شفا آنلاین>سلامت>سردرد شایعترین دردی است که انسان را مبتلا میکند و میتواند علل متفاوتی داشته باشد. وقتی سردرد رخ میدهد، زنگ خطر است.
سردردها میتوانند بسیار
پیشپا افتاده بوده، یا اینکه نشانه یک اختلال یا علامت مهم هشداردهنده از
یک پدیده در بدن باشد. سردرد به طور کلی به دو گروه عمده تقسیم می شود: یک
گروه سردردهای اولیه هستند که
شایعترین سردردها هستند و بیشترین سردردها
را شامل میشوند.
این سردردها کمتر خطرناک هستند. ممکن است که خیلی
آزاردهنده و مزمن باشند، اما خیلی نگرانکننده نیستند، زیرا خطر جدی را
دربرندارند. سردردهای اولیه سردردهایی هستند که معمولا زمینه ذاتی و ارثی
برای آنها وجود دارد. در این افراد ما یک اختلال قابل دید ساختاری آسیب
شناختی در مغز نداریم. این اختلال در سطح راستای شیمیایی مغز و در سطح
ژنتیک و مولکول است.
مثل میگرن که شایعترین سردرد در تمام دنیا است.
سردردهای ثانویه برعکس سردردهایی هستند که ثانویه به یک اتفاق اضافه شدهای
در مغز یا سر و صورت هستند. مثلا یک توموری در سر ایجاد میشود. سر درد در
اینجا بهعنوان یک علامت است و بهعنوان یک علامت ثانویه بر این تومور
است. اگر التهاب و عفونتی در مغز مثل مننژیت یا اختلالی در سینوسهای جمجمه
مثل سینوزیت یا یک ضایعه عروقی اتفاق بیفتد، همه اینها سردرد میدهند. پس
سردردهای اولیه و سردردهای ثانویه داریم .در ابتدا باید عوامل تشدید میگرن
شناسایی شود که با کم کردن این عوامل یا تعدیل این عوامل بتوانیم، میگرن
خودمان را تا حدی کنترل کنیم. دارو بخشی از درمان فرد است. بخش عمدهای از
درمان، خود فرد است. اول خود بیمار باید بخواهد تا سبک زندگی خودش را تغییر
بدهد. وقتی سردرد ایجاد میشود، اولین کاری که انجام میشود، مصرف قرص
مسکن است. در ابتدا مصرف یک مسکن جواب می دهد. اما نه تنها به مرور زمان
این مسکنها اثر خود را ازدست میدهد ، بلکه اگر عامل سردرد یک عفونت باشد،
بعداز مدتی علائم خود را نشان میدهد. بعضی از افراد می گویند، با مسکن
سردردم خوب میشود! نکته اینجا است که اگر فردی به طور دائم مسکن مصرف کند،
ممکن سردرد خود را به سردردهای روزانهای تبدیل کند، که وابسته به مسکن
هستند. کمااینکه بعداز مدتی اثر آرامشبخش مسکن ازبین رفته و فرد باید هم
مسکن را مصرف کند و هم اینکه سردرد را تحمل کند.
در این شرایط مکانیسم
سردردها پیچیده میشود. و بعدا به داروهای معمول خود هم جواب نمیدهند و
لذا برای جلوگیری از روزانه و مزمن و وابسته شدن به مسکن و مخدر قرصها،
قبل از مصرف خودسرانه آنها باید به پزشک مراجعه شود. تکرار سردرد خطرناک
است. در این شرایط باید نزد پزشک رفت و تصویربرداری و آزمایشهای
موردنیاز گرفته شود، تا تشخیص قطعی داده شود. در بعضی سردردها از جمله
سردرد میگرنی و تنشی که شایع هستند، مقدار مصرف مسکن بستگی به وضعیت فرد و
تعداد و شدت سردرد مربوط است. بعضی بیماران سردرد پراکنده داشته و در ماه
بیشاز دودفعه درگیر نمیشوند. این افراد با قرص مسکن درمان میشوند. اما
وقتی سردرد تکرار میشود، تنها ازبین بردن درد چاره کار نیست. اگر سردردها
بیشاز چهار دفعه در ماه باشد، مسکن توصیه نمیشود. لذا بجز مصرف مسکن،
داروهای پیشگیرانه تجویز میشود. تعداد مسکنهای مصرفی در ماه برای سردرد
میگرنی نباید بیشاز 10 تا 15 عدد باشد. چنانچه فردی میگرن داشته باشد و
بیش از 15 مسکن مصرف کند، احتمال تبدیل سردرد وی به سردرد وابسته به مسکن
زیاد است.
سید مسعود نبوی
متخصص مغز و اعصاب