شفا آنلاین>حوادث پزشکی>در آیندهای نهچندان دور، همه ما زندگیمان را در یک مطالعه بالینی در حال انجام سپری خواهیم کرد. طی این مطالعه بالینی فرضی، حسگرهایی بهطور دائم اطلاعات مربوط به وضعیت سلامت ما را جمعآوری و مستقیما در حافظههای الکترونیکی ذخیره خواهند کرد.
به گزارش
شفا آنلاین، در
تمام نقاط دنیا پیشگویانی به تشریح دستیابی انسان به جهانهای دوردست در
آینده پرداختهاند؛ اما وقتی که صحبت از تکنولوژیهای جدید میشود، کمتر
پیشگویی جرات ادعا دارد. یکی از پیشبینیهایی که قطعا به واقعیت بدل
خواهد شد، ایده مانیتورینگ مداوم وضعیت سلامت افراد است. استفاده از
حسگرهای قابل پوشیدن و مانیتورهایی برای ثبت هر بار بیدار شدن از خواب، به
خواب رفتن و حرکت روزانه چندان غریب نیست. پیشرفت تکنولوژی باعث شده که با
دستبندی ساده، مانیتورینگ ضربان قلب، الگوهای خواب و میزان فعالیت فیزیکی
میسر شود اما استفاده از این ابزار در مراحل بالینی، نگرانیهایی را باعث
شده است.
چندین پرونده بزرگ قضایی در مورد صحت اطلاعات ثبت شده توسط این
نرمافزارها وجود دارد. دافن کیس و دکتر ساموئل ولچنبوم، از یک مرکز
جمعآوری اطلاعات اولیه برای مطالعات بالینی، میگویند: «بخشی از مشکل،
ابزاری است که در مطالعات بالینی مورد استفاده قرار میگیرند. این ابزار
باید بسیار پیشرفته باشند. ابزاری که در حال حاضر مورد استفاده قرار
میگیرند، بسیار گرانقیمت هستند و اکوسیستم اطلاعاتی آنها بسته است.»
ولچنبوم،
که هماکنون سرپرست مرکز تحقیقات انفورماتیک دانشگاه شیکاگواست میگوید:
«بلاخره این ایده واقعیت شد که مردم بتوانند وسایل مانیتورینگ سلامت را با
خود حمل کنند. این ابزار مدتهای طولانی توسط مردمی که میخواستند ثبت کنند
که چه تعداد قدم در روز برمیدارند و الگوی خواب شبانه آنها چگونه است،
مورد استفاده بوده است.»
البته
همه اندازهگیریها خطا دارند. استاندارد طلایی برای تصمیمگیری در مورد
اینکه خواب بیماری خوب است یا نه، با شاخص کیفیت خواب پیتسبرگ به دست آمد.
همزمان با آن، از بیماران خواسته میشود که به یاد بیاورند طی یک ماه گذشته
چقدر خوب خوابیدهاند تا صحت اندازهگیری اخیر به دست آید.
کیس
میگوید: «راهحل این است که اطلاعات جمعآوری شده را با سایر منابع هم چک
کنیم. در حال حاضر در حال انجام مطالعهای هستیم که نشان میدهد مبتلایان
به بیماری کرون و کولیت اولسراتیو کیفیت خوابشان چگونه است. از حسگرهای
ویژهای برای این کار استفاده میکنیم اما باید روز بعد از بیمار هم بپرسیم
که چگونه خوابیده است و نتایج را با هم انطباق دهیم.»
به
اعتقاد ولچنبوم، مثل این است که به تماشای بیمارانمان در حال خواب
بپردازیم. زیرا برخی از مشکلات در تشخیص، با دشواری به یادآوردن مرتبطاند.
جمعآوری اطلاعات در حالی که بیمار دارد آن حادثه را تجربه میکند، بیشک
ارزشمند است. همچنین، اگر این امکان وجود داشته باشد که بتوانیم آن اطلاعات
را در همان زمان به پزشک منتقل کنیم، به آنها اجازه میدهد که به موقع
وارد عمل شوند. پزشک در همان لحظه مطلع میشود که کدام بیمار دارویش را سر
وقت مصرف کرده و کدام بیمار در حال حاضر از درد شدیدی رنج میبرد. چنین
وضعیتی باعث خواهد شد که مطالعات بالینی سریعتر و واقعیتر باشند.
یک
نکته کلیدی، استاندارد کردن نحوه ثبت و جمعآوری اطلاعات است. شرکتهای
داروسازی از این تکنولوژی در مطالعات بالینی به شیوه خود استفاده میکنند.
یعنی در بخش صنعت با فقدان استانداردهای مشخص روبهرو هستیم. شرکتهای
داروسازی به استانداردسازی بیتمایل هستند. حتی با وجود اینکه سازمان غذا و
داروی آمریکا این مسئله را روشن کرده که میخواهد فعالیت شرکتهای
داروسازی در مطالعات بالینی را ببیند، هنوز هم درک روشنی از اینکه چگونه
اطلاعات جمعآوری شده و ذخیره میشوند موجود نیست. قضیه اول، بودن مرغ یا
تخممرغ است. بدون دستورالعمل واضح از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا،
بسیاری از گروهها فقط به جمعآوری اطلاعات به روش قدیمی و انتقال آنها به
شکلی که احتمال میدهند لازم باشد میپردازند. اگر بتوانیم راهی را که آنها
برای جمعآوری اطلاعات مورد استفاده قرار میدهند تغییر دهیم تا بتوانند
اطلاعات را به شکلی استاندارد شده جمعآوری کنند، بسیار آسان آن اطلاعات را
مشترکا استفاده خواهیم کرد.ولچنبوم میگوید: «امیدوارم هر چه زودتر
بتوانیم به معیارهای اندازهگیری دست یابیم که از سوی آژانسهای نظارت
بینالمللی مورد قبول باشند.»
محرمانه
بودن اطلاعات و حفاظت از آنها مهمترین موضوع است. اینکه اطلاعات جمعآوری
شده باید تا چه اندازه باز، شفاف و در دسترس باشند، در تصمیمگیری سازمان
غذا و داروی آمریکا در مورد تایید یک دارو نقش دارد. مسئله دیگر آن است که
مردم حق دارند به اطلاعات خودشان دسترسی داشته باشند. هم اینکه باید بدانند
چه کسانی به اطلاعات آنها دسترسی دارند.
کیس
معتقد است که طی 5 تا 10 سال آینده، همه ما در داخل یک مطالعه بالینی بزرگ
زندگی خواهیم کرد. نوآوری در پزشکی روزبهروز سرعت بیشتری مییابد و
توانایی ما برای منحصر بهفرد کردن مراقبتهای پزشکی برای هر بیمار قویتر
میشود. بیشک، باید در انجام مطالعات بالینی، خلاقتر باشیم.
2016,PharmaTimes magazine ,September