اما
در مورد اینکه رژیم مناسب چه معیاری باید داشته باشد تا مناسب و سالم تلقی
شود، باید گفت رژیم غذایی مناسب است که از همه چهار گروه غذایی لبنیات،
گوشتها، میوهها و سبزیجات و دانهها و غلات استفاده کند. حالا مقدار و
میزان این مواد با توجه به جنس، سن، قد و وزن و حتی شغل بیمار متفاوت است.
هر متخصص تغذیه با توجه به این موارد یک برنامه غذایی برای فرد تعیین
میکند که هم بتواند وزن خود را کاهش دهد و هم بتواند از همه گروههای
غذایی سالم استفاده کرده باشد. هرگونه خطا در این سیستم میتواند روی سرعت
کاهش وزن و بروز عوارض تاثیر منفی داشته باشد و سلامت عمومی بیمار را
تحتتاثیر قرار دهد.
البته
گاهی خود بیماران به متخصصین مراجعه میکنند و سفارش میدهند که میخواهند
در یک بازه زمانی مشخص مانند سه ماه، نزدیک به 10 کیلوگرم کم کنند. این
موضوع دست بیمار نیست که تعیین کند برنامه غذایی وی به چه صورتی پیش برود.
در
کنار برنامه غذایی حتماً باید تحرک بیمار و ورزشهای مناسب هم در دستور
کار قرار بگیرد. مسئله اینجا است که نمیتوان از بیماری که سالها تحرک کافی
نداشته و اضافهوزن زیادی دارد انتظار داشت که حال به سرعت به ورزشهای
حرفهای رو بیاورد و آنها را به خوبی انجام دهد. متخصصین تغذیه با در نظر
داشتن شرایط بیمار یا آنها را به مراکز فیزیوتراپی معرفی میکنند یا خود به
آنها حرکتهایی را آموزش میدهند که میتواند در بهبود سلامت عمومی بیمار
موثر باشد. به هر حال باید در نظر داشت که نه رژیم و نه ورزش به تنهایی
هیچگاه موثر نیستند و باید با هم به تناسب بدن به کار گرفته شوند.
چاقی
همچنین برای بیماران بار روانی و اجتماعی دارد. تبلیغات زیادی که در مورد
اندام رویایی و مناسب در در جامعه میشود، باعث شده تا فشار زیادی روی
افرادی باشد که اضافهوزن دارند. همچنین خود عوامل روانی و اجتماعی هم
میتواند منجر به چاقی شود. 50 تا 60 درصد چاقیها ریشه روانی دارند.
ریزهخواری، گرسنگیهای کاذب، استرسخواری، استفاده مداوم از فستفود،
عادات غذایی غلط و حتی نوع شغل میتواند باعث چاقی در افراد شود. بنابراین
یک متخصص تغذیه باید حتماً با بیمار خود گفتوگو کند. این عوامل را در نظر
بگیرد و تلاش کند تا آنها را در بیمار مرتفع کند تا عامل به وجود آورنده
چاقی حذف شود. اگر متخصص تغذیه متوجه شد مشکل روانی بیمار بیشتر از آن است
که به مرور و با گفتوگوهای ساده حل شود، باید حتماً بیمارش را به پزشک
روانشناس یا روانپزشک خوب معرفی کند تا مشکل ریشهکن شود. بسیاری از
افراد حتی به رژیم هم احتیاجی ندارند و با تصحیح این مشکل، معضل اضافهوزن
آنها هم به راحتی حل میشود.
در
نهایت، مسئلهای که یک متخصص تغذیه باید در نظر داشته باشد، ارتباط
بیماریهای مختلف با چاقی است. در بسیاری از مواقع بیماران به اجبار به
متخصص رجوع میکنند، چرا که چاقی و اضافهوزن آنها به بیماریهای وخیمتری
مانند سرطان، کبد چرب، بیماریهای گوارشی، نازایی، دیابت و غیره منجر شده
باشد. در دانشگاه دانشجویان رشته تغذیه تمام واحدهای درمانی پایه علوم
پزشکی را میگذارنند و با تمام این موارد آشنا هستند.