به گزارش شفا آنلاین،خیابان‌های عریض مرکز استان، این
پیام را به بیننده می‌دهد که هیچ خساستی در خیابان بندی شهر در کار نبوده
است. زمین فراخ را بی‌عذر و بهانه به شهری بدل کرده‌اند که هم مرز پاکستان
است. آفتاب درخشان و بادی که هوا را تلطیف می‌کند، نوید ورود به شهری را
می‌دهد که می‌تواند موطنی دلخواه باشد.
زاهدان، زیر آفتاب واپسین روزهای اردیبهشت، آرام و زیباست.
نمادهایی همچون سفالینه‌های منقش در میدان‌های شهر، یعنی ردپای تاریخ اینجا پررنگ است. رنگ‌ها در هم آمیخته‌اند؛ خاکی و سبز، سیاه و سفید. دوستی که پیش ترها به زاهدان سفر کرده بود، شهر را خاکستری تعبیر می‌کرد. نه سیاه نه سفید. بی‌رنگ و شاید تا اندازه‌ای دلگیر. مرکز استان این روزها اما رنگ‌های تازه به خود می‌گیرد. رنگ امید و توسعه. شاید دیگر زمان آن رسیده تا سیستان و بلوچستان لباس محرومیتی را که سال‌ها به تن داشته، بیرون آورد و رخت نو بپوشد.
«اعتباری که در دو سه سال اخیر به سیستان و بلوچستان اختصاص یافته، بیشتر
از کل اعتباراتی است که از پیروزی انقلاب تا آغاز کار دولت یازدهم اختصاص
یافته بود و این، نشان از نگاه ویژه دولت تدبیر و امید به این استان دارد.»
این را دکتر زهرا اربابی، معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع
استانداری سیستان و بلوچستان می‌گوید و وضعیت استان را این‌گونه ترسیم
می‌کند: «در دولت یازدهم، نقش ملی سیستان و بلوچستان و حتی نقش فراملی این
استان بیشتر و پررنگ‌تر دیده شد. اما چرا نقش فراملی؟ در حال حاضر نقش بندر
آزاد چابهار به عنوان تنها بندر کشور که به آبهای آزاد دسترسی دارد، در
قالب توسعه سواحل مکران تعریف شده که ریاست کارگروه آن را معاون اول رئیس
جمهوری بر عهده دارد. این نشانگر آن است که برای چابهار یک جایگاه
فراملی در نظر گرفته شده است. شاهدش هم پروژه هایی است که برای چابهار
تعریف شده؛ از توسعه بنادر گرفته تا پروژه‌های بزرگی همچون پتروشیمی و حتی
بحث تجارت آبهای آزاد که در دست بررسی است.
همچنین ما پروژه راه آهن را داریم که از چابهار شروع شده و قرار است به ایرانشهر برسد و امیدواریم که به وسیله آن بتوانیم زاهدان و نوار شرقی کشور را پوشش دهیم. لوله کشی گاز هم قرار است از چابهار به ایرانشهر برسد و به زاهدان هم متصل می‌شود و کل استان را پوشش دهد. اگر این اقدامات و این کارهای زیرساختی بر اساس زمان بندی محقق شود، قطعاً تحولی اساسی در استان ایجاد می‌کند که در کنارش یک سری فعالیت‌های جانبی هم ایجاد خواهد شد. همه این‌ها منتج به ایجاد شغل برای جوانان استان می‌شود که بیشتر آنها تحصیلکرده‌اند و از آنجایی که دولت محدودیت استخدام دارد فعلاً باید امید داشته باشیم که از جوانان استان در همین پروژه‌های اقتصادی و زیرساختی که در دست اجراست استفاده شود.» بیراه نیست که سیستان و بلوچستان را سرزمین آفتاب می‌دانند.
هر زمان و در هر فصلی که به این استان وارد شوید، زیر چتر طلایی خورشید خواهید بود: «استان ما ظرفیت خورشید و باد را دارد که منابع انرژی هستند. تولید برق خودش ظرفیت خوبی برای استان است. تا کنون 6 هیأت خارجی در این زمینه ورود پیدا کرده‌اند و مراحل واگذاری زمین هم تقریباً پایان یافته و اقدامات اولیه انجام شده؛ چه در قالب سیکل ترکیبی و چه در قالب انرژی باد برای تولید برق. ما صادرات برق را به پاکستان داریم و با اقداماتی که در حال انجام است، به نوعی می‌خواهیم استان را به هاب انرژی‌های نو و تجدیدپذیر تبدیل کنیم.»
وجود انواع معادن در سیستان و بلوچستان، این استان را به رنگین کمان معادن
تبدیل کرده است. از طلا تا مس، کرومید و آنتی‌مووان که معدن اش در سفیدآب
است و کارخانه اش تقریباً دو هفته پیش افتتاح شده و در حال تولید شمش است.
معدن سراوان را هم باید به این فهرست اضافه کرد که «ایمیدرو» در حال کار
روی آن است و سرمایه‌گذار خارجی دست به نقد هم دارد که روی فرآوری ورود
پیدا کند.
در کنار بحث تولید، صادرات هم در استان مدنظر است. اربابی در این باره می‌گوید: «ما می‌توانیم از مزیت کشاورزی استان که غالباً میوه‌های گرمسیری خارج از فصل و منحصربه‌فرد است استفاده کنیم و کشورهای هدف هم غالباً کشورهای همسایه هستند. بحث تولید خرما را هم داریم و قطب تولید خرما در کشور محسوب می‌شویم و در حال حاضر با توجه به بازاری که در روسیه وجود دارد در حال برنامه ریزی هستیم تا سهمی را برای استان بگیریم. در همین زمینه تولید‌کنندگان خرمای استان در نمایشگاهی که در مسکو برگزار شد، شرکت کردند و مشتری‌هایی را هم آنجا پیدا کردند که تمام این فعالیت‌ها البته نیاز به ساماندهی دارد اما خوشبختانه گام‌های اولیه آن برداشته شده و امیدوار هستیم با زیرساخت هایی هم که در حال انجام است، بتوانیم در ایجاد اشتغال و ارتقای سطح زندگی مردم تا پایان امسال نمودی داشته باشیم و مردم هم تغییرات را به طور عینی در زندگی خودشان لمس کنند.
در بخش تن ماهی‌ها و شیلات هم استان ظرفیت منحصر به‌فردی در کنارک و چابهار دارد که با هماهنگی‌های انجام شده بازار خود را در مسکو پیدا می‌کند. در کنار تمام این‌ها البته باید صنایع تبدیلی و تکمیلی فعال شود و بشدت این نیاز حس می‌شود.»
قرار است سیستان و بلوچستان در چند خوشه صنعتی به طور جدی وارد شود. مهمترین آنها خوشه صنعتی خرماست و دیگری، فرش دستباف که برای خودش یک برند بوده اما متأسفانه در این سال‌ها نادیده گرفته شده است. به گفته اربابی، در حال حاضر تیمی متشکل از جوان‌های بومی استان به این خوشه ورود پیدا کرده‌اند و با شرکت شهرک‌های صنعتی همکاری می‌کنند. خوشه صنعتی معدن هم از دیگر ظرفیت‌های مهم استان است. اربابی می‌گوید:«البته هدف ما این نیست که ذخایر معدنی ما به صورت خام از استان خارج شود. بنابراین، باید روی بحث صنایع تبدیلی و تکمیلی تمرکز کنیم. در این زمینه سرمایه‌گذارانی هم تقاضا داده‌اند که کارهای آن در دست انجام است. »
مهاجرت معکوس در چابهار
سال‌هاست که سیستان و بلوچستان با وجود منابع غنی محروم نگه داشته شده
است. بیکاری، آفت این استان است و اولین مطالبه‌ای که اهالی دارند. پای حرف
هرکدام‌شان که بنشینید، قبل از هرچیز به این مورد اشاره می‌کند: «اینجا
کار نیست. همه مهاجرت می‌کنند و می‌روند. بیشتر به مشهد و گرگان. جوان‌ها
از بیکاری معتاد شده‌اند. من روی ماشین کار می‌کنم. چیزی درنمی آید. البته
کرایه خانه ندارم. بابا خانه داده. اما سخت است برای مردم. پول درنمی
آورند. قبلاً عده‌ای از قاچاق درآمد داشتند. از وقتی مرز را بستند، آن هم
نیست.» راننده تاکسی که ما را به سمت بازار زاهدان می‌برد، این‌ها را با
خجالت می‌گوید. مردم این سرزمین عادت کرده‌اند هیچ نخواهند. کم توقع و
اصلاً بی‌توقع باشند. بیکاری، اعتیاد و مهاجرت. این سه اسم، هیچ جوره ترکیب
خوبی درست نمی‌کنند.
اربابی می‌گوید: «مهاجرت معکوس خصوصاً در چابهار اتفاق افتاد و دلیل اش هم
همان نگاه ملی و فراملی بود که به این بندر شد. ما در منطقه سیستان به
دلیل خشکسالی شاهد مهاجرت گسترده‌ای بوده ایم اما بحث 46 هزار هکتار آبیاری
تحت فشار در این منطقه، مزیتی شد برای آبیاری زمین‌های کشاورزی. نکته مهم
در این عرصه هم این است که به محض اجرای پروژه آبیاری تحت فشار، کارخانه
تولید لوله هم آغاز به کار کرد و به تولید لوله مصرفی طرح پرداخت تا لوله
را از استان دیگری وارد نکنیم. راه‌اندازی این کارخانه خودش باعث
اشتغالزایی در استان شد.»
اربابی اضافه می‌کند:« امید ما این است که بتوانیم امسال که به فرموده رهبر معظم انقلاب سال اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل نام گرفته، تا جایی که در توان است، کارخانه‌ها و کارگاه‌هایی را که به دلایل مختلف از جمله مسائل و مشکلات منطقه‌ای و مشکلاتی که ناشی از تحریم‌ها بوده، راکد یا نیمه فعال شده‌اند، فعال کنیم. در این رابطه لیست کارخانه‌ها و کارگاه‌ها هم تهیه شده و هر 15روز یک بار جلسات منظمی داریم که بتوانیم وضعیت‌شان را تعیین تکلیف و مشکلات شان را رفع و رجوع کنیم.
در زمینه تولید سیمان هم استان ظرفیت‌های ویژه‌ای دارد. ما در حال حاضر 2کارخانه فعال سیمان خاش و سیستان را داریم وکارخانه سیمان دیگری هم در حال راه‌اندازی است. همچنین سال‌های سال بود که کارخانه بافت بلوچ، در ایرانشهر تعطیل شده بود و داشت از بین می‌رفت. اما این کارخانه امسال با اعتبارات ارزی که صندوق توسعه ملی تخصیص داد و همچنین تخصیص دو مرحله اعتبارات ویژه از سوی وزارت صنایع و معادن، به احیای کارخانه و به روزکردن ماشین آلات کمک بزرگی شد. کارخانه پارچه بافی بلوچ می‌تواند اشتغالزایی بالایی داشته باشد و ما امیدواریم این کارخانه که بعد از انقلاب تقریباً تعطیل شده بود، تا پایان امسال شروع به کار کند.»
با آنکه از سال‌ها قبل باید برای توسعه سیستان و بلوچستان، اقدامات اساسی و زیربنایی صورت می‌گرفته اما هنوز هم می‌توان با وجود پروژه‌های در دست اجرا، به آینده این استان امید داشت. سرزمین آفتاب را روزی با شادترین رنگ‌ها خواهیم دید.ایران
