شفا آنلاین>سلامت> از آنجا که تشنج (اپیلپسی) بهوسیله فعالیت غیرطبیعی در سلولهای مغزی ایجاد میشود، میتواند هرگونه روندی را که مختصات مغز را تحت تاثیر قرار میدهند، متاثر کند.
به گزارش
شفا آنلاین،علایم و نشانههای تشنج عبارتند از:
گیجی موقتی
نگاه خیره
حرکات تند و سریع غیرقابل کنترل در بازوها و پاها
از دست دادن هوشیاری یا آگاهی
علایم روانی.
این
علایم بسته به نوع تشنج، متفاوت هستند. در اغلب موارد، فردی که مبتلا به
تشنج است، تمایل دارد در هر بار تشنج، همان نوع تشنج را نشان دهد، بنابراین
علایم از اپیزودی تا اپیزود دیگر شبیه هم خواهد بود.
پزشکان
اغلب تشنجها را به دو دسته کانونی یا منتشر طبقهبندی میکنند. این
طبقهبندی براساس چگونگی شروع فعالیت غیرطبیعی مغز است.
تشنجهای کانونی اگر
تشنج در اثر فعالیت غیرطبیعی فقط در یک ناحیه از مغز ایجاد شده باشد،
تشنجهای کانونی (فوکال) یا جزئی خوانده میشود. این نوع از تشنجها خود دو
دسته را تشکیل میدهند.
تشنجهای کانونی بدون از دست دادن هوشیاری (تشنجهای جزئی ساده): این نوع
از تشنجها باعث از دست دادن هوشیاری نمیشوند. آنها ممکن است احساسات را
تغییر داده یا بر حسهای 5 گانه بینایی، بویایی، لامسه، چشایی یا شنوایی
تاثیر بگذارند. همچنین ممکن است مسئول بروز حرکات تند و سریع غیرارادی یک
قسمت از بدن، مانند اندام فوقانی یا تحتانی و ظاهر شدن علائم حسی
خودبهخودی، مانند سوزنسوزن شدن، سرگیجه و نورهای چشمکزن باشند.
تشنجهای کانونی با اختلال در هوشیاری (تشنجهای جزئی پیچیده): این
تشنجها دربرگیرنده تغییر یا از دست دادن هوشیاری یا آگاهی هستند. در طول
تشنجهای جزئی پیچیده، بیمار ممکن است به یک نقطه خیره شده و بهطور طبیعی
به محیط اطراف واکنش نشان نداده یا حرکات تکرارشونده انجام دهد، مانند
مالیدن دست، جویدن، بلع یا راه رفتن دایرهوار.
علایم
تشنجهای کانونی ممکن است با دیگر اختلالات نورولوژیکی اشتباه گرفته شوند،
مانند میگرن، نارکولپسی یا بیماری روانی. برای افتراق این شرایط از هم،
انجام معاینات و تستهای جامع ضروری است.
تشنجهای منتشر (Generalized) تشنجهایی
که تمامی نواحی مغزی را درگیر میکنند، تحت عنوان تشنجهای منتشر نامیده
میشوند. در حال حاضر، 6 نوع از این تشنجها وجود دارند و شناخته شدهاند.
◙
تشنج ابسنس (Absence): این نوع از تشنج که پیش از این، تشنج پتیت مال
(petimal) نامیده میشد، اغلب در کودکان رخ داده و به صورت خیره شدن به یک
نقطه یا حرکات ظریف بدن مانند چشمک زدن یا ملچملوچ کردن خود را نشان داد.
این تشنجها اغلب در دستهها رخ داده و باعث از دست دادن کوتاه آگاهی
میشوند.
◙
تشنج تونیک (Tonic): این نوع از تشنجها باعث سفت شدن عضلات میشوند. اغلب
هم عضلات کمر، بازوها و ساقهای پا درگیر شده و منجر به زمین خوردن بیمار
میشوند.
◙
تشنج آتونیک (Atonic): این نوع از تشنجها که تحت عنوان تشنجهای سقوط
کننده هم شناخته میشوند، باعث از دست دادن کنترل عضلات شده و میتواند فرد
بیمار را ناگهان روی زمین بیندازد.
◙
تشنج کلونیک (Clonic): تشنجهای کلونیک با حرکات ریتمیک و تند و سریع
عضلات در ارتباط هستند. این نوع تشنجها اغلب گردن، صورت و بازوها را درگیر
میکند.
◙
تشنج میوکلونیک (Myoclonic): تشنجهای میوکلونیک اغلب به صورت پرشهای
کوتاه ناگهانی یا تکانهای ناگهانی دست و پا خود را بروز میدهند.
◙
تشنج تونیک ـ کلونیک: این دسته از تشنجهای منتشر، که پیش از این با نام
تشنجهای گراند مال (grand mal) شناخته میشدند، دراماتیکترین نوع تشنجها
هستند و میتوانند باعث از دست دادن ناگهانی هوشیاری، سفت شدن و تکان
خوردن بدن و گاهی اوقات، از دست دادن کنترل مثانه یا گازگرفتن زبان شوند.
چه زمانی باید بهوسیله پزشک معاینه شوید؟ اگر یکی از شرایط زیر برای شما رخ داد، بلافاصله در جستوجوی کمکهای پزشکی برآیید:
تشنجی که بیش از 5 دقیقه به طول انجامد.
تنفس یا هوشیاری پس از توقف تشنج بازنگردد.
بلافاصله تشنج دومی هم رخ دهد.
تب بالایی داشته باشید.
دچار گرمازدگی شده باشید.
باردار باشید.
مبتلا به دیابت باشید
در طول تشنج، به خود آسیب زده باشید.
اگر برای نخستین بار است که دچار تشنج شدهاید، به دنبال درمان پزشکی باشید.
در شماره آینده، به علل ایجاد کننده و عوامل خطر ابتلا به این نوع تشنجها پرداخته خواهد شد.
MayoClinic