌های بیمارستانی ریشه‌کن نمی‌شود. کنترل عفونت‌ها و پیشگیری از ایجاد آنها باید مستمر باشد. راهکار علمی این است که تمام سازوکارها و فناوری‌هایی که در خدمت دانش پزشکی است، که بخش عمده آن به دانش‌های پایه برمی‌گردد، به کار گرفته شود تا سرکشی و طغیان میکروب‌ها که ناشی از عدم توجه به فیزیولوژی میکروب است، کنترل شود. میکروب باید شناسایی شود. با میکروب ناشناخته که نمی‌توان مبارزه کرد. تیمی که برای کنترل عفونت بیمارستانی نیاز است، در بیمارستان موجود است، اما باید به کار گرفته شود. یعنی از تخصص‌های لازم بهره‌برداری نمی‌شود.»
این میکروب‌شناس می‌گوید: « چنانچه همکاری‌ها وجود داشته باشد و میکروب‌ها کنترل شوند، نمی‌توانند، خطر زیادی را برای بیمار ایجاد کنند و حاد شوند. مسائل مهم‌تری وجود دارد که پرداختن به آنها ضرورت بیشتری دارد. مانند سندرم‌های عجیبی که در انسان به وجود می‌آید و ممکن است، عوامل میکروبی آن را تشدید کند. بیماری ام‌اس، دیابت نوع یک و بیماری التهابی کولیت و...انواعی از بیماری‌هایی است که میکروب می‌تواند، عامل آن باشد یا در بروز آن نقش داشته باشد. درحال حاضر آمار بیماری‌هایی با عامل میکروب درحال افزایش است. این موضوع، نشان دهنده این است که شرایط اکولوژیک ما درحال تغییر است. با تغییر شرایط اکولوژیک، شرایط زیستی میکروب‌ها دگرگون شده و میکروب‌های موذی جایگزین میکروب‌های ضعیف‌تر میشود. این میکروب‌ها بافت‌های بدن را تحت تاثیر قرار داده و به آنها تلنگر می‌زند و این بافت‌ها را وادار به واکنش می‌کند، واکنش‌هایی که بر ضد بدن برانگیخته میشود. نمونه کوچکی از این برانگیختگی تبخال است. ویروس در بدن وجود دارد، اما با تغییر شرایط نمایان میشود.»
مقاومت چندآنتیبیوتیکی معضل پزشکان
پژواک خاکی، میکروب‌شناس درخصوص مقاومت‌های آنتی‌بیوتیکی می‌گوید: « آنچه به تازگی معضل پزشکان در روند درمان بیمار شده است، اینکه جدیدا در میکروارگانیسم‌ها، باکتری‌هایی وجود دارد که به چند آنتی‌بیوتیک مقاوم است. پزشکان درگیر با این موضوع برای درمان مستاصل هستند که باید چه درمانی را درپیش بگیرند. درکنار این موضوع باید دنبال آنتی‌بیوتیک‌های جدیدی باشیم که جای قبلی‌ها را بگیرد. باید مطالعاتی از لحاظ فنوتیپی و ژنوتیپی صروت بگیرد، تا نشان دهد، مکانیسم ایجاد این مقاومت‌ها چگونه است؟ و مکانیسم‌های ژنتیکی انتقال این مقاومت‌ها در سطح جامعه به چه صورت است؟ مقاومت‌های چنددارویی یا برخی از باکتری‌هایی که نسبت به چند دارو مقاوم هستند اصطلاحا سوپرباکتری یا ابر باکتری نامیده میشود.
ابرباکتری‌ها علاوه براینکه به چند دارو مقاوم هستند، میزان دوز مهار آنتی‌بیوتیکی بالایی دارند و باید میزان ام‌ای‌سی موجود با مصرف غلظت بالایی از آنتی‌بیوتیک همراه باشد. محیط بیمارستان هم برای انتقال این میکروارگانیسم‌ها مهم است. جدیدا در محیط داخل بیمارستان میکروارگانیسم‌هایی داریم که مقاومت چندآنتیبیوتیکی دارند، که ام‌دی‌آر نام دارد. اینها در سطح جامعه است. راه انتقال آنها می‌تواند، از طریق فاضلاب‌ها و سیستم‌های بهداشتی از بیمارستان‌ها به خارج از آن باشد. برای ما در آزمایشگاه شناخت میکروب‌ها و بررسی مقاومت آنتی‌بیوتیکی اهمیت دارد و باید دقت کافی و سرعت زیاد داشته باشیم. چراکه اگر مهار نشود، سریعا در جامعه پخش میشود. راه درمان آن استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های نسل جدید است. البته باید حساسیت میکروارگانیسم‌ها به آنتی‌بیوتیک‌های جدید سنجیده شود. شرکت‌های داروسازی در این زمینه کم کار کردند. آنها باید آنتی‌بیوتیک‌های جدیدی بسازند تا جایگزین قبلی‌ها شود. می‌توان از روش‌های سنتی‌تر مانند استفاده از گیاهان دارویی در درمان مقاومت‌های دارویی هم بهره گرفت. استفاده از یک سری متابولیت‌های میکروبی در درمان برخی از بیماری‌ها، مخصوصا سرطان است.»
بومی‌سازی دانش استفاده از سموم میکروبی در درمان سرطان در کشور
عباسعلی ایمانی فولادی محقق و میکروب‌شناس می‌گوید: «یکی از جدیدترین تحقیقات محققان حوزه میکروب شناسی در کشور استفاده از سموم میکروبی در درمان انواع سرطان است .در این تحقیق اثر متابولیک های میکروبی به ویژه توکسین های (سموم) میکروبی در درمان سرطان مورد بررسی قرار می‌گیرد، همیشه میکروب و سم‌های میکروبی را به عنوان ماده مضر می‌شناسیم، در حالی که امروزه دنیا از همین مواد به عنوان دارو و درمان بسیاری از امراض مختلف استفاده می کند. یکی از فاکتورهای مهمی که در درمان سرطان کاربرد دارد، استفاده از توکسین‌های (سموم) میکروبی هستند، که امروزه در دوز بسیار پایین می‌توانند، در درمان سرطان‌های سینه، تخمدان، روده و کلون و سایر سرطان‌ها مورد استفاده قرار گیرد.»
این میکروب شناس می‌گوید: «فعالیت‌های مطالعاتی درباره استفاده از توکسین‌های میکروبی (سموم) حدود هفت یا هشت سال قبل در ایران آغاز شد و تیم تحقیقاتی میکروب شناسان نیز پنح سالی است که در این فاز فعال شده‌اند. امیدواریم با این طرح تحقیقاتی دریچه‌ای جدید به روی محققان گشوده شود و درمان سرطان با روش استفاده از سموم میکروبی در کشور محقق شود.» وی با اشاره به این که این طرح هم اکنون در مراحل تحقیقاتی است، می‌گوید: «تاکنون به درمان دارویی نرسیده‌ایم ،اما در دنیا دو تا سه نوع دارو درمان سرطان با استفاده از این روش معرفی شده است که کاربرد دارد. امیدواریم در کشور این دانش را بومی‌سازی کرده و بتوانیم در تولید داروهای جدید در درمان بیماران سرطانی گام اساسی برداریم .هم اکنون این طرح در فیلد آزمایشگاهی و حیوانی است و هنوز به مراحل تولید دارو برای انسان نرسیده است و حدود8 تا 10 سال زمان لازم است که تحقیقات به نتایج برسد که این امر مستلزم حمایت‌ها و تامین هزینه‌های تحقیقاتی است .هزینه این تحقیقات از سوی مراکزی که طرح‌ها را تایید می‌کنند، که اغلب معاونت‌های پژوهشی و فناوری دانشگاه‌ها، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هستند، تامین اعتبار میشود.»
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار