شلیک دیگری به صنعت گردشگری ترکیه

پس از انتشار این فهرست تلاش‌ها برای پیداکردن ردی از تنها قربانی ایرانی این حادثه شروع شد، «کهنه‌شهر» نام یکی از شهرهای استان آذربایجان‌ غربی ایران است و در بخش مرکزی شهرستان سلماس جای دارد. نام این شهر مدتی است به «تازه‌شهر» تغییر یافته است و همین پسوند نام خانوادگی سرنخی بود برای یافتن جزئیات بیشتر.

سالار داوودی‌کهنه‌شهری، جوان حدودا ٢٠ ساله اهل ارومیه بود که برای مسافرت راهی استانبول شده بود؛ اما از بد حادثه درست در شبی که سه عضو گروه تروریستی داعش به فرودگاه آتاتورک استانبول حمله کردند، او آنجا بود و در اثر حملات کشته شد. این سه تروریست، مسلح به کلاشنیکوف بودند و کمربند انفجاری برای عملیات انتحاری همراه داشتند، برخی از قربانیان این حمله در پی انفجارها کشته شدند و برخی دیگر در اثر شلیک گلوله تروریست‌ها.

اعضای خانواده سالار هنوز در شوک حادثه رخ‌داده برای فرزندشان هستند، پدر او، محمدحسین داوودی‌کهنه‌شهری، در تماس کوتاه مایلی به صحبت ندارد و فقط به گفتن این نکته اکتفا می‌کند: «ما فرزندمان را از دست داده‌ایم و کسی نمی‌تواند به ما کمک کند».

یکی دیگر از اعضای این خانواده می‌گوید: «ما هنوز از جزئیات دقیق حادثه خبر نداریم و فقط از طریق خبرهای منتشرشده در رسانه‌ها ماجرا را شنیده‌ایم، تلفن سالار از دیشب قطع شده است و راه تماسی با او نداشتیم تا اینکه خبر منتشر شد، برای تصمیم‌گرفتن درباره اینکه چه کاری باید انجام دهيم، منتظر خبرهای بیشتر هستیم».

سالار داوودی‌کهنه‌شهری یکی از هزاران ایرانی بود که همه‌ساله برای گذراندن بخشی از تعطیلات خود راهی استانبول یا دیگر شهرهای ترکیه می‌شوند. با‌این‌حال در دو، سه سال اخیر و پس از افزایش وقوع حوادث تروریستی و حملات به شهرهای ترکیه، از میزان مسافرت گردشگران ایرانی به ترکیه کاسته شد.

گردشگران ایرانی پس از گردشگران روس و آلمانی، سومین گروه پرتعدادی بودند که در طول سال به این کشور سفر می‌کردند؛ با‌این‌حال در پی حوادث اخیر و به‌ویژه پس از بروز اختلاف‌هاي سنگین میان دو کشور ترکیه و روسیه، سفر گردشگران روس به این کشور به میزان ٩٠ درصد کاهش پیدا کرد، علاوه بر این، از حضور گردشگران آلمانی و اروپایی در ترکیه نیز به میزان بسیار زیادی کاسته شد.

با‌این‌همه آن‌گونه که فعالان حوزه گردشگری می‌گویند همچنان ایرانیان زیادی همه‌روزه به دلایل مختلفي از جمله مسافرت و تفریح، سفر به دیگر کشورها و داشتن وقت سفارت از کشورهایی مانند کانادا و آمریکا، راهی ترکیه می‌شوند.

مرتضی موسوی، صاحب یکی از آژانس‌های گردشگری فعال در این زمینه، دراين‌باره می‌گوید: «ترکیه در ١٠ سال اخیر یکی از مقصدهای محبوب گردشگران ایرانی بوده است؛ اما باید توجه داشت سفر ایرانیان به این کشور همیشه با هدف گردشگری و همراه با تور نبوده است، همه‌روزه پروازهای زیادی از ایران به دو فرودگاه آتاتورک و سبیها در استانبول انجام می‌شود که برخی از این پروازها ترانزیتی هستند و قرار است مسافر را بعد از آن به کشور سومی منتقل کنند، به همین دلیل در هر ساعتی از شبانه‌روز در فرودگاه‌های این شهر تعداد  زیادی از هم‌وطنان حضور دارند، وقتی حادثه تروریستی در این فرودگاه اتفاق افتاد من حدس می‌زدم که از هم‌وطنانمان کسی در این حادثه آسیب ببیند».
به گفته آقای موسوی: «به این موارد باید افرادی را که وقت سفارت دارند هم اضافه کرد، چراکه تعدادی از هم‌وطنان که قصد مسافرت به کانادا یا آمریکا را دارند به‌دلیل فعالیت‌نداشتن سفارتخانه این کشورها در ایران، مجبور هستند برای گرفتن ویزا به ترکیه سفر کنند».
رضا اباذری، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی استان تهران نیز درباره کاهش تمایل سفر ایرانیان به ترکیه بعد از وقوع حوادث تروریستی به ایسنا، گفت: «شمار انصرافی‌ها از سفر ترکیه بالا نیست، چون به‌هر‌حال خیلی‌ها در آن کشور وقت سفارت دارند یا انگیزه‌شان از این سفر کاری است. پروازهای این فرودگاه هم برقرار شده و عده‌ای ناچارند این سفر را انجام دهند، البته تعداد تماس‌ها با آژانس‌های مسافرتی برای پیگیری اوضاع ترکیه، پروازها و تورهای آن، بسیار زیاد است. به‌هرحال اتفاق‌هايي که در آن کشور، پشت سر هم رخ می‌دهد، مستقیم با امنیت مسافران و گردشگران ارتباط دارد و شرایط برای مسافران مبهم شده است».

اباذری بیان کرد:‌ «ترکیه قطعا باید منتظر بازتاب منفی این حادثه تروریستی از سوی سایر کشورها باشد. بي‌ترديد طول خواهد کشید تا گردشگری این کشور موقعیت قبلی خود را به دست آورد. به‌ويژه آنکه مبادی اصلی گردشگری این کشور، مانند خیابان مشهور «استقلال» و فرودگاه بین‌المللی «آتاتورک»، کانون حوادث تروریستی بوده که جان ده‌ها انسان را به مخاطره انداخته است».

رئیس هیأت‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی استان تهران همچنین به مسافرانی که قصد دارند از سفر به ترکیه انصراف دهند، گفت:‌ «آنها می‌توانند طبق قرارداد خود انصراف دهند و درباره پرداخت‌های مالی و جریمه‌ها براساس همان قرارداد عمل کنند».

در متن قرارداد غیرچارتری که تأییدشده از سوی سازمان میراث فرهنگی وگردشگری است و بین مسافر و آژانس توریستی بسته می‌شود، حدود وظایف و مسئولیت‌های طرفین و همچنین خدمات و نرخ سفر تعیین شده است که براساس آن اگر مسافر بخواهد برای حفظ جان و تأمین امنیت خود از سفر انصراف دهد، درهرحال باید بخشی یا تمام جریمه را به آژانس مسافرتی پرداخت کند. به گزارش ایسنا در چنین مواقعی توجیه آژانس این است که برای رزرو این خدمات از قبل هزینه‌ای را پرداخت کرده که با انصراف از آن، مشمول خسارت می‌شود.

طبق این قرارداد کارگزار متعهد است برنامه سفر توافق‌شده را به طور کامل انجام دهد و در صورت وقوع هرگونه پیشامد غیرمنتظره از قبیل شرایط فوق‌العاده جوی، جنگ، شورش و مشکلاتی که از کنترل کارگزار خارج بوده و سبب ابطال یا تغییر برنامه گشت و یا سفر شود، هیچ‌گونه مسئولیتی متوجه کارگزار نخواهد بود. در بند دیگری از این قرارداد آمده: وقتی قرار است تور از سوی مسافر (در هر شرایطی حتی با وجود حملات تروریستی در مقصد گردشگری) باطل شود، این مسافر است که مشمول جریمه می‌شود، نه آژانس و یا ارگان دیگری. پرداخت این جریمه نیز با توجه به زمان کنسل‌کردن آن، متغیر از ۲۰ تا صد درصد تعیین شده است.

  علاوه‌براین در قراردادهای مسافر و آژانس آمده است مسئولیت تأخیر، کنسلی، سرویس داخل هواپیما و همچنین مسائل فنی پرواز در تمام پروازهای موجود در برنامه سفر، به عهده شرکت هواپیمایی است. درهمین‌حال درست یک روز پس از حملات تروریستی به فرودگاه آتاتورک که از مبادی اصلی ورود گردشگران به مهم‌ترین شهر توریستی ترکیه است، خبرگزاری‌ها خبر دادند ولادیمیر پوتین تحریم‌های گردشگری این کشور علیه ترکیه را لغو کرده است. این خبر اگرچه می‌توانست خون تازه‌ای در جان آسیب‌دیده صنعت گردشگری ترکیه باشد؛ اما حملات تروریستی شب چهارشنبه اثرات منفی بسیار بزرگی به گردشگری ترکیه خواهد زد؛ چراکه بدون‌تردید گردشگران ازاین‌پس ترکیه را به چشم یک مقصد گردشگری امن و راحت نخواهند پذیرفت.شرق